Al snel na de uitbraak van het coronavirus werd voor de audiovisuele sector een COVID-19 protocol verspreid. Dit protocol is ervoor bedoeld om een zo veilig mogelijke werksituatie te creëren en bevat handige richtlijnen en gedragsregels. Deze nieuwe manier van werken brengt voor filmproducties een grote uitdaging met zich mee. Want hoe pas je deze richtlijnen toe in de praktijk en hoe voorkom je dat die het creatieve proces negatief beïnvloeden? Sex Sells van scenarioschrijver Rudi Brekelmans, verbonden aan het Tilburgse Studio Nova, is een van de eerste korte fictiefilms die geproduceerd werd aan de hand van dit protocol. De productie werd ondersteund vanuit de Lockdown Cinema-regeling van het Nederlands Filmfonds, het Tilburgse Makersfonds en Brabant C.
Geschreven door: Elmay Claassen
Een nieuwe werkelijkheid
Sex Sells is een tragikomedie over een escort-dame die na de lockdown weer aan het werk gaat. Tijdens haar quarantaine is ze in financiële moeilijkheden geraakt en nu probeert ze haar zelfstandigheid weer terug te krijgen. Tijdens een bezoek aan een bijzondere klant komt ze erachter dat dit niet zo makkelijk gaat zijn als ze had gedacht. Producent Nienke van Boom vertelt: "Het protocol was er vrij snel en het zat ook al snel goed in elkaar. Dat was prettig, maar toch bracht het veel onzekerheid met zich mee. Je moet als sector alles nog met elkaar uitvinden."
Het initiatief voor Sex Sells kwam van Rudi Brekelmans, die dit verhaal vooral graag artistiek wilde uitvoeren. "Toen kwam de Lockdown Cinema-regeling van het Nederlands Filmfonds op ons pad," vertelt Nienke, "Dat bood veel kansen. Er werd gevraagd om thematisch iets met corona te doen, maar ook om dit productioneel goed op te pakken volgens het protocol. Dat leek ons een goede match. Het is goed voor de sector als er dingen gemaakt blijven worden en het is ook goed om met elkaar uit te vinden hoe het is om binnen deze nieuwe werkelijkheid te werken."
Veiligheid voorop
Zo werd Sex Sells een van de eerste artistieke films die tijdens de coronacrisis gemaakt werd. Elja ten Velden vervulde de rol van Health & Safety Officer tijdens de productie. Deze rol wordt nauwkeurig beschreven binnen het protocol. De persoon in deze functie ziet namelijk nauw toe op het naleven van alle richtlijnen. Elja: "Bij grotere filmproducties is veiligheid altijd al een belangrijk onderdeel, maar nu wordt dit onderwerp nóg belangrijker binnen alle soorten producties. Er moet opeens over ontzettend veel zaken nagedacht worden." Toch lukte het Elja om deze rol succesvol te vervullen.
Goede communicatie met de crew en cast bleek een belangrijke succesfactor. "Wij hebben vanaf het begin af aan gecommuniceerd dat we volgens het protocol zouden werken. Het is belangrijk om dat te doen, zodat iedereen weet waar die aan toe is. Zo komt niemand voor verrassingen te staan," vertelt Elja. Op de set was Elja vervolgens ook verantwoordelijk voor het naleven van de richtlijnen. "Het is belangrijk om het luchtig te houden en ook zoveel mogelijk met humor te brengen. Zo blijft het voor iedereen werkbaar." Volgens Nienke was timing ook een belangrijke factor om het protocol goed uit te voeren. "Creëer een cultuur waarin je elkaar aan mag spreken, maar houd het ook luchtig en breng het met een vleugje humor. Wees onzichtbaar tijdens het creatieve proces, maar voel goed aan wat het moment is om bijvoorbeeld weer even te desinfecteren. Daar is Elja heel goed in geslaagd."
Op de set was Elja altijd beschikbaar voor vragen over de gekozen werkwijze en richtlijnen. "Ik zou andere makers echt op het hart drukken om iemand aan te stellen als Health & Safety Officer. En zorg ook dat het de enige taak is van die persoon, want het is belangrijk om steeds de focus op de veiligheid te houden."
Druk op de productie
Een film maken in coronatijd, het is dus mogelijk. Toch wordt de druk enorm vergroot door deze nieuwe manier van werken. "Neem meer tijd, en dan nóg meer tijd. Wij hadden onze opnametijd ruimer genomen, maar alsnog was dat niet genoeg. Je hebt gewoon veel meer tijd nodig om alles veilig en goed te doen," vertelt Nienke. Elja legt uit dat dat vooral komt doordat de contactmomenten zoveel mogelijk beperkt moeten worden. "Neem bijvoorbeeld de opbouw. Normaal gesproken kun je prima met tien mensen tegelijkertijd opbouwen op de set, maar nu kan dat niet. Dat kost je misschien wel twee keer zoveel tijd." Deze nieuwe werkwijze kost niet alleen meer tijd, maar ook meer geld. Nienke: "Er zijn veel praktische consequenties die geld kosten. Denk aan spullen, reiskosten, maar ook aan overnachtingen. Je bent alleen al twee keer zoveel verblijfskosten kwijt omdat je niet met meerderen op een kamer kunt slapen."
Sex Sells zal in het voorjaar van 2021 in première gaan op een (inter-)nationaal filmfestival. Het belooft een bijzonder eindresultaat te worden. Nienke: "Het is een film die linkt naar deze coronatijd, maar de boodschap is tijdloos. Zo is de film niet direct verouderd zodra corona achter ons ligt. Wij zijn blij dat we deze ervaring nu hebben opgedaan en kunnen delen met andere makers."
Praktische tips, do's en don'ts
Praktische tips
- Het is helaas nog niet mogelijk om de productie te verzekeren voor uitval van cast of crew door COVID-19 klachten. Het filmfonds heeft wel een garantiefonds opgezet om dergelijke kosten te dekken. Kijk hier voor de voorwaarden.
- Het filmfonds heeft eind januari een nieuw pakket aan maatregelen aangekondigd om de filmsector te ondersteunen. Hier zitten ook regelingen bij die toegankelijk zijn voor nieuwe makers.
- Naast het protocol is ook een handreiking uitgebracht met meer toepasbare tips en trics om te toepassing van het protocol eenvoudiger te maken.
Do’s
- Plan ca. 1,5 x zoveel tijd in voor de opnamen.
- Verdeel cast en crew in ‘bubbels’, en plan vervoer, verblijf en werkzaamheden per ‘bubbel’ in.
- Huur of leen een tent om een droge maar veilige pauzeplek te creëren in de buitenlucht.
- Huur extra monitoren of afluistersets om groepsvorming bij de monitor te beperken.
- Maak het gebruik van mondkapjes, handschoenen, desinfectiespray etc zo makkelijk mogelijk: zorg dat er altijd voldoende beschermingsmiddelen voor het grijpen liggen.
- Zorg voor stickers of schilderstape om porto’s, koffiebekers, lunchpakketten en andere persoonlijke materialen te labelen.
- Wees kritisch op het aantal mensen die je bij de opnamen nodig hebt, en probeer voorbereidingen zoveel mogelijk voor de opnamen te plannen
Don'ts
- Langere opnamedagen maken om de vertraging in 1 dag te passen. Liever een extra opnamedag dan haasten en de regels vergeten.
- Een opname onderbreken om iedereen de handen te laten desinfecteren. Wees als H&SO zichtbaar wanneer dat kan, en onzichtbaar wanneer dat nodig is.
- Alle focus op de veiligheid op de set, maar vergeten dat cast en crew thuis of op weg naar de set ook risico’s lopen. Overweeg bij meerdaagse opnamen daarom om de hele cast en crew in een vakantiepark te laten verblijven.
Studio Nova
Wil je meer lezen over deze Tilburgse studio of iets van hun werk te zien? Bekijk dan het profiel van Studio Nova op KONKAV, het platform voor Brabantse av- en filmmakers, instellingen en bedrijven.