‘Poppodia en -festivals ontvingen weer veel publiek in 2022, maar de kostenstijgingen baren zorgen’, deelt de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF) in deze publicatie. En: ‘De periode van 2020 tot en met 2022 gaat de geschiedenisboeken in als een haperend tijdvak en 2022 was een abnormaal jaar voor de livemuzieksector’. Hoe ervaren Brabantse poppodia dit, en zijn er zorgen rondom de kostenstijgingen? De directeuren van 013 Poppodium Tilburg, Poppodium Effenaar in Eindhoven en Willem Twee Poppodium in Den Bosch aan het woord.
“Na twee jaar stilstand, is het aantal bezoekers echt gestegen bij ons. Het is nu drukker dan in 2019 bijvoorbeeld. Dat komt voor een deel door inhaalconcerten uit de coronatijd. Daardoor is het beeld enigszins vertekend, maar we merken wel dat mensen weer komen. Zeker bij de grote namen, daar komen mensen wel op af”, vertelt Frens Frijns, directeur-bestuurder bij 013 Poppodium in Tilburg.
Merkbare kostenstijgingen
De stijgingen van de kosten zijn ook overduidelijk, volgens Frens. “De inflatie is groot geweest. Allereerst zijn er correcties op bepaalde functies: de security is duurder geworden, de technici ook. Daar is een schaarste in nu, dus dat is dubbel lastig. Daarnaast zijn de kosten van het levensonderhoud hoger geworden, dus is er ook een correctie op de cao nodig. Horeca - en energiekosten; alles is eigenlijk gestegen. Een beetje inflatie is goed, dat kunnen we dan gelijk op laten gaan met stijging van de horecaprijzen. Maar dat is nu niet meer te doen, je kunt biertjes niet duurder blijven maken.”
Ook bij Poppodium Effenaar is de stijging van alle kosten duidelijk merkbaar, laat directeur Jos Feijen weten. “Het hele businessmodel van poppodia staat onder druk, maar dat is eigenlijk al jaren zo. We hebben nauwelijks vet op de botten. De voornaamste inkomsten komen uit de horeca, dat is bij alle poppodia wel zo. De kaartverkoop gaat vooral naar de artiesten en daar houden we zelf weinig tot niets aan over. Dat betekent dat de horecaprijzen moeten stijgen, als onze kosten omhooggaan. En dat gaan ze. De schoonmaakkosten zijn vijftien procent duurder geworden, de bewaking tien procent. Het loopt scheef op allerlei fronten, want de horecaprijzen kunnen maar beperkt stijgen.”
De bezoekersaantallen zijn bij de Effenaar redelijk op orde, deelt Jos. “De bestedingen zijn goed van de bezoekers, dat komt ook doordat we divers blijven programmeren. Dat is onze cultureel inhoudelijke verplichting. Die ambities willen we overeind houden, hoewel er wel een moment zal komen waarop we keuze moeten maken in de programmering,” zegt de directeur.
Fotograaf Wouter van Noort
Keuzes in programmering
Heel herkenbaar is dat maken van keuzes in de programmering voor Henri Broeren, directeur van Willem Twee Poppodium. “We zijn echt nog niet terug op de oude aantallen bezoekers, zoals we in 2019 hadden. We programmeren ook veel jazz, klassiek en impro, dat zijn ook wel specifieke genres. Festivalachtige evenementen en dance doen het goed”, vertelt hij. “Maar de grote lijn is dat we minder bezoekers hebben en daarom moeten we het programma ook aanpassen. We kijken naar grotere namen en bijvoorbeeld de Top 2000- avonden, die breiden we uit. Die doen het goed. Het is lastiger als je kleiner bent, we kunnen maximaal 550 mensen kwijt. Als je er 3000 binnen kunt hebben, is het makkelijker grote namen te boeken.”
Fotograaf: Micky Obo
Daarnaast zijn de kostenstijgingen bij Willem Twee ook een duidelijk probleem. De toenames van de kosten zijn vergelijkbaar met die van 013 en de Effenaar. Ook bij Henri rijst de vraag: ‘Waar haal ik de inkomsten vandaan, nu die kosten harder stijgen?’. “Vorig jaar hadden we nog ondersteuning vanuit de gemeente en hadden we nog een extra potje achter de hand. Wel met de gedachte dat het dit jaar beter zou gaan. Het is best een heftige tijd. Ik heb al met de gemeente gesproken hierover. Heb zelfs gezegd: ‘Het kan zijn dat ik op enig moment jullie hulp nodig heb’. De subsidie is iets omhooggegaan, maar helaas niet voldoende”, zegt hij. “Gelukkig hebben we de verhuur nog, dat compenseer het verlies wel een beetje. Maar niet genoeg om de kosten te dekken.”
Sponsoren en diners
Ook Frens van 013 is in gesprek met de gemeente over de subsidie en kosten. “Onze subsidie is zo groot als onze huur. Met de stijgende kosten moet er iets gebeuren. We zijn niet de enige instelling die daar last van heeft natuurlijk, dus cultuur breed moet de gemeente daarnaar kijken. We ondernemen zelf ook, blijven ontwikkelen met nieuwe festivals en shows. En we zijn 013, we blijven natuurlijk bestaan. Je laat zo’n poppodium niet zomaar omvallen.”
Zoveel vertrouwen heeft Jos ook in de Effenaar. “Er komt een oplossing, dat geloof ik. Ook wij zijn in gesprek met de gemeente, die ziet dat meerdere culturele instellingen het zwaar hebben in Eindhoven. De subsidie is geïndexeerd, maar dat is elk jaar weer een discussie met hoeveel. En we willen ook niet te veel afhankelijk zijn van subsidies, daarom zoeken we sponsors om mee samen te werken. Zo is ASML partner geworden, niet om hun naam te laten zien op de gevel, maar we zetten projecten op met elkaar om de omgeving levendig te houden. De inwoners te verbinden, we willen van betekenis zijn voor de regio.”
Bij Willem Twee doen ze hun best zo veel mogelijk doelgroepen aan te spreken en zetten daar ook op in met marketing en pr, zegt Henri. “We creëren evenementen met een festivalachtige sfeer, bieden dineren voor een concert aan en blijven stevig programmeren. We houden de moed erin, maar het is geen gelopen race. Het gaat beter dan vorig jaar en ik hoop op een inhaalslag dit laatste half jaar.”
Fotograaf: Guus van der Aa
Simone Vos
Freelance journalist & schrijver+31 6 22 15 14 30
