Crowdfunding als multiplier
De Amsterdamse Kunstraad wil 1% van de gemeentelijke subsidiepot laten verdelen door het publiek. Toen wij jaren geleden zochten naar een manier om het publiek een stem te geven, kwamen we logischerwijs uit bij crowdfunding. We combineerden de stem van het publiek met 30% projectsubsidie. Dat doen we nog steeds. We geloven nog steeds heilig in crowdfunding, ook als er €150.000 opgehaald moet worden. Dat laatste is het geval bij Of Ik Gek Ben – De Film. Het hoogste te crowdfunden bedrag ooit in de geschiedenis van de Brabantse voordekunst-projecten. Het kan nog. En wat zou het een tof kerstcadeau zijn.
Prominente plek
Crowdfunding en de kunstensector. Hoewel de verbintenis tussen beiden al eeuwenoud is, heeft crowdfunding de laatste jaren een prominente plek gekregen binnen de financiering van de kunsten. Op internet zijn er inmiddels talloze platforms die je kunt inzetten om via donaties je artistieke droom waar te maken. Denk aan voordekunst, Kickstarter, Indiegogo of Cinecrowd. Vaak gaat het bij deze financieringsvorm om tastbare producten op kunstgebied, zoals een fotoboek of een cd, of meer overzichtelijke kunstuitingen zoals die ene film of tentoonstelling.
Crowdfunding als arbeidsintensief lapmiddel, omdat er nauwelijks nog productiemiddelen zijn, is een veelgehoorde opmerking. Omdat subsidieregelingen voor de kunst nog wel zijdelings kijken naar artistieke kwaliteit, maar steeds meer inzetten op zichtbaarheid, promotie, cultureel ondernemerschap. Maar waar moet de (jonge) maker terecht die inhoudelijk gedreven is, maar die geen geld kan vinden om materialen aan te schaffen, een atelierruimte te huren en een werkbudget kan aanspreken om ongestoord zijn kunst te scheppen? Dus moet je via crowdfunding in eigen kring gaan bedelen en je vrienden, familie en leuke oma proberen over te halen om wat geld te geven om toch aan de slag te kunnen. Crowdfunding, spreek me er niet van. Of is crowdfunding achterhaald, zoals Koen van Vliet in zijn boek Crowdfunding, de hype voorbij onderzoekt. In een tijd waarin de verbinding tussen vraag en aanbod steeds nadrukkelijker een onderwerp is en waarbij de kunstenaar geacht wordt ook een publiek te bereiken is crowdfunding een prima instrument om die zoektocht en uitdaging aan te gaan.
Impulsgelden
Ook bij bkkc doen we aan crowdfunding. Ruim 3 jaar al, waarbij we bijna 75 projecten naar een online platform begeleid hebben en succes steunen met een financiële bijdrage. Tegenwoordig is crowdfunding onderdeel van het Impulsgeldenprogramma van bkkc, naast de cultuurlening, de kennisvoucher en de subsidiegelden beschikbaar voor aanvragen. Allemaal bedoeld om makers en instellingen inhoudelijk en financieel te steunen bij het versterken en duurzamer maken van hun kunstpraktijk: crowdfund je via ons - en dat kan op elk platform naar keuze -, dan ontvang je 30% subsidie.
Met crowdfunding is het makkelijker geworden makers en publiek dichter bij elkaar te brengen en elkaar te laten inspireren. De maker met zijn uiting, de publiek met haar geld. Maar crowdfunding is zeker geen tovermiddel, geen kunstje dat succes verzekert. Ieder project is anders en vraagt om een eigen, zo persoonlijk mogelijke benadering.
Je voorbereiding is uitermate belangrijk. Wat wil ik laten funden, hoe presenteer ik mijzelf als maker, hoe breng ik mijn verhaal goed over bij het publiek, met welke urgentie kan ik hen prikkelen? En wie is mijn publiek, waar zitten ze en hoe spreek ik hen het beste aan? Social media kun je natuurlijk heel makkelijk inzetten, maar zorgt die vluchtige zichtbaarheid ook meteen voor donaties? En waar kan ik mezelf dan persoonlijk presenteren, waar zit mijn netwerk? En niet onbelangrijk: Hoeveel geld wil ik ophalen (hoe meer, hoe meer werk je er aan hebt) en hoe richt ik mijn begroting zo slim mogelijk in en welke aanvullende financiering ligt in mijn bereik? Want sommige fondsen omarmen makers eerder als ze ook crowdfunding inzetten, zoals het Mondriaan Fonds of het VSB Fonds.
Verrijking
Crowdfunding is dus zeker geen quick fix. Maar een prima leercurve voor een maker om zichzelf een aantal essentiële vragen te stellen en meer inzicht te krijgen hoe hij de aansluiting van zijn werk bij zijn publiek kan bereiken. Inzichten en vaardigheden die niet alleen een sleutel tot succes kunnen zijn voor die ene crowdfundingactie, maar die ook een na-ijlende werking hebben bij het verder vormgeven van je beroepspraktijk. Die uitkomst blijkt ook uit de reacties die terugkomen van makers die gecrowdfund hebben. Het heeft me veel tijd en energie gekost, maar het heeft me ook veel opgeleverd. 'Ik ben bekender bij het publiek, maar ik ken ook mijn publiek beter. Ik heb mijzelf verrijkt met crowdfunding.'
nb: Het mooie alternatief
Als je niet wilt crowdfunden kun je ook gaan lenen. Maar lenen kent, zo weten we inmiddels, een nog hogere psychologische drempel, want van die mogelijkheid wordt nog weinig gebruikgemaakt in vergelijking met crowdfunding. Vreemd, want als je gaat lenen spreek je daarmee op z’n minst vertrouwen in jezelf uit en in wat je wilt bereiken. En vorm je als maker voor degene die het geld wil verstrekken geen onverwacht risico maar juist een interessante partij. Een beter voorbeeld van cultureel ondernemerschap dan het aangaan van een lening is er eigenlijk niet. En dus zou die lening de sympathie en omarming door het publiek juist kunnen bevorderen.
Meer weten over crowdfunding?
Neem contact met mij op.
