Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

Elk jaar organiseert Kunstloc Brabant een inspiratiedag voor (kunstvak)docenten in het voortgezet onderwijs. Dit jaar is het thema: de stem van de leerling. Hoe klinkt jouw stem door in de leerling en ben je je daarvan bewust? Wat doe je ermee? Adviseur Kunsteducatie Annemiek Tekstra - Berendsen heeft daar wel een idee over.

- Geschreven door Annemiek Tekstra - Berendsen, met illustraties van Jessica Bacuna

Kinderen zijn geen volwassen die nog niet af zijn, maar nieuwe mensen waar wij van kunnen leren. Natuurlijk leren ze ook van ons, de volwassenen, want wij hebben nu eenmaal meer levenservaring. Maar wat zij te bieden hebben: een nieuwe blik op de wereld, een ander soort energie - het is heel verfrissend om je daarvoor open te stellen.

Ik heb zelf lang in het onderwijs gewerkt voor ik bij Kunstloc Brabant (voorheen Kunstbalie) terechtkwam. Kijk, je hebt verschillende manieren van lesgeven. Maar wat ik al snel merkte was dat de manier waarop ik als beginnend kunstvakdocent lesgaf - zenden, lesstof als beton over mijn leerlingen uitstorten - dat werkt voor geen meter. Als je ergens beton overheen giet, hardt dat na verloop van tijd uit.

Je leerlingen komen vast te zitten, en ze kunnen zich niet meer bewegen. Op een gegeven moment doen ze dan ook geen moeite meer om zich te verroeren, om hun mening te laten horen of om zelfs maar actief met de lessen mee te doen. Dat was het tegenovergestelde van wat ik als kunstvakdocent bij mijn leerlingen teweeg wilde brengen. Ik wilde ze juist inspireren met en door kunst!

Daarom besloot ik het anders aan te pakken. Vanaf nu mochten de leerlingen het initiatief nemen. Ik wilde dat de leerlingen mij gingen vertellen - gingen aanleren - wat een goede aanpak was, ik wilde de stem van de leerling weer horen. En dus vroeg ik ze: “Dit is het eindexamenthema, en hoe kan ik jullie zo goed mogelijk helpen om je daarop voor te bereiden?” Ze mochten zelf kiezen: wilden ze naar een museum, een expositie, of toch liever totaal iets anders? De leerlingen waren eigenlijk meteen enthousiast: “Kunnen we naar New York, juf, of misschien toch naar het Kröller-Müller?” Mijn antwoord was simpel: tuurlijk mag je naar New York, maar wat gaan we daar dan doen? Kunnen alle leerlingen mee? Hoe betalen we dat?

Door zo met hun eigen leerproces bezig te zijn kregen de leerlingen ruimte om te freewheelen. Ik ben ervan overtuigd dat ze die ruimte nodig hebben om erachter te komen waar hun passie écht ligt. Er is niets erger dan een kind dat van school komt zonder een idee te hebben waar het goed in is, of waar zijn of haar passie ligt. Kinderen moeten de ruimte krijgen zichzelf te laten zien. En dat doe je niet door ‘beton’ over ze uit te storten, maar door naar ze te luisteren.

Natuurlijk is het spannend, dat leren en maken samen met de leerlingen. Je moet er echt even je eigen overtuigingen voor aan de kant durven zetten. Luisteren naar de stem van je leerling, maar ook het luisteren naar je eigen stem of het luisteren naar de stemmen van mensen om je heen - het vergt wat lef. Het is misschien een andere aanpak dan je gewend bent, maar geloof me: het levert je o zo veel op.

De jaarlijkse Inspiratiedag voortgezet onderwijs vindt plaats op donderdag 1 november 2018. Het thema van deze editie is 'De stem van de leerling'. Kunstloc Brabant organiseert deze dag elk jaar weer met een andere partner op een andere locatie. Deze keer is Cultuurstation aan de beurt op Strijp-S in Eindhoven, met als hoofdlocatie MU Artspace. Klik hier voor meer informatie en het programma. 

cultuureducatie

Pionieren in het gespecialiseerd onderwijs

Hoe kunnen leerlingen van het gespecialiseerd onderwijs kunst en cultuur buiten school ontdekken? Pioniers delen hun succesmomenten.

11 maart 2025
Pionieren in het gespecialiseerd onderwijs

Cultuureducatie en gespecialiseerd onderwijs

Wat kan cultuureducatie betekenen voor leerlingen van het gespecialiseerd onderwijs (SO, VSO, SBO en PRO)? Welk aanbod is er voor hen?

6 maart 2025
Cultuureducatie en gespecialiseerd onderwijs

Cultuureducatie geborgd op De Boemerang

Op basisschool De Boemerang in Zevenbergen is cultuureducatie geen losse activiteit, maar een stevig verankerd onderdeel van het onderwijs.

6 maart 2025
Cultuureducatie geborgd op De Boemerang

Financiering voor cultuureducatie binnen het mbo

Goed nieuws voor cultuureducatie binnen het mbo. Er komt structureel meer geld voor educatie beschikbaar.

26 februari 2025
Financiering voor cultuureducatie binnen het mbo

Open Call voor kunstenaars: (Je) Kunst in School 2025

Wij zoeken een beeldend kunstenaar die een reizende tentoonstelling wil ontwikkelen voor basisscholen.

4 februari 2025
Open Call voor kunstenaars: (Je) Kunst in School 2025

Blog | Burgerschap met een kunstzinnige bril

Adviseur Masha Meegdes blogt over haar ervaringen als 'vreemde (kunst)vogel' op een conferentie over burgerschap.

28 januari 2025
Blog | Burgerschap met een kunstzinnige bril

Hoe kunst kan bijdragen aan burgerschap (en andersom)

Op deze kennispagina onderzoeken we betekenisvolle verbindingen tussen burgerschap en cultuureducatie.

22 januari 2025
Hoe kunst kan bijdragen aan burgerschap (en andersom)

Informatie over CmK4 voor scholen

Wat houdt de regeling CmK4 in? Wat betekent deelname voor mijn school?

15 januari 2025
Informatie over CmK4 voor scholen

De donderwolk die BTW heet maar óók culturele lichtpuntjes: het jaar 2024

Jaaroverzicht 2024 met opvallend kunst- en cultuurnieuws én culturele lichtpuntjes.

30 december 2024
De donderwolk die BTW heet maar óók culturele lichtpuntjes: het jaar 2024

Cultuur als sleutel tot mentaal welzijn: het onderwijs aan het woord

In onze snelle, prestatiegerichte wereld wordt cultuuronderwijs steeds belangrijker voor het mentale welzijn van jongeren.

10 december 2024
Cultuur als sleutel tot mentaal welzijn: het onderwijs aan het woord

Blog | Dansen tussen chaos en orde

Adviseur Masha Meegdes blogt over haar ervaringen met Art of Hosting.

6 december 2024
Blog | Dansen tussen chaos en orde

CmK4 gaat van start!

De aanvraag Cultuureducatie met Kwaliteit 4 Noord-Brabant is toegekend! Dit betekent 12,2 miljoen voor cultuureducatie in Brabant tussen 2025 en 2028.

19 november 2024
CmK4 gaat van start!