83 mensen van over de hele wereld zaten drie dagen lang online bij elkaar om te spreken over Art, Health & Wellbeing. En ik was erbij om te luisteren naar onderzoek, projecten en dromen van idealisten die kunst en cultuur als wezenlijk onderdeel zien van ons leven en onze gezondheid. Dit was tijdens de vierjaarlijkse conferentie Culture, Health and Wellbeing International Conference 22-24 juni jongstleden. Ik belicht hier een aantal hoogtepunten die me bijbleven na deze drie dagen.
Van Nigeria tot Australië
Heel inspirerend en motiverend om zoveel mensen te horen, uit Nigeria tot Australië, Japan, Engeland, Finland en Columbia, om maar wat landen te noemen. Wat is me daarvan bijgebleven? Dat we in een niche werken, dat kunst en cultuur niet op een eiland hoeft te zitten in een wereld van neoliberalisme, toenemende ongelijkheid en “white male suppremacy”. En dat cultuur ook politiek is en dat we daar nu eenmaal mee te dealen hebben, hoezeer we ook graag duurzame projecten de wereld in zouden willen zetten. Dat wetenschappelijk onderzoek noodzakelijk is om aan te tonen dat we kunst en cultuur broodnodig hebben voor onze gezondheid en verbinding met elkaar, dat onderzoek complex is maar dat er al veel beschikbaar is in het buitenland en dat de stem van ervaringsdeskundigen ons het meest raakt. En we doen het in Brabant, c.q .Nederland, nog niet eens zo slecht op het gebied van kunst en gezondheid. Wat mij bij bleef:
Investeren in creatieve plekken voor iedereen
Carmel Sepuloni, minister in New-Zeeland voor o.a. social development, arts, culture en heritage vertelde dat ze het welzijn van haar ingezetenen, 5 miljoen mensen, wil verhogen door 18 miljoen dollar (naast andere investeringen in cultuur) te investeren in creative spaces waar iedereen welkom is om mee te doen. “Creative spaces are places in the community where people with mental health needs, disabled people, and those looking for social connection, are welcomed and supported to practice and participate in the arts and in their communities. These spaces are inclusive and have an important role to play in enhancing the wellbeing of people who are all too often at risk of being excluded from participating in their own communities”, zei Carmel Sepuloni.
"We should not underestimate the role that the arts can play in health and wellbeing nor the opportunity that these spaces provide to develop and showcase artist talent.”
Carmel Sepuloni
Diepgewortelde ongelijkheid
Pascale Allotey, directeur van de United Nations University Institute of Global Health, vertelt in een persoonlijke speech dat ongelijkheid diepgeworteld is in onze cultuur, zoals in onze sprookjes waarin heksen altijd vrouwen zijn waar je bang voor moet zijn en dat de slimme hoofdrolspelers altijd mannen zijn. Dat kleding van mannelijke artsen vooral comfortabel moeten zijn en voor vrouwen bescheiden en ingetogen. Hierbij een van haar conclusies, de hele speech kun je bij mij opvragen:
“Inequalities are deeply rooted and evident in culture – both the “small c” culture that describes ideas, customs, and social behaviour of groups of people or societies – essentially, the business of anthropology - and “big C” culture which describes arts and other manifestations of human creativity and intellectual endeavour. These are obviously intertwined and there really is no significance in which is the big or little C.”
Lichamelijke beperking en mentale gezondheid
Ping Chong is een Amerikaanse theaterregisseur die sinds 1992 werkt aan het project Undesirable Elements, een serie oral history theater waarin onderwerpen als afkomst, cultuur en identiteit in lokale gemeenschappen centraal staat. De performers zijn geen professionele acteurs maar ervaringsdeskundigen. Zie deze trailer over een project met Japanners die een handicap hebben: Difficult lives. De lege stoel aan het einde is de stoel voor iemand met mentale problemen, in Japan een nog groter taboe dan bij ons.
Beter kijken naar de natuur
Ruth Davey vertelt dat in de natuur zijn goed is voor je welzijn en als je natuur verbindt met creativiteit werkt het nog beter. Het fotografieproject Look Again laat zien dat je met een camera beter kijkt, in het nu bent, je verbindt met anderen en creativiteit los kan maken.
Fast fashion
Spoken word dichter Leah Thorn maakte een film over fast fashion, vervuiling en ongelijkheid en werkte met lokale ontwerpers om bewustwording te creëren over hoe vervuilend onze modeindustrie is.
Traumaverwerking via borduurwerk
Het internationale Common Threads programma dat vrouwen helpt via borduren hun trauma’s na sexueel geweld en verkrachting te transformeren. En tot slot een mooi quote van Mimihara General Hospital in Osaka over het belang van kunstbeleid in een ziekenhuis. Want:
"A symbol for community was a church in the past (from the 17th to 18th century), is a bank at present (from the 19th to 20th century), and it will be a hospital in the future (the 21th century)."
Professor Heinrich Schipperges
Dromen over de toekomst
Zo’n conferentie inspireert en stimuleert en geef vooral extra energie om te blijven verkondingen dat kunst gezond is en dat we ons cultuurbeleid moeten verbinden met de zorg- en welzijnssector. Want wat zou ik graag zien dat in de toekomst:
-
‘Kunst op recept’ overal beschikbaar is via verwijzing van de huisarts.
-
Je in elke dorp of stad naar een creatieve werkplaats kan waar mensen samenkomen en je tot de ontdekking komt dat iedereen creatief kan zijn zoals het Living Museum in Tilburg.
-
Dat elk verzorgingstehuis een artist-in-residence heeft waar kunstenaars samen met bewoners genieten van kunst en cultuur zoals bij Vitalis in Eindhoven of Park Zuiderhout in Teteringen.
-
Dat je in elk ziekenhuis afgeleid wordt met kunst of muziek en geniet van een Healing Environment zoals bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
-
En dat we juist de pioniers die al dit werk doen ook moeten ondersteunen, want het vraagt veel idealisme en doorzettingsvermogen als je werkt met en voor kwetsbare mensen en vaak aanloopt tegen: dit is geen kunst maar zorg, dit is geen zorg maar kunst, dit is de kers op de taart, bewijs maar dat het werkt, vraag maar subsidie aan, enzovoort.
Heb je ook een wens of droom over kunst en gezondheid?
Bel of mail even dan spreken we af en kijken we hoe we jou kunnen helpen en in verbinding kunnen brengen met andere pioniers, doeners, missionarissen en iedereen die onze samenleving positief wil veranderen, uit liefde.
