Sculptuur van Tine van de Weyer voor Vrijheidspark Tilburg
Kunstenaar Tine van de Weyer heeft het Holocaust Monument in het Vrijheidspark in Tilburg ontworpen. De oplevering vond plaats op 24 april 2020, op tijd voor de dodenherdenking op 4 mei. Kunstloc Brabant heeft deze kunstopdracht voor de gemeente Tilburg begeleid.
foto: Peter Cox
Levensboom
Als herinnering aan de Holocaust heeft Tine ervoor gekozen een monumentaal sculptuur te realiseren gebaseerd op de boom die symbool staat voor al wat groeit en bloeit, voor de verbinding van hemel en aarde, de boom als verbeelding van vitaal leven. Het Bijbelse verhaal leert dat God behalve de boom der kennis van goed en kwaad ook het symbool voor eeuwig leven en verrijzenis, de levensboom, in de Hof van Eden plantte. Deze is in vrijwel alle culturen uitgegroeid als de verbindende schakel tussen hemel en aarde, als de as waaromheen alle leven draait en tot stand komt. Het herdenkingsteken is een in brons gegoten verbeelding van de levensboom. Over de zeven takken die naar de hemel wijzen hangen her en der met kwastjes afgebiesde opengewerkte kleden waar het licht doorheen valt. Indirect verwijst het getourmenteerde weefsel ook naar geïmproviseerd opgehangen wasgoed van de tallozen op de vlucht voor genocide en dictatuur, onderweg, op zoek naar een veiliger wereld, refereren de kleden naar nooddekens of naar de verkreukelde reddingsfolies waar gestrande bootvluchtelingen mee worden ontvangen
Weefselstad
In het voetstuk onder de boom is een subtiel weefsel van het stratenpatroon van de stad Tilburg rond 1940 aangebracht. Zowel met deze stratenstructuur als met de naar textiel verwijzende lappen en kleden is een verwijzing naar Tilburg gemaakt. Want al is de textiel met zijn schering en inslag, zijn verbanden en structuren, als industrietak inmiddels verdwenen uit de stad: in ideologische en metafysische zin is het weefsel, de verbinding als zodanig, meer dan intrinsiek verankerd in het DNA van de stad. Op het voetstuk kunnen steentjes gelegd worden ter herinnering.
schetsontwerp Levensboom – foto: Bram Vermeulen / realisatie Levensboom - foto: Peter Cox
Keuze uit 24 kunstenaars
Aan de oproep naar een Tilburgse kunstenaar voor dit monument gaven 24 kunstenaars gehoor. De commissie selecteerde in 2019 drie kunstenaars die een gehonoreerd ontwerp mochten uitwerken: Rob Moonen, Geert Koevoets en Tine van de Weyer. Zij gingen aan de slag en presenteerden eind juni hun idee aan de adviescommissie, die unaniem voor het ontwerp van Tine koos. De commissie bestond uit Arnoud-Jan Bijsterveld (historicus, Hoogleraar Tilburg University, Loeks van der Veen(voorzitter Plaatselijk 4 mei comité Tilburg en oud directeur ETZ), Marlien Groeneveld (Liberaal Joodse Gemeente Tilburg), Bernolf Kramer (docent Fontys Hogescholen en lid Plaatselijk 4 mei comité Tilburg), Sandra Smets (kunsthistorica, journalist), Angela de Weijer (kunstenaar, winnaar Jacques de Leeuwprijs 2011).
Reactie van Marlien Groeneveld na oplevering:
“Ik heb het monument vanmiddag met eigen ogen kunnen zien en ik vind het erg indrukwekkend. Precies wat het moest zijn, een verleden om nooit te vergeten en ook weer een belofte van toekomst.”
Meer weten over de begeleiding van kunstopdrachten?
Of over de totstandkoming van beelden en monumenten in de openbare ruimte? Neem contact met mij op.