Het is weer zomer én dat betekent een nieuwe lichting met afstudeerders. MEST gaat in gesprek met drie veelbelovende afstudeerders van kunstacademies over hun passies, intrigerende afstudeerprojecten en toekomstplannen. Deze keer designer Fedora Boonaert. “Ik hoop dat de geschiedenis wordt herverteld en dat mensen zich bewust worden van wat er zich daarin heeft afgespeeld en dus geen dingen meer roepen als: ‘Ze is echt een heks.'"
Geschreven door: Rosa Lee Szarzynski
Design, geschiedenis en onderzoek combineren
Fedora Boonaert (24) kreeg de liefde voor cultuur van huis uit mee. Sinds haar jeugd bezoekt ze theatervoorstellingen en musea. Gefascineerd door verhalen besloot Fedora om kunstgeschiedenis te gaan studeren in Gent. “Maar in België is het onderwijs heel klassiek en is er op de universiteiten alleen een hele droge manier van essays schrijven. Daar kon ik mijn creativiteit niet in kwijt.” Dus vertrok ze na haar studie naar Nederland om aan de Eindhovense Design Academy te gaan studeren in de richting Contextual Design. “Ik kon daar lekker experimenteren en het doen van onderzoek combineren met maken.” Die combinatie is dan ook karakteristiek voor haar werk.
De projecten die ze doet spelen zich altijd af rondom geschiedenis, feministische vertellingen en heksenvervolgingen. “Het woord “heks” wordt vaak gebruikt voor een lelijk vrouwtje met een kromme neus, maar weinig mensen weten waar deze associatie vandaan komt. Het is verbonden met een geschiedenis waarin tienduizenden werden beschuldigd van hekserij en werden geconfronteerd met vervolging en geweld. Er is een gigantische genocide geweest waarbij veel vrouwen zijn vermoord, onder meer omdat de mannelijke regering hun niet als zedig zag. Als ik dat lees voel ik een bepaalde boosheid. Om hen in hun eer te herstellen, vind ik dat zij het verdienen dat hun verhaal opnieuw wordt verteld.” Zodra ze voor haar allereerste project onderzoek moest doen in de regio Brabant, stuitte ze op een verhaal over heksen die op de brandstapel terechtkwamen op de Stratumse Heide. Sindsdien heeft ze dit onderwerp niet meer losgelaten. “Als ik eenmaal iets heb gevonden, wil ik het tot op het bot uitzoeken. Ik vind het ook belangrijk om te kijken hoe ik het relevant kan maken.”
Kruidenboek
In haar eerste jaar vond ze een kruidenboek uit de 16e eeuw, dat ging over de medicinale krachten van kruiden en planten die heksen gebruiken, bijvoorbeeld voor abortussen, dat later werd verboden. “Voor mijn thesis ‘A Herbal Re-Renaissance: Uncovering Wise Woman’s Botanical Knowledge From Sixteenth Century Mechelen’ probeerde ik de verloren medicinale kruidenkennis te herontdekken door de relatie tussen universiteiten, medische instituten en de heksenvervolgingen in de stad Mechelen in de 16e eeuw te onderzoeken. Ik begin mijn thesis met de ongelijkheid die er vandaag de dag nog steeds is op medisch vlak, zo is er wel de pil voor vrouwen maar niet voor mannen. Kennis die niet verloren mag gaan.” Ze combineerde het met een lecture performance ‘An Archaelogy of Women’s Wisdom’. “Ik heb eigenlijk een archeologische site gebouwd met de nagebootste 400 jaar oude verkoolde (alleen dan kunnen ze de geschiedenis overleven) kruiden, bloemen en planten met een bijzondere werking, die ik tijdens mijn onderzoek tegenkwam. Ik vertel mijn publiek over al mijn ontdekkingen.”
Best Thesis Award
Met haar thesis won ze de Best Thesis Award in haar richting Contextual Design, op de Design Academy. “Onder andere omdat ik tijdens mijn onderzoek nieuwe dingen ontdekte zoals een bepaald kruid dat abortieve werkingen had.” Ook de reacties op haar design waren positief. “Ik vond het best spannend, maar de mensen hingen aan mijn lippen. Dat geeft een fijn gevoel. Ze vonden het interessant en waren verbaasd omdat ze veel over de heksenvervolgingen nog niet wisten.” Wat ze wil bereiken met haar afstudeerproject? “Ik hoop dat de geschiedenis wordt herverteld en dat mensen zich bewust worden van wat er zich daarin heeft afgespeeld en geen dingen meer roepen als: ‘Ze is echt een heks’.”
De toekomst bekijkt ze stap voor stap. “In oktober mag ik mijn werk opnieuw presenteren tijdens de Dutch Design Week, daar ga ik naar toewerken. Dankzij de Design Academy weet ik beter wie ik ben als maker en waar mijn passie ligt. Ik wil graag op een vernieuwende, ludieke, grappige maar ook een diepgaande manier verhalen hervertellen. Ik vind de medische geschiedenis en archeologie ook superinteressant om meer onderzoek naar te doen. En ik zou heel graag mijn onderzoek verder willen voortzetten. Of dat op een vaste werkplek is, ga ik rustig bekijken. Ik blijft altijd nieuwsgierig naar nieuwe verhalen uit de geschiedenis en wil daar onderzoek naar blijven doen.”
Meer informatie over Fedora Boonaert
Wil je meer weten over Fedora haar afstudeerwerk? Volg haar op haar Instagram