Ambacht & nieuwe technieken: Illustratie

“Ik zit zo min mogelijk achter mijn scherm. Het voelt natuurlijk aan om met de hand te tekenen en ook het denkproces is analoog bij mij. Voor mij is digitaal echt een verlengstuk van op papier tekenen'', vertelt Saman. Hij focust zich in zijn werk op het illustreren met de hand. “Al sinds ik me kan herinneringen, teken ik. Als kind vond ik Amerikaanse en Japanse cartoons en games geweldig. Dat heeft veel invloed gehad op mijn tekenstijl’, vertelt de Eindhovense illustrator. Hij deed grafische vormgeving aan de Eindhovense School (nu St. Lucas) en ging daarna naar de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Daar studeerde hij in 2015 af op illustratie. 

“Ik kon op de academie helemaal mijn eigen weg bewandelen. Kon echt uitvogelen wat ik zelf wilde. Ik was heel erg fan van zeefdrukken en ging in de werkplaats daarmee aan de slag”, zegt hij. “Uiteraard kregen we ook les in digitale technieken, want dat kwam toen op. Ik gebruik de computer vooral om wat ik handgetekend heb gemaakt, af en bij te werken. Het is meer een tool.” 

Artistieke vrijheid

Mackenzie animeert juist liever en bewerkt haar films veelal digitaal. “In het maken van animaties moet je veel tijd stoppen, want voor één seconde beeldmateriaal, maak je soms wel 24 tekeningen. Toen ik aan de kunstacademie St. Joost begon, dacht ik dat animatie niet mijn ding zou zijn. Maar het blijkt veel mogelijkheden te hebben en geeft me zoveel artistieke vrijheid. Bewegend beeld is echt vetter dan illustreren. Het komt tot leven”, vertelt Mackenzie. Ze studeerde in 2021 af aan St. Joost Den Bosch in de richting Illustratie en Animatie en volgde een minor animeren in Engeland, en maakt nu deel uit vanhet talentontwikkelingstraject Next van TalentHub Brabant.

Drie computerprogramma’s

“Illustreren en animeren is wel met elkaar verweven, want wanneer ik een idee heb voor een animatie, schets ik toch eerst op papier. Daarna ga ik door op de computer. Wanneer ik de animatie maak, gebruik ik drie verschillende computerprogramma’s. Eentje voor het storyboard, een voor het animeren en één voor de nabewerking. Een animatie kan zo uitgebreid zijn als je zelf wilt. Voor mijn afstudeerproject heb ik een film gemaakt over mentale gezondheid, maar dan in een horrorjasje. Je ziet een meisje dat zichzelf spookt en steeds meer negatieve gedachtes krijgt. Ik gebruik graag het fish eye-effect, waarbij je de kijker vanuit een bepaalde hoek laat kijken naar het beeld. Je staat als het ware in de tekening”, vertelt Mackenzie. 

Designstoel

Eén van de ontwerpen die Saman afgelopen tijd met de hand maakte, is het design voor een IKEA-stoel uit de Circular Hub van de winkelketen. “Ik kijk altijd naar het einddoel. Hoe komt de print over op het object dat ik beschilder? Ik zag gelijk een patroon bij de stoel en ik wist dat ik een schets had liggen, waarmee ik ooit iets tofs wilde doen. Dat paste hier perfect bij. Zo gaat dat bij mij, ineens komt een schets dan tot leven in een ontwerp. Ik denk daar niet te veel over na. Ik wil de flow erin houden”, vertelt hij.  

“Voor mij is tekenen veel fijner dan digitaal werken. Als je een cirkel tekent in Illustrator, dan is die bij iedereen exact hetzelfde. Als ik een cirkel op papier teken, is die altijd net iets anders. Ik werk graag met fineliners en een kroontjespen”, zegt Saman. “Lijnwerk is mijn stijl en dat schets ik graag op papier. Dat heeft mijn stijl ook gevormd, net als dat ik door zeefdrukken met een beperkt aantal kleuren werk, dat heeft invloed gehad op mijn kleurgebruik.” 

Droge naald techniek 

Mackenzie gebruikt in haar werk een mix van ambachten. In haar afstudeerproductie zette ze de ‘droge naald techniek’ in. Hierbij krast ze de tekeningen in een plastic plaat en vloeit daar inkt overheen. Zo zijn de tekeningen voor haar animaties wat rauwer. “Die prints scan ik in en kleur ik met Photoshop in. Dan klik ik gewoon de kleur aan die ik het mooist vind, dat is fijn aan zo’n digitaal programma. Er zitten 1000 kleuren in. De personages in mijn animatie teken ik digitaal en om de rauwheid erin te houden, heb ik een digitale brush gemaakt waarmee ik de personages nog bewerk”, vertelt ze.  

Receptuur

 Mackenzie: “Om een beeld bewegend te krijgen, maak ik inmiddels zo’n zes tekeningen per seconde. Dan krijg je dat effect van zo’n boekje met tekeningen waarin je heel snel bladert en die schetsen lijken te bewegen. Voor mij zit daar de uitdaging in: ik vind het zo tof om bewegend beeld te maken en een verhaal tot leven te laten komen. Ik vergelijk animeren en illustreren altijd met koken en bakken. Illustreren is voor mij wat meer gevoelsmatig zoals koken. Bij animeren heb je juist veel regeltjes (zoals bij bakken) die je moet afwegen en als je die onder de knie hebt, kun je helemaal losgaan.”