Cultuurcoaches in Tilburg strijden voor gelijke kansen voor ieder kind

Ervaringsrijke belevenissen voor iedereen

Culturele activiteiten onder schooltijd en daarbuiten op elkaar laten aansluiten, is een grote uitdaging met name voor kinderen met een sociaaleconomische achterstand. Dat ziet Lizette Mijland ook gebeuren. Zij spant zich vanuit haar rol als directeur bij CiST dagelijks in om cultuureducatie op de kaart te zetten. “Cultuureducatie is ontzettend belangrijk en ieder kind heeft recht op een zo ervaringsrijk mogelijke omgeving. Het verbreedt je kijk op de wereld en dat moet voor iedereen haalbaar zijn. Gelukkig zitten de Tilburge scholen al heel stevig in cultuureducatie, ze snappen dat het belangrijk is.” Toch houdt het daar niet op voor Lizette, want buiten school valt er nog veel winst te behalen. Die ervaringsrijke buitenschoolse ervaringen zijn namelijk niet voor alle kinderen even toegankelijk, bijvoorbeeld vanwege een gebrek aan financiële middelen.

Pilot met cultuurcoaches

Daarom startten Cultuur in School Tilbug (CiST), Art-Fact, Factorium en gemeente Tilburg in 2019 een pilot met cultuurcoaches in vier wijken. “In Tilburg bestaat al jaren zoiets als een combinatiefunctie sport, waarbij sport aan minstens één andere sector zoals het onderwijs gekoppeld wordt. Waarom dan geen combinatiefunctie cultuur? Die zijn we gaan opzetten door middel van cultuurcoaches in de wijk,” aldus Lizette. De pilot werd opgezet in de wijken Reeshof, Tilburg-Noord, Tilburg-Zuid en Tilburg-West.

In Tilburg-West vervult Miriam Alders de rol van cultuurcoach. Haar enthousiasme is aanstekelijk en met haar ervaringen in de evenementenbranche zorgt ze ervoor dat ze deze wijk écht in beweging krijgt. Dat doet ze met het wijkbrede kunst- en cultuurprogramma Vang je Droom, waarbij de dromen van de kinderen uit de wijk centraal staan. Miriam vertelt: “Ik heb om te beginnen de cultuurcoördinatoren van de verschillende scholen bij elkaar gebracht, zodat iedereen nu weet wie wat doet. Dat alleen al geeft veel winst. Ik kijk over de scholen heen en kan ook meteen werk uit handen nemen.”

Schooltijd met vrije tijd verbinden

Het programma verbindt de schooltijd met de vrije tijd en richt zich op verschillende disciplines, zoals dans, muziek, beeldende kunst en zang. De activiteiten sluiten naadloos aan bij de leefwereld van de kinderen en zijn gratis toegankelijk. Zo maakten 240 kinderen uit groep zeven en acht een expositie van graffitikunstwerken, die op het schoolplein ten toon werd gesteld. Maar ook werd kunstenaar Erik Veldmeijer aangetrokken om een muurschildering te maken in de wijk, waarbij hij zich liet inspireren door de dromen van de kinderen. De activiteiten worden enthousiast ontvangen en genereren veel publiciteit. Miriam: “Dat graffitiproject was zó ontzettend leuk om te doen, de kinderen werden er erg blij van. Ze mochten het echt helemaal zelf doen en ze mochten ook hun input aan Erik geven. De onthulling van de muurschildering was één groot feest.”  

De toekomst

Het is de bedoeling dat de cultuurcoaches een permanente plek weten te veroveren en in de toekomst door onderwijs uit de cultuurgelden betaald gaan worden. Lizette: “Daarnaast hopen we ook dat we andere wijken kunnen verleiden tot het inzetten van een cultuurcoach. Als iets meerwaarde heeft en dat gezien wordt, dan kan er ook financieel wat. Kijk maar naar de combinatiefuncties sport. Bijna elke school heeft een dergelijke combinatiefunctionaris, maar ook daar startten ze ooit met een kleine groep.”

De Buurt als Museum

In Tilburg-West gaat Miriam ondertussen door met het volgende project: De Buurt als Museum. Kinderen gaan op basis van verhalen en voorwerpen van wijkbewoners kunst maken. Uiteindelijk resulteert dat in een museum in de wijk. Miriam: “De school blijft hierin een belangrijke rol spelen, maar in de toekomst hopen we kinderen zó enthousiast te maken dat ze het vanzelf mee de wijk in nemen. Met deze pilot hopen we vooral draagvlak te creëren. In samenwerking met Art-fact, kunstenaar Inge Koenen, Kunstlab en de samenwerkende scholen, werken we aan een groter plan om duurzame impact te realiseren. Op termijn streven we naar een structureel aanbod, waarbij kinderen de school verlaten met een cultuurpaspoort. Een kinderkunstatelier in de wijk is voor nu onze grote wens. Een eigen plek waar kinderen zich creatief kunnen ontwikkelen. Dit is een belangrijke stap om activiteiten te verduurzamen en een aanbod te creëren voor die kinderen die hun talent verder willen ontwikkelen.”