In een reeks portretten laten we 5 weken lang zien wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid. Deze week vertelt Ivan zijn verhaal. Fotograaf Marcel de Buck en journalist Simone Vos gingen bij hem langs en spraken hem over wat kunst voor hem betekent. "Er zijn veel aspecten van mijn actieve leven weggevallen, ik deed aan rugby en was heel sportief, maar het is zoals het is. Dat accepteer ik. Ik geloof meer in: wat kan wel. Ik merk nu dat ik terug ben gekomen bij mijn passie: het maken van kunst."
Geschreven door: Simone Vos
"Mijn kunstwerken praten voor mij"
“Mijn handen zetten op het doek wat ik voel en wat ik wil zeggen. Ze drukken mijn gevoel uit. Ik praat niet zoveel en makkelijk, maar mijn kunstwerken doen dat voor mij”, vertelt Ivan Soe (56) uit Tilburg. Hij gaat twee keer per week naar Buiten Beek in Lage Mierde, een dagbestedingsplek voor mensen met een niet aangeboren hersenletsel. “Ik kan daar maken wat ik wil. Het is er rustig en midden in de natuur, dat vind ik fijn.”
Bij Buiten Beek is Ivan veruit de jongste, maar dat maakt hem niets uit. Vooral de groene omgeving en de kalmte die hij er vindt, zijn belangrijk voor hem. “Thuis heb ik ook wel een werkplek, in mijn slaapkamer, maar het is hier druk. We hebben drie zoons en dan is er altijd wel iets. Daarnaast leer ik daar nieuwe technieken en krijg ik goede hulp”, vertelt hij.
Portret van Ivan | Door: Marcel de Buck
Bizarre periode
15 jaar geleden stond het leven van Ivan en zijn gezin ineens op z’n kop. Hij kreeg uitvalsverschijnselen en dat ging van kwaad tot erger. Na twee herseninfarcten werd een niet aangeboren hersenletsel geconstateerd. Daarnaast heeft hij een zenuwaandoening. Hij ging een jaar lang in revalidatie en leerde opnieuw lopen en praten. Nu zit hij in een rolstoel. “Een bizarre periode voor ons gezin en iedereen om ons heen”, vertelt zijn vrouw, Monique Soe. Ze vult af en toe wat zinnen van Ivan aan of legt uit wat hij bedoelt. Veelal in het Engels, want Ivan komt oorspronkelijk uit Nieuw-Zeeland en zijn moedertaal is nu het sterkst aanwezig.
“I’ve always loved arts”, lacht Ivan. “Vroeger was ik muzikant, ik zong en speelde mondharmonica en gitaar. Rhythm and blues. Daarnaast houd ik ontzettend van muziek luisteren. En ik was lasser van beroep, dus was altijd creatief bezig. Er zijn veel aspecten van mijn actieve leven weggevallen, ik deed aan rugby en was heel sportief, maar het is zoals het is. Dat accepteer ik. Ik geloof meer in: wat kan wel. Ik merk nu dat ik terug ben gekomen bij mijn passie: het maken van kunst.”
I believe
Op de eerste verdieping van hun huis hangt een schilderij van Ivan. ‘I believe’ staat erop geschreven. Eronder heeft hij zichzelf uitgebeeld: van rolstoel, naar lopen met een looprekje, naar lopen met een stok, naar lopen zonder stok, tot aan een ladder opklimmen. Typerend voor Ivan: hij blijft geloven. Dit schilderij maakte hij tijdens zijn revalidatieproces en laat zien hoeveel geduld hij heeft. “Het was voor mij een aanmoediging om verder te gaan. Het is niet altijd makkelijk, want ik kan mijn handen niet heel gemakkelijk gebruiken. Maar ik geloof erin dat ik verder kan komen.”
Geen haast
Bij het revalidatiecentrum kwamen ze met het idee om naar Buiten Beek te gaan en dat vond hij een mooi idee. Inmiddels gaat hij er al 13 jaar heen. “Bij Buiten Beek heeft het maken van werk geen haast. Ik kan daar gewoon bezig zijn. En er zitten vaak andere kunstliefhebbers, dus we delen onze passie voor kunst daar”, zegt hij.
“Ik wil graag aan de gang blijven, daarom houd ik zo van kunst maken. Daar kan ik mee bezig blijven. Nu schilder ik graag gezichten. Daar zie ik de ware aard van mensen in. Hoe mooi is het dat je naar iemands gezicht mag staren en dat dan kan vastleggen? Ik kan het niet helemaal uitleggen, maar dat is gewoon hoe ik het zie.”
(Helaas bereikte ons het verdrietige bericht dat Ivan op 15-5-2023 is overleden.)
16 portretten
Om te laten zien wat kunst kan betekenen ter vermindering van eenzaamheid zocht Kunstloc Brabant contact met Brabantse zorgateliers, maatschappelijke instellingen en culturele initiatieven. Zij zetten de kracht van kunst in om te werken aan verbinding, herstel en levensgeluk.
Zij droegen allen iemand voor en deze mensen werden geportretteerd door fotograaf Marcel de Buck en journalist Simone Vos. In totaal maakten zij samen 16 uiteenlopende portretten (de jongste is 18 en de oudste 90 jaar oud) die samen gebundeld zijn in een magazine. Wil je het magazine thuis ontvangen? Schrijf je in. Op MEST publiceerden we eerder al het portret van Richard en van Dhyana.
Kunstloc Brabant toont het werk van de 16 hoofdrolspelers in de expositie CareFull. Kom kijken en laaf je aan een diversiteit aan beelden, collages, schilderijen, poëzie, muziek en theater. In de expositie is werk te zien van: Abdellatif Elmeslouhi, Liesbeth van Es, Dhyana, Debbie, Wil Hagen, Joop Meeuwisse, Louiza, Ivan Soe, Ria van den Oetelaar, Richard van Poppel, Menes, Mirthe Carprieaux, Coen, Tim Stoop, Mylène en Kris van der Velden. De expositie opende op 11 maart en is sinds 12 maart te bezoeken tot en met 22 mei 2022.
Simone Vos
Freelance journalist & schrijver+31 6 22 15 14 30
