Op dit moment is een derde van de werkenden in de creatieve industrie zzp'er. De werkgelegenheid bij de grote bedrijven neemt af, terwijl het aantal zzp'ers stijgt. We bezoeken zzp'ers in de Brabantse culturele sector en vragen hen naar hun werkweek, inkomsten en motivatie. Deze keer spraken we met Wieneke Hofland, fotograaf.
Geschreven door Pepijn Koolen
Wat zeg je als iemand vraagt naar je werkzaamheden?
Ik ben fotograaf dus ik fotografeer natuurlijk. Maar het is niet zo dat ik simpelweg mijn camera instel, schiet en foto's lever. Voor veel zakelijke opdrachtgevers telt alleen het resultaat, maar de weg daar naartoe, dat is de kunst. Fotograferen is in mijn ogen meer een dienst dan het leveren van een product. Ik heb bijvoorbeeld bewust gekozen voor Wieneke Hofland Fotograaf als bedrijfsnaam en niet bijvoorbeeld Wieneke Hofland Fotografie. De manier waarop ik fotografeer is heel persoonlijk dus ik zou nooit zelf een opdracht kunnen aannemen en vervolgens iemand anders sturen, ook al is het technisch nog zo'n goede fotograaf.
Wat doe jij anders dan andere fotografen dan?
Ik stel mensen op hun gemak. Als mensen zich realiseren dat ze worden gefotografeerd zijn ze meestal niet ontspannen. Het is dus de kunst om de focus van de mensen af te leiden van de camera en toch dichtbij te komen. Ik heb een speciale opleiding gevolgd om dit onder de knie te krijgen. Daardoor beheers ik als een van de weinige fotografen in Nederland de Beloved methode. Het is een interactie-techniek waarbij de mensen die je fotografeert helemaal los komen, waardoor echte emoties worden vastgelegd. Deze methode pas ik afhankelijk van de opdracht in meer of mindere mate toe. Zo maak ik zakelijke reportages en campagnes voor bedrijven maar ik fotografeer ook stellen, families en gezinnen in hun privé-omgeving. Persoonlijk word ik daar het vrolijkste van.
Hoe verliep je dag vandaag?
Vanochtend ging om half 7 mijn wekker. Of nou ja, eigenlijk de wekker van mijn zoontje Silvijn. En die maakt mij dan weer wakker. We wonen met z'n tweeën dus in de ochtend heb ik mijn handen vol aan het ochtendritueel. Ik vind het ook erg belangrijk om daar de tijd voor te nemen. Na het aankleden en het ontbijt heb ik hem naar de peuterspeelzaal gebracht en ben ik doorgegaan naar Ondernemersrijk in Den Bosch voor een netwerkbijeenkomst. Ondernemersrijk is een coöporatie speciaal voor ondernemende zelfstandigen die graag willen samenwerken en elkaar willen inspireren. Er zijn daar ook werkplekken dus je kan er de hele dag zitten als je wil. Vandaag hebben we allemaal in één minuut onze onderneming voor de groep gepitcht. Zo krijg je bijvoorbeeld inzicht in hoe je jezelf meer op een zakelijke manier neer kan zetten.
Vind je het lastig dan, om zakelijk te zijn?
Ik denk dat het voor alle zzp'ers soms wel lastig is. Zeker in het begin. Maar ik heb veel geleerd. Ik ben een alleenstaande moeder dus ik heb geen keus. Het is voor mij geen optie meer om opdrachten aan te nemen zonder voldoende budget. Dat kon ik vroeger wel doen maar nu moet ik bij mijn tarief blijven. En dat is mijn werk ook waard. Soms is dat wel lastig. Helemaal in periodes wanneer het rustig is. Vooral in de periode half december tot februari is weinig te doen. Maar vanaf maart tot december ben ik ieder jaar gelukkig weer helemaal volgepland.
Wat heb je na de pitch bij Ondernemersrijk gedaan?
Na de pitch en de feedback hebben we nog wat onderzoeksvragen van elkaar besproken en ben ik doorgegaan naar Tilburg voor een serie zakelijke portretten van een startende ondernemer. Ik vind het belangrijk om bij een dergelijke shoot genoeg tijd te nemen om de persoon wat te leren kennen dus we hebben eerst thee gedronken en gepraat. Dat zorgt ook weer voor een goede sfeer. Om half één was het tijd voor de lunch. Ik heb toen in Tilburg gegeten en daarna ben ik naar huis gegaan om mijn materiaal op mijn computer te zetten, te backuppen, te selecteren en te bewerken. Vervolgens heb ik Silvijn opgehaald en daarmee is mijn werkdag gestopt.
Waar ben je als fotograaf het meest trots op?
Het meest trots ben ik op de opdracht die ik afgelopen zomer voor Texaco heb uitgevoerd. Ik mocht voor het bedrijf een campagne van begin tot het einde helemaal zelf produceren. Vanuit de briefing ben ik aan de slag gegaan om zelf een draaiboek te maken, de crew samen te stellen, de modellen te casten, kleding uit te zoeken en de props te regelen. Ik had een maand de tijd voor het hele traject. Dat was een fantastische ervaring. Op de dag van de shoot had ik een visagiste tot mijn beschikking, een assistent, een runner en 6 modellen om mee te werken. De campagne is uiteindelijk 2,5 maand in Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk te zien geweest. Daar ben ik echt trots op.
Als je beginnende fotografen drie tips zou mogen geven welke zouden dat zijn?
Allereerst zou ik beginners adviseren om iedere dag minstens één foto te maken. Als je je camera in je woonkamer binnen handbereik houdt en niet opbergt in de kast dan kan je hem altijd snel pakken als je een goed foto-moment ziet.
Daarnaast is het belangrijk dat je inzicht krijgt in de werking van licht. Mijn tip is dan ook om daar veel mee te experimenteren en niet bang te zijn om fouten te maken. Je moet er zoveel mee bezig zijn dat je het licht als het ware moet kunnen voelen.
Als laatste is het belangrijk dat je altijd fotografeert met je camera op "manual". Dat is essentieel want hierdoor houd je zelf de controle over het resultaat. Het is erg leerzaam om je foto's achteraf te analyseren en te kijken welke instelling welke foto oplevert. Hierdoor krijg je inzicht in waarom de ene foto goed is en de andere minder. En mocht het resultaat in eerste instantie niet zo goed zijn als je had gehoopt, geef dan niet op! Om Einstein maar te citeren: "Hoe meer ik leer, hoe meer ik weet, dat ik eigenlijk niks weet", en dat ervaar ik ook echt zo. Door me steeds te ontwikkelen blijft het werk als fotograaf altijd een uitdaging.