In gesprek met de drie winnaars van de Brabant Cultuur Publieksprijs

De Brabantse Cultuur Publieksprijs, een initiatief van de provincie Noord-Brabant, bkkc, Brabant C, Cubiss en Kunstbalie, werd dit jaar voor het eerst uitgereikt. Het doel? Om de vele talenten die de provincie rijk is in de spotlight te zetten. Eind 2017 kreeg de Brabantse kunst- en cultuursector een oproep in de bus: welke makers verdienen het om in de kijker te staan? Uit 170 voorgedragen namen werden er uiteindelijk 30 genomineerd, waar, na een publieksstemming op de website van Brabant Cultuur, de 3 winnaars uit zijn gedestilleerd. Zij worden nu het gezicht van een grote, Brabant-brede publiekscampagne en kregen het geldbedrag van €2.500,- mee naar huis.

Marieke Vromans maakt de wereld mooier

Ze is maar wat blij met de prijs, laat Marieke Vromans lachend weten. “Ik maak mijn beelden voor mensen, niet de kunst om de kunst, dus een publieksprijs betekent veel voor mij.” De beeldend kunstenares is vooral bekend in Tilburg, waar haar ingrepen in straten, pleintjes en buurten niet zelden een glimlach op de gezichten van passanten doen verschijnen. Opgeleid als landschapsarchitecte en grafisch ontwerper, maakt Marieke werken die in relatie tot de omgeving en de mens staan.

“Nieuw ontworpen openbare ruimte is heel afstandelijk en een eenheidsworst. Je ziet een groot verschil met oude dorpskernen of steden, waar altijd wel een verhaal te ontdekken is of een geschiedenis is af te lezen. Het is spannend en eigen, daardoor kun je je verbinden met de plek. In onze tijd hebben we dat nodig: dat mensen zich verbonden voelen met een plek en daar met elkaar ook beter zorg voor dragen.”

Het project ‘GOEJ AORD’ is hier een goed voorbeeld van. Op een stuk braakliggend, verloederd terrein in de Tilburgse wijk Theresia, creëerde Marieke ‘een prettig stukje stad’, dankzij een interactieve lichtmast en plantenbakken vol groen. “De reacties waren zeer positief”, vertelt de kunstenares. “Niet alleen van voorbijgangers, maar ook van de omwonenden. Zij hadden, na 10 jaar naast een ‘zwart gat’ gewoond te hebben, nu een mooie plek in de buurt. En ze dragen er zorg voor: er is minder zwerfafval en ook geen graffiti meer.” Marieke kijkt erg uit naar de campagne en de extra aandacht die ermee gepaard gaat, zodat ze “nog meer kan doen van wat ik doe, zowel in Brabant als daarbuiten.” En de geldprijs? Die wordt geïnvesteerd in een nieuw project, dat draait om naastenliefde en samenleven en op meerdere plekken tegelijk te zien zal zijn.

Jacqueline Hamelink ontroert en raakt

Het thema ‘verbinding’, waar Marieke met haar interventies aan raakt, staat ook centraal bij Jacqueline Hamelink, artistiek leider van Sounding Bodies. Als celliste/ performer kruist ze graag de grenzen van muziek, dans, theater en beeldende kunst. Ze is uiterst verrast door haar winst: “Er is zoveel moois in Brabant, iedereen van de genomineerden had kunnen winnen. Maar ik ben natuurlijk heel blij. Fijn dat er op deze wijze ook aan mid-career makers steun wordt gegeven.”

Collega’s uit het vak roemen Jacqueline’s interdisciplinaire, inspirerende voorstellingen. Van een cello-uitvoering voor mensen met een verstandelijke beperking tot een één-op-één ‘therapeutisch’ concert waarbij de luisteraar zijn handen op de cello mag houden. Van samenwerkingen met een hiphopdanser tot een tekenaar: deze celliste laat zich niet graag in één hokje stoppen. “Ik vind het belangrijk dat mensen, ook al zijn ze leek, ook al hebben ze nog nooit de cello gehoord, een persoonlijke ingang krijgen. Doordat ik samenwerk met verschillende disciplines, bereik ik steeds een ander publiek; idealiter brengen mijn voorstellingen verschillende publieksgroepen bij elkaar”, vertelt ze. “Het is best moeilijk in deze maatschappij om over grenzen heen te gaan. Hopelijk raken mensen door deze multidisciplinaire aanpak geïnspireerd: het is oké om de ene keer zus te zijn en een andere keer zo.”

Een samenwerking met de andere twee winnaars, waarmee ze nota bene in dezelfde buurt in Tilburg woont, ziet ze dan ook enorm zitten, vertelt Jacqueline lachend. Volgens haar mogen Brabantse talenten dat sowieso meer doen, om zich sterker te positioneren ten opzichte van de rest van het land: “Brabant is toch nog altijd een beetje het ondergeschoven kindje wanneer het aankomt op kunst en cultuur in Nederland. Het is heel goed dat de provincie meer gaat staan voor de talenten en dat naar buiten uitdraagt. Ik kijk dan ook erg uit naar de campagne.” En de geldprijs? “Die is allang op, natuurlijk!”

Frank Adams inspireert en dirigeert

In de muzikale hoek zit ook Frank Adams. Als dirigent leidt hij orkesten in binnen- en buitenland, en dan met name in Argentinië. In Tilburg was hij in 2016 één van de oprichters van Kamerata Zuid en gaf de stad hiermee een eigen professioneel kamerorkest. “Ons orkest gaat de cross-over aan: klassieke muziek in combinatie met artiesten en muziek van nu”, vertelt Frank. Hij vindt het jammer dat slechts een beperkte, niche bevolkingsgroep in contact komt met deze muziek, die “een bewezen kwaliteit heeft”. Wil klassieke muziek meer mainstream worden, dan moet het onderdeel gaan uitmaken van de ‘muziek van nu’, concludeert hij. “Zo heeft ons orkest onlangs samen gespeeld met de Nederlandse band Memphis Maniacs, waardoor er een boeiende mix ontstond tussen klassieke muziek en pop. Zo bereik je een nieuw publiek”.

Frank’s ultieme doel? Een geheel nieuwe muziekgenre, waar klassieke muziek onderdeel van uitmaakt. “Soms moet je een visioen hebben in het leven, nietwaar?” In de toekomst wil Kamerata Zuid niet alleen met andere muzikanten samenwerken, maar ook experimenteren met andere kunstdisciplines om zo de veelzijdigheid van klassieke muziek te tonen. Cabaret, beeldende kunst, dans: wat Frank betreft zijn er mogelijkheden te over. Hij is dan ook blij met de publieksprijs en dan vooral de campagne die nu gaat volgen. “Wij hebben het als Brabantse kunstenaars heel moeilijk. Hulp vanuit de provincie bij het realiseren en promoten van projecten is meer dan welkom.”

Zichtbaar maken van talent

Volgens Henri Swinkels, gedeputeerde Leefbaarheid en Cultuur, wil de provincie blijvend inzetten op het zichtbaar maken van Brabantse talenten en talentontwikkeling. Op de planning staan onder meer het zoeken naar kansen met andere sectoren, het ‘bundelen van krachten’ en het investeren in duurzame initiatieven. De gedeputeerde is trots op de Brabanders die in deze campagne een plek kregen, laat hij weten: “Maar ook op al die andere talenten die we hebben. We hopen dat heel veel Brabantse talenten en hun werk een stuk bekender worden doordat we ze breed onder de aandacht brengen. Want we hebben heel veel geweldige talenten in Brabant.”