“Je kunt beter iets studeren waar je iets aan hebt”

De knutselacademie

Vooral tijdens mijn opleiding aan de kunstacademie merkte ik dat veel mensen zich totaal geen beeld kunnen vormen van wat zich er nu precies tussen die vier muren afspeelt. En om eerlijk te zijn, denk ik dat de mensen die zich binnen die muren bevinden, dat ook niet altijd weten. Ondertussen is het alweer zeven jaar geleden dat ik afstudeerde aan de AKV|St. Joost en meer dan ooit ben ik daar blij mee. Het is soms pas achteraf dat duidelijk wordt waarom bepaalde keuzes en ervaringen waardevol waren.

Niet weten wat je wilt wordt onderschat

Als je altijd al dokter hebt willen worden, is het een logische stap om Geneeskunde te gaan studeren. Niks mis mee, maar sommige mensen hebben nu eenmaal geen uitgestippeld levensplan (guilty). Mijn keuzes zijn dan ook altijd gebaseerd op dingen waar ik simpelweg blij van word. De kunstacademie bood me de tijd en ruimte om te experimenteren, grenzen te verleggen en mezelf te leren kennen. Nee, je hebt geen examens waarbij je lappen tekst hoeft te kunnen reproduceren. In plaats daarvan moet je zelf bedenken wat je wilt leren en hoe je dat gaat aanpakken. Dan krijg je dus opdrachten zoals: “doe iets wat je altijd al hebt willen doen”. That’s it, geen verdere uitleg. Succes!

Neem je de snelweg of ga je door het bos

Als jij een opleiding níet ziet als een rechtlijnig pad zonder obstakels naar jouw #dreamjob, maar eerder als een kronkelig bospad met meerdere afslagen die je naar verschillende bestemmingen kunnen brengen, dan is kunstonderwijs ineens helemaal niet meer zo “doelloos”. Zo kom je namelijk op plekken terecht waarvan je nooit dacht dat je daar zou belanden. Als je mij vijf jaar geleden had verteld dat ik nu een eigen bedrijf zou hebben, had ik je waarschijnlijk niet geloofd.

Afgestudeerd, oftewel: het grote zwarte gat

Eerlijkheid gebied me te zeggen dat íets meer praktische kennis soms wel een gemis was. Als afgestudeerd kunstenaar kun je je namelijk best wat verloren voelen. Bovendien zijn al die creatieve geesten goed in het bedenken van honderdduizend ideeën, maar de effectieve uitvoering ervan laat nog weleens te wensen over (again, guilty). Als je als grafisch ontwerper, illustrator of fotograaf voor jezelf wilt beginnen, is het best fijn om te weten hoe je jezelf nu als kunstenaar in de markt zet. Hoe begin je? Wie zijn jouw klanten? Wat vraag je per uur? Nu kom je hier uiteindelijk zelf ook wel aan uit, maar een kleine aanzet vanuit de academie was lief geweest.

Het leed dat studeren heet

Grote kans dat ik juist daarom na het behalen van mijn diploma behoefte had aan theorie, feitjes en kennis. Ik ging Theater-, Film- en Literatuurwetenschappen studeren. Nog nooit las ik zoveel stapels boeken in zo’n korte tijd. Ik sloot mezelf uren op in mijn studentenkamer om letterlijk “theorie te stampen”, maar het belangrijkste wat ik leerde was toch wel om kritisch na te denken en alles te bevragen.

De Kracht van Kunst

Ik denk dat hier een tweede kracht ligt van kunstonderwijs. Kunst, in welke vorm dan ook, is namelijk altijd een weerspiegeling van de tijdsgeest. Door dat te bestuderen, bestudeer je niet enkel de kunst an sich, maar ook het wat, hoe en waarom. Je leert om met een kritische en creatieve blik naar beelden en gebeurtenissen te kijken. Oké, je wordt er geen dokter mee, maar dit is wel een gave die je de rest van je leven meeneemt en die toepasbaar is op eh, eigenlijk alles.

Had je nog wat te zeggen

En voor degenen die nog altijd geen hoge pet op hebben van die rare snuiters die uit de deuren van dat academiegebouw komen gelopen: breng maar eens een maand lang door zonder muziek, films, video’s, games, podcasts, theater en musea. Geen festivals, geen livemuziek in cafés of achtergrondmuziek op de sportschool. Wat blijft er nog over als alle soorten en vormen kunst wegvallen uit je dagelijks leven? … Juist ja. Zeg nu nog maar eens dat je beter iets kunt gaan studeren “waar je iets aan hebt”.