Verbinden is een buzzwoord. Iedereen gebruikt het. bkkc ook. Wij verbinden kunst en samenleving, omdat we denken dat de samenleving daar mooier, aangenamer, leefbaarder van wordt. Niet voor niets is verbinden een van de programmalijnen in ons nieuwe meerjarenplan. Programmaleider Liesbeth Jans blogt over de betekenis van verbinden voor bkkc.
Wat is dat toch met dat verbinden? Je hoort het ineens overal. Onlangs was in Rotterdam het jaarlijkse congres 'Cultuur in Beeld’ van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het thema van het congres: ‘Diversiteit & Verbinding’. De presentaties en workshops hadden titels als: ‘Jongeren boeien en binden’, 'Kunst & cultuur als bindmiddel’, of ‘Divers en verbindend programmeren’. En, in alle beleidsplannen van eigenlijk alle sectoren (niet alleen cultuur) staat verbinden op de een of andere manier centraal. Dat geldt ook voor het uitvoeringsprogramma cultuur van de provincie Noord-Brabant, en voor ons eigen meerjarenplan.
Verbinden is een buzzwoord geworden, een woord dat rond zoemt. Kenmerkend voor een buzzwoord: de betekenis is niet per definitie duidelijk. Het is een woord dat makkelijk inhoudsloos kan worden. Toch heb ik geen bezwaar tegen de term 'verbinden', in wat voor betekenis dan ook. Er kan naar mijn idee niet genoeg verbonden worden in een wereld waarin polarisatie de norm dreigt te worden.
verbinden als kerntaak
Ook bkkc verbindt. Het is in ons nieuwe meerjarenplan zelfs één van de programmalijnen. Het schrijven van dat plan was een goede aanleiding om nog eens na te denken over de betekenis van dat woord voor onze organisatie. En wat er dan zo nieuw of anders aan is. Want eigenlijk verbinden wij toch al jaren? Het is een kerntaak voor een organisaties als bkkc. We gebruikten in het verleden misschien andere woorden, zoals makelaar, bemiddelaar of tolk aan tafel, maar de strekking is hetzelfde. Wat gaan we nu eigenlijk anders doen?
Het is goed om bij tijd en wijle bij elkaar te gaan zitten en je te bezinnen op wat je aan het doen bent. Om te voorkomen dat je op de automatisch piloot gaat werken en dingen te veel als vanzelfsprekend gaat zien. Dus, ja, wij verbinden. Maar waarom? Wat? En wie? Verbinden is immers actief handelen.
kunst en samenleving
Wij verbinden kunst aan onze fysieke én sociale omgeving, aan de ruimte die we delen. We zien dat kunst een belangrijke rol speelt bij het verbeteren van de kwaliteit van onze omgeving. We zien ook dat kunstenaars een actieve rol in de samenleving willen vervullen en dat er vraag is naar hun creatieve bijdrage vanuit alle maatschappelijke sectoren. En wij denken dat een goede, inspirerende en duurzame leefomgeving steeds belangrijker wordt.
kunst en cultuur als meerwaarde
Ik denk/hoop dat er een mondiale beweging op gang gaat komen die zoekt naar een nieuwe focus met zorg voor de aarde, aandacht voor welzijn en voor de menselijke waarden die ons als samenleving verbinden. Juist kunstenaars en culturele instellingen kunnen en willen meedenken en meewerken aan het creëren, benoemen en verbeelden van nieuwe ideeën voor maatschappelijke vraagstukken.
Denk aan de combinatie kunst en zorg. Onze huidige expositie, Who Cares? #4 Kunstblok, is daar een schitterend en optimistisch stemmend voorbeeld van. En dat geldt ook voor de andere voorbeelden uit het inspiratiemagazine kunst & zorg. Denk ook aan de koppeling tussen bijvoorbeeld de kunst- en agrarische sector, zoals in het project FoodLabPeel waarin kunstenaars met boeren denken over alternatieven voor de intensieve veeteelt. Of aan de kwekers langs de N65 die met kunstenaars praten over nieuwe, duurzame producten. We zien eigenlijk bij alle artistieke disciplines dat de verbinding tussen kunst en een andere sector goed kan werken; bij beeldend kunstenaars, designers, filmers en zeker ook bij dansers, theatermakers en musici.
een idealistisch én praktisch doel
Wij verbinden kunst en samenleving. Onze doelstelling is idealistisch. Wij denken dat de samenleving mooier, aangenamer, leefbaarder wordt als kunst een onlosmakelijk onderdeel is van onze maatschappij. Maar we zijn niet alléén idealistisch. Het verbinden van kunst en samenleving dient ook een praktisch doel: het bevordert opdrachtgeverschap vanuit andere sectoren dan de cultuursector, het schept de mogelijkheid voor makers om ondernemer te zijn, om zich te verbinden aan maatschappelijke vraagstukken en aan publiek. En daarmee versterken we de cultuursector. Dat is meteen het bruggetje naar de andere programmalijn van bkkc voor de komende jaren: 'versterken'. Want ook dat doen we, we versterken de culturele sector met bijzondere aandacht voor cultureel ondernemerschap.
Meer weten over verbinden van kunst en samenleving?
Neem contact met mij op.
Liesbeth Jans
Liesbeth schreef dit blog als adviseur van Kunstloc Brabant. Inmiddels geniet ze van haar pensioen.
