Bij Kunstloc krijgen we wekelijks tal van vragen van Brabantse makers, gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven. Als adviseur geven we de ene keer een kort advies op maat, de andere keer denken we langer mee en vervullen we de rol van bemiddelaar die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Op deze manier creëren wij kansen voor makers uit alle artistieke disciplines om hun beroepspraktijk te verstevigen en integreren wij kunst breed in de samenleving. Wat houdt die rol van bemiddelaar precies in? Waarom is die rol vaak onmisbaar? Onze adviseur Liesbeth Jans sprak hierover tijdens een paneldiscussie ter gelegenheid van het jubileumsymposium van BK-Informatie. Het panelgesprek werd uitgezonden via een livestream, die nog tot eind februari bekeken kan worden.
Ruimte scheppen
Als bemiddelaar scheppen de adviseurs zo veel mogelijk ruimte voor makers binnen andere sectoren dan de cultuursector. Ze versterken de positie van makers in de samenleving. Ze scouten kansen, informeren, adviseren en bemiddelen tussen opdrachtgever en kunstenaar. Eén van de conclusies van het panelgesprek was dat het vak van bemiddelaar een ‘ervaringsvak’ is. Er is geen opleiding voor, maar je leert het in de praktijk en je moet goede voelsprieten ontwikkelen voor trends in de samenleving. Het werk van de bemiddelaar is vaak onzichtbaar, maar daarom niet minder nodig. Zowel opdrachtgevers als kunstenaars hebben iemand nodig die adviseert over de artistieke en zakelijke aspecten van een kunstopdracht. Opdrachtgevers kennen de kunstwereld niet en vragen advies bij het opstellen van een opdracht en de keuze voor kunstenaars. Die hebben op hun beurt niet altijd een netwerk bij andere sectoren. En er komt veel kijken bij een kunstopdracht: contracten, begrotingen, vergunningen en financieringsvragen. Daarover adviseert de bemiddelaar aan beide partijen.
Zijn er nieuwe bemiddelaars nodig?
Dit was de vraag die als rode draad door het gesprek liep. Bestaande structuren waarlangs kunstopdrachten voorheen tot stand kwamen zijn grotendeels verdwenen en de aard van de opdrachten is de laatste jaren ook veranderd. Kunstenaars worden steeds meer betrokken bij maatschappelijke opgaven die zowel onze fysieke als sociale omgeving betreffen. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van het creëren van een fysiek product naar het meedenken over vraagstukken die ons allemaal betreffen, zoals welzijn, gezondheid, diversiteit of de klimaatopgave. Het belang van de creatieve denkkracht van kunstenaars bij innovatie en transities wordt steeds meer erkent. Vraagt deze verschuiving in de vraag om een ander type bemiddelaar?
Kennis delen
Eén van de conclusies van het gesprek was dat het belangrijk is om de rol van de bemiddelaar zichtbaarder te maken. Het werd als valkuil benoemd dat de bemiddelaar altijd op de achtergrond werkt. Zo wordt niet duidelijk welke rol zij vervullen. Tijdens het gesprek gaf Liesbeth Jans ook aan haar kennis en ervaring graag over te dragen aan een jonge generatie. Dat leverde al direct via de chat bij de livestream interessante reacties op van kunstvakopleidingen die daarover met ons willen doorpraten. We gaan gezamenlijk in kaart brengen welke kennis, ervaring en vaardigheden een bemiddelaar nodig heeft en hoe je die kunt trainen. Eén eigenschap is al duidelijk. Bemiddelaars moeten boven de partijen staan en zich kunnen inleven in beide partijen. Ze zijn ‘matchmaker’ en ‘de tolk aan tafel’.
Kunstloc ontwikkelt al verschillende activiteiten om kunstenaars en opdrachtgevers samen te brengen. En om makers de kans te geven hun talent om in opdracht te werken verder te ontwikkelen, zoals Workshop De Kunstopdracht, diverse FoodLabs of Show & Tell. Of sluit je aan bij de beweging Kunst is Gezond over kunst in de zorg- en welzijnssector.
Meer weten over onze rol als bemiddelaar?
Neem contact met mij op.
Liesbeth Jans
Liesbeth schreef dit blog als adviseur van Kunstloc Brabant. Inmiddels geniet ze van haar pensioen.
