Aan de kunstacademies in Brabant studeren jaarlijks tientallen studenten af met werk dat barst van de potentie. Wij visten vier krenten uit de creatieve pap: kunst en design van aanstormend talent dat volgens ons niet aan je aandacht mag ontsnappen. Deze week in de spotlight: Dae uk Kim en LABELEDBY..
Geschreven door: Grete Simkuté
Dae uk Kim: kunst die aanzet tot bevrijding van gendergrenzen
Als homoseksuele man voelde Dae uk Kim zich in Zuid-Korea een anomalie, een mutant. Eenmaal in Nederland zette hij zijn schaamte om in trots in de (kunst)installatie Mutant.
Als jongen droeg hij op avonden dat zijn ouders van huis waren vaak de hakken van zijn moeder, vertelt Dae lachend. Het was een van de weinige momenten waarop hij kon ontsnappen aan het beeld van een ‘echte jongen’: het stereotype van iemand met kort haar, kortgeknipte nagels, zonder make-up. Ondanks dat hij deze verlangens niet publiekelijk mocht uitleven, verdwenen ze niet. Integendeel: ze werden alleen maar sterker. In zijn theatrale installatie Mutant brengt Dae, die in 2020 afstudeerde aan Design Academy Eindhoven, dit geheime verlangen om met zijn genderidentiteit te spelen, aan de oppervlakte.
Alter ego’s
Mutant bestaat uit drie extravagante objecten waarin herkenbare elementen transformeren tot opmerkelijke wezens: Dae’s alter ego’s. Hij nam inferieure gebruiksobjecten en hulde ze in glamoureuze ‘drag.’ Zo werd een dweilmop omgetoverd tot een kroonluchter met prachtig lang haar. Vijf spades muteerde tot een make-uptafel waar je je nagels kunt laten doen. Het laatste object, een soort stoel gemaakt van autobanden op hooggehakte poten, refereert aan stiletto’s. Gaga, Elektra, Bom: alle objecten dragen namen van bekende popsterren of dragqueens die Dae inspireren om uiting te geven aan zijn ware zelf.
Transformatie
De objecten symboliseren de transformatie die Dae zelf heeft ondergaan. “Oninteressante, saaie gebruiksobjecten vormden mijn startpunt. In zekere zin identificeerde ik mezelf daarmee. Zo heb ik me op het gebied van schoonheid als man altijd ondergeschikt gevoeld aan vrouwen. Het was erg bevredigend om mijn fascinatie met lang haar, nagels en make-up via deze objecten te kunnen uitleven.” Deze installatie had hij in Zuid-Korea nooit kunnen maken, zegt Dae. Zo vindt zijn moeder het nog steeds lastig om zijn homoseksualiteit te accepteren, en weet zijn vader er niks van. De installatie hebben ze dan ook nog niet gezien.
Tussen man en vrouw in
Dae is blij dat hij in Nederland meer aansluiting vindt en ruimte krijgt om zichzelf te zijn. “Toen de VPRO na mijn afstuderen een item over Mutant maakte, kreeg ik veel reacties. Mensen herkenden zich in mijn verhaal.” Toch benadrukt hij dat vrije genderexpressie ook in het ruimdenkende Nederland nog steeds geen vanzelfsprekendheid is. “De designwereld is wat dat betreft tolerant. Maar daarbuiten wordt nog vaak gedacht in hokjes van ‘man’ of ‘vrouw’. Met mijn werk wil ik mensen laten nadenken over wat we als samenleving beschouwen als mannelijk of vrouwelijk, zowel wat betreft gedrag als uiterlijke kenmerken, en hoe we ons daarvan kunnen bevrijden. Genderidentiteit kan ook in een soort tussengebied liggen, daarvoor moeten we het binaire denken loslaten.”
LABELEDBY.: Mode voor in de metaverse
Techfashioncollectief LABELEDBY. voorziet een wereld waarin de digitale en fysieke domeinen nog meer in elkaar overlopen. Daarom ontwikkelden ze The Infinity of the Artificial Skin (IOTAS): een op wiskundige codes gebaseerde modecollectie, te dragen in de metaverse én in de tastbare werkelijkheid.
Doorsnee internetgebruikers spenderen tegenwoordig zo’n 40 procent van hun wakkere leven online. Dat zal alleen maar toenemen en de verwachting is dat de metaverse, een plek waar je als virtuele avatar kunt rondhangen, steeds meer terrein zal winnen in onze levens. Onze digitale identiteiten worden steeds belangrijker, voorspelt LABELEDBY. Het collectief speelt hierop in met The Infinity of the Artificial Skin: een collectie kledingstukken waarmee je in de metaverse uiting kunt geven aan je eigen stijl.
Phygital ervaring
Oprichters Jessica Joose en Fabienne van der Weiden, startten eind 2021 met het project. “We wilden een Metaverse-first approach hanteren en besloten onze collectie op wiskundige codes te baseren. Die codes, zoals de driehoek van Sierpínski, vertalen we naar 3D-geprinte kleding. We werken hierbij met nieuw, interessant textiel materiaal. De huidkleurige kledingstukken met felgekleurde prints bestaan zowel in de digitale als de fysieke wereld,” vertelt Van der Weiden. “We bevinden ons in een tussenruimte en willen daarom een phytigal ervaring creëren: je kunt onze kledingstukken virtueel dragen, maar ze kunnen ook geshowd worden op een catwalk.”
Hakken van een meter hoog
Voor de esthetiek van de kledingstukken keek het collectief naar bestaande metaverses, zoals Decentraland – waar naar het schijnt rapper Snoop Dogg erg actief is. “Je ziet dat mensen daar een soort extravagante versie van zichzelf worden. Het maakt niet uit of je boodschappen gaat doen op metershoge hakken of gaat sporten in een jurk. Het kan allemaal. In de metaverse ervaar je geen discomfort. Maar omdat wij ook fysieke kledingstukken maken, kunnen we niet all out gaan en moeten we een balans vinden.” De collectie kenmerkt zich door streetwearinvloeden en een urban feel. “In het verleden ontwierpen we kleding voor hiphopdansers, die uitstraling wilden we een beetje vasthouden.”
Random gegenereerd
De eerste collectie bestaat uit tien vaste stuks. Een programma genereert daar honderd willekeurige variaties op, zodat er in totaal duizend items zijn. “Onze droom: dat de items worden tentoongesteld in een museum, met bijbehorende digitale stukken. Bezoekers kunnen met één druk op de knop random een kledingstuk genereren en zo een unieke combinatie creëren. Die wordt dan doorgestuurd naar Eindhoven, waar het volledig geautomatiseerd gemaakt kan worden.”
Avatars
Het collectief is momenteel in gesprek met een Koreaanse partij die meerdere metaverse-platformen beheert. Mogelijk wordt de IOTAS-collectie binnenkort gedragen door avatars op één van de platformen. Van der Weiden: “Daar kijken we erg naar uit. Dat zou echt fantastisch zijn.”
Brabant C
Dit artikel is geschreven door Brabant C en verscheen in fanzine #5. Het Brabant C fonds is een investeringsfonds waar initiatiefnemers van culturele projecten een aanvraag in kunnen dienen voor financiering. Brabant C streeft met het fonds naar een duurzame versterking van het cultuursysteem door op vernieuwende wijze te investeren in cultuurprojecten.