Kunstloc Brabant gelooft in de ongekende kracht van verbeelding. En in de rol van kunst en cultuur als voedingsbodem voor nieuwsgierigheid, verbazing, innovatie en vernieuwing. Om te laten zien dat verbeelding verrijkt, verruimt en vergroot, is de videocampagne ‘Klik hier voor verbeelding’ ontwikkeld. In de eerste video transformeert een vuilnisbelt in een paradijs voor natuurliefhebbers. Een flink statement om de kracht van landschapskunst in het Brabantse landschap uit te beelden. Een mooi voorbeeld van deze kracht is het werk ‘niet vechten, maar hechten’, dat kunstenaar Tijs Rooijakkers voor de Zuiderwaterlinie maakte en dat tot stand kwam dankzij ondersteuning van Kunstloc Brabant.
Geschreven door Iris van den Boezem en Toffey, foto's door Imara Photography
De Zuiderwaterlinie is een gebied dat de grens tussen Brabant en de noordelijke helft van Nederland markeert, maar waarvan de geschiedenis bij weinig Brabanders bekend is. In het gebied komt heel veel samen: militaire historie, maar ook natuur, recreatie en toerisme. Dat maakt het spannend: het laat goed zien wat de diversiteit en verscheidenheid van de provincie Brabant is. Rooijakkers werk ‘niet vechten, maar hechten’ is een symbool om de verbondenheid van de Zuiderwaterlinie te verbeelden en een illustratie van wat beeldende kunst voor een gebied als de Zuiderwaterlinie kan doen. Het verruimt je blik, of het zet je weer net op een ander spoor. Je komt los uit de groef waar je in zit en het helpt je om anders naar je omgeving te kijken.
Symbool gezocht
Vorig jaar, tijdens het Europees jaar van het Cultureel Erfgoed, ging Isabelle Schol van Zuiderwaterlinie events met haar projectteam aan de slag om twee grote evenementen in de Zuiderwaterlinie op te tuigen: De Sprong en De Mars. Aanvullend moest er een symbool komen dat de twee evenementen, maar ook de Zuiderwaterlinie en alles wat daarmee samenhangt, aan elkaar zou verbinden. Schol: “We vroegen Kunstloc Brabant om advies omdat we een professioneel kunstenaar aan deze opdracht wilden verbinden. Ze begeleidden het selectieproces en zorgden voor verdere artistiek-inhoudelijke bijstand. Tijs Rooijakkers had ons direct te pakken met zijn plan.”
Prikken en hechten
Rooijakkers verdiepte zich in de geschiedenis van de Zuiderwaterlinie. Een geschiedenis waar hij, tot zijn grote verbazing, nog niets vanaf wist: “We hebben hier in Brabant als buffer gediend, om het land daar boven de rivieren te beschermen bij vijandelijke invasies vanuit het zuiden.” Uiteindelijk resulteerde zijn onderzoek in de ontwikkeling van reusachtige houten naalden, verbonden door een blauwe draad. Rooijakkers: “Met een naald kun je prikken, iemand pijn doen, maar je kunt het ook juist gebruiken om te verbinden, te hechten, om iets dat los is aan elkaar te maken. Niet vechten, maar hechten dus.”
Vervreemding
Op verschillende punten in het natuurgebied plantte Rooijakkers naalden in de grond. De deelnemers aan wandeltocht De Mars kwamen de naalden dan vanzelf en geheel onverwachts tegen. De naalden riepen flink wat reacties op: wat doen die naalden hier? En waarom hier, op deze plek? Schol: “Meteen zag je dat het de verbeelding van de wandelaars prikkelde. Iedereen keek ineens met andere ogen naar de omgeving.” Het kunstwerk is inmiddels uit het landschap verdwenen. Op dit moment wordt in samenwerking met Kunstloc Brabant onderzocht of de naalden nog op andere manieren kunnen worden gebruikt.
Iris van den Boezem
Freelance redacteur en tekstschrijver
