Afgelopen donderdag bezocht Robin de werkconferentie ‘Working on the Margins: artist-in-residence programs today’. Een werkconferentie over het belang van artist-in-residences voor het kunstenveld. Onbevangen vatte ze als respondent de bijeenkomst samen in een ‘koninklijke’ speech, die iets poëtischer uitpakte dan verwacht. Omdat de speech ook in geschreven woord sterk uitpakt, delen we de speech op Mestmag.nl.
- Geschreven door Robin Berkelmans, fotografie door Imara Angulo Vidal
Afgelopen donderdag vond bij bkkc de werkconferentie ‘Working on the margins: artist-in-residence programs today’ plaats, georganiseerd door bkkc met AiR Platform NL en DutchCulture|TransArtists. Uitgangspunt van de werkconferentie: Wat is de artistieke noodzaak, wat is het plezier en waar liggen de kansen voor het innemen van een positie van werken in de marge van kunst en samenleving?
Middels het geven van inzicht in de intrinsieke waarde van context gerelateerde artist-in-residence programma’s, willen bkkc en DutchCulture|Transartists een slag maken in de versteviging van de positie van deze organisaties. Dat heeft vorm gekregen door een tentoonstelling en een werkconferentie. Robin werd gevraagd om de werkconferentie bij te wonen en samenvattend af te sluiten. Dat deed Robin op vorstelijke wijze. Hieronder delen we haar samenvatting van de werkconferentie:
Vandaag zat ik, als ‘respondent-in-residence’, onzichtbaar en verscholen in de marges van deze conferentie. Bij binnenkomst vraag ik mijzelf af: wat is mijn identiteit vandaag? Ben ik een vreemdeling? Ben ik een indringer óf ben ik een onderdeel van het programma?
Het is mijn favoriete staat van zijn: met mijn neus naar voren maar tegelijkertijd weggedoken in mijn eigen gedachtebubbel, die ik nu, vandaag, met jou wil delen. Hopelijk zonder hem te barsten.
Speech van Robin Berkelmans
Twee jaar geleden, als student Grafisch Ontwerp, was de marge altijd een onmisbaar onderdeel. Letterlijk. Toch is de nasmaak van het woord voor mij bitterzoet. Enerzijds omdat ik absoluut geen carrière als grafisch ontwerper meer ambieer. Anderzijds omdat de marge altijd als eerste werd opgeofferd wanneer er onvoldoende ruimte overbleef voor de inhoud.
Maar wat als we de marge in het centrum plaatsen? Zal er dan iets nieuws ontstaan? Of blijft alleen de leegte over?
In de leegte schuilt de ruimte. Ruimte voor input, ruimte voor context, ruimte voor verandering, ruimte voor mislukking en ruimte voor risico’s.
Tussen de vastgestelde kaders en acties van anderen ontstaat een kritische kosmos waar tegenpolen reageren en alleen de dialoog nog overblijft.
Of discussie. Over kunst, over de maatschappij en over alle andere dingen in de wereld.
Ik vraag me af hoe lang ik al geen bellen meer geblazen heb. Bellen blazen leidde altijd tot een keuze. Jíj mag kiezen: blaas ik één grote, glinsterende zeepbubbel of blaas ik meerdere bellen?
Ik herinner me hoe het blazen van één grote, solide bel altijd de uitdaging was. “Maak er nog een! Groter! Beter!”
Maar meerdere bellen, zwevend door een eindeloze blauwe lucht, over het hek van de buren, de wijde wereld in, dát was het allermooiste.
Bubbels zouden barsten, maar dat was oké. We omarmden de mislukking, ons niet-kunnen. Zonder onszelf van onze capaciteit tot actie te ontdoen. We probeerden het gewoon opnieuw. En opnieuw. En opnieuw.
We namen de tijd omdat we het op waarde schatten. We waardeerden de handeling, de uitdaging, het plezier en bovenal waardeerden we het schouwspel. Het schouwspel van ál die bellen, verbonden als een netwerk, drijvend over de straten, over de tuinen en over onze huizen. Er samen voor zorgend dat anderen zouden spelen, door één of twee bellen te barsten, hun eigen regels te bepalen en, een enkeling, te breken.
De uitkomsten van de werkconferentie vormen de basis voor een document met aanbevelingen voor overheden, organisaties en makers, om toe te werken naar een diverse en duurzame kunstecologie. Houd de website van bkkc in de gaten om hierover geïnformeerd te blijven. Wil je meer lezen over welke ontwikkelingen er gaande zijn in de wereld van artist-in-residences en het belang van deze organisaties voor de Brabantse kunstensector en beroepspraktijk? Lees dan het in 2016 door Kim Vermeulen uitgevoerde onderzoek.
Robin Berkelmans
Flierefluiter, praatjesmaker
