De rol van de kunstenaar bij klimaatvraagstukken
Klimaatvraagstukken zijn zo complex dat ze om een gezamenlijke aanpak vragen waarbij er door verschillende sectoren moet worden samengewerkt. In deze samenwerking mogen kunstenaars en creativiteit niet ontbreken. Verbeeldingskracht is onmisbaar voor verandering en een daadwerkelijk duurzaam effect. De kunstenaar is namelijk als geen ander in staat een andere, meer duurzame wereld te verbeelden en een ander verhaal te schetsen.
Maar hóe doe je dat, samenwerken bij dit soort grote opgaven, en het kunstenaarschap en de creativiteit als drijvende kracht inzetten?
6 aanbevelingen om het verschil te maken
Afgelopen jaar hebben er waren er veel activiteiten en projecten rondom Kunst en Klimaat in Brabant. Wij boden een platform en hebben opbrengsten en adviezen vanuit het culturele veld verzameld. Kunstenares Noortje Holdijk verbeeldde deze aanbevelingen in inspirerende animaties. Wat maakte deze projecten succesvol en toekomstbestendig? Wat heb je nodig om écht impact te maken? En welke rol kan jij hierin pakken?
Maak keuzes en blijf erbij
Samen een proces doorlopen betekent samen keuzes maken. De gevolgen van een keuze worden pas volledig helder nadat de keuze is gemaakt. Door steeds in gesprek te gaan met je netwerk over waar je nu staat ontstaan er nieuwe mogelijkheden, nieuwe kansen. De volgende stepping stone zal dan zeker op de goede plek belanden. Zo wordt het proces steeds sterker en de uitkomst steeds rijker.
Vertel jouw verhaal
Pak een leidende rol in het vertellen van het verhaal over het vraagstuk. Daar is jouw verbeeldingskracht voor nodig. Maak het grote probleem klein en lokaal: waarom is dit nú nodig, op dít moment en op déze plek? Door het verhaal uit te werken maak je het onderwerp invoelbaar en betrek je makkelijker verschillende samenwerkingspartners. De kracht komt uit het verhaal wat jíj vertelt!
Schep samen perspectief
Jij speelt een cruciale rol in het verbeelden van hoe de toekomst eruit zou moeten zien. Door te vragen wat we wél willen en te helpen om samen een nieuw toekomstbeeld te scheppen verleg je het perspectief. Zo stimuleer je andere gedachten en nieuwe ideeën. Vanuit het toekomstbeeld kijk je terug naar het nu. Welke stappen moet je nemen om daar te komen?
Neem de tijd
Het is een oude wijsheid: dat wat aandacht krijgt groeit. En aandacht geven betekent tijd investeren. Vertragen, geduldig zijn en reflecteren zijn bij uitstek eigen aan de kunstenaar. Zo ontstaan nieuwe inzichten en kunnen de opbrengsten van experimenten ook echt worden benut. Vertragingstijd leidt tot meer helderheid en snellere resultaten.
Maak het zichtbaar
Grote vraagstukken zijn vaak abstract en ingewikkeld. Het letterlijk zichtbaar maken van de context of gewenste uitkomsten helpt mensen om verder te komen. Een beeld geeft houvast voor het vervolg. Door de huidige situatie te verbeelden kan een spiegel ontstaan voor het proces en worden aanpassingen gemakkelijker. Kunst kan een grote rol spelen bij de verbeelding en beleving van een duurzame toekomst. Zo ontstaat bewustzijn en begrip.
Meer weten over Kunst en Klimaat?
Neem contact met ons op!
Liesbeth Jans
Liesbeth schreef dit blog als adviseur van Kunstloc Brabant. Inmiddels geniet ze van haar pensioen.
