Ruim 150.000 Brabanders spelen in hun vrije tijd een muziekinstrument. Waaronder een groot aantal jongeren dat muziekexamens aflegt en steeds verder doorgroeit in de instrumentale muziekwereld. Wat zijn hun drijfveren? En toekomstdromen? Mestmag.nl ging in gesprek met vier jonge talenten.
- Geschreven door Rosa Lee Szarzynski
Talent: Mark Swinkels
Trompettist Mark Swinkels (18) won het Maurick Muziek Concours en behaalde zijn D-examen, de hoogste gradatie op het vlak van muziekexamens. Mark speelt al sinds zijn achtste trompet. Vanwege het samenspel en de gezelligheid zit hij bij verschillende verenigingen, van carnavalsband en musicalorkest tot Harmonie Kunst en Vriendschap.
Toch zit Mark nu in het eerste jaar van de studie Civiele Techniek aan de Universiteit Twente. “Trompet spelen vind ik heel leuk als hobby en ik hoop dat dit nog erg lang zo blijft. Ik ben in Enschede bij Studenten Harmonie Orkest Twente gegaan, een eerste divisie harmonie. Door met anderen op een hoog niveau muziek te maken, probeer ik mijn niveau ook te verbeteren. De komende jaren hoop ik vooral veel ervaring op te doen en samen met anderen muziek te maken. Concoursen vind ik leuk om naartoe te werken. Je speelt in die tijd veel dezelfde stukken, daardoor leer je ze perfect uit te voeren. Een goede rapportering van de jury is een beloning voor alle inzet.”
Mark vervolgt: “Volgend jaar wil ik graag meedoen aan het ZomerOrkest Nederland. Het lijkt me erg leuk omdat het volledig uit jongeren bestaat. Trompet spelen geeft mij ontspanning en rust. Hierdoor denk ik even niet aan het dagelijks leven en geniet ik van de muziek die ik hoor en speel op dat moment. Die momenten zijn belangrijk voor mij ter ontspanning en afleiding.”
Talent: Lieve Reniers
Lieve Reniers (17) speelt sinds haar negende (alt)saxofoon. Na twee jaar muziekles volgde haar eerste examen, inmiddels heeft ze haar D-examen behaald. “Muziek maken is geen verplichting. Als ik muziek maak, hoef ik even nergens over na te denken. Daarnaast is het een gezellige hobby. Ik ben lid van Fanfare OKK in Zevenbergschen Hoek en vaste invaller bij dweilband d’Eigeweskus uit Langeweg. De sfeer is altijd super. Sinds dit schooljaar speel ik ook alt- en sopraansaxofoon bij The Original Victoria Band uit Breda.”
Momenteel zit Lieve in 5 VWO. “Ik ga naar het hbo om voldoende tijd over te houden voor muziek. Ik heb getwijfeld over het Conservatorium, maar ik wil toch een studie biologie volgen en muziek als hobby houden. Wel ga ik zo lang mogelijk door met leren. Nu ligt de focus op verbetering van klank en techniek. Ik wil me ook in jazzmuziek ontwikkelen, maar bij klassiek ligt mijn voorkeur. Er valt nog zoveel te ontdekken.”
Talent: Guido van Hees
Guido van Hees (23) speelt verschillende slagwerkinstrumenten, van triangel tot drumstel. Hiervoor heeft hij diverse diploma’s gehaald. “Mijn hoofdinstrument was snaretrom. Op mijn tiende kreeg ik mijn eerste snaretrom. Ik speelde vooral thuis, omdat ik het leuk vond om erop te ‘rammen’. Door een kennis van mijn ouders ben ik op les gegaan bij Harmoniekapel Generaal Karel van der Heijden. Ook tijdens school maakte ik muziek: in het schoolorkest en tijdens muziekles. Op school was ik altijd degene die alles voor moest doen.”
“Muziek is vooral een overheerlijke uitlaatklep om even al het andere om me heen te vergeten en me volledig te focussen op mijn grootste passie: muziek maken. Het leukste blijft de kleine trom.” Guido speelt bij Slagwerkgroep Zaltbommel, in twee blaaskapellen, valt in bij orkesten en drumt bij de Harmonie. Gemiddeld heeft hij maandelijks twee optredens. “Optredens zijn altijd het leukst, daar studeer en repeteer je uiteindelijk voor. Er komt dan adrenaline en concentratie naar boven die ik nergens anders in kan vinden.”
Mede omdat het moeilijk is om brood te verdienen in de muziekwereld en vanwege een familiebedrijf koos Guido voor een opleiding Commerciële Economie, maar hij heeft zeker wel muzikale toekomstdromen. “Ik wil nog schuiftrombone gaan bespelen en hiermee net zo ver komen op amateurniveau als met het slagwerk, maar uiteraard blijf ik dat bespelen. Ik zie mezelf de rest van mijn leven muziek maken. Ik heb er nu tien jaar over gedaan om diploma A t/m D te halen met mijn slagwerk, als ik dat met schuiftrombone ook doe, bespeel ik over tien jaar wel weer een derde instrument.”
Talent: Merlijn de Coorde
Violist Merlijn de Coorde (20) koos wel voor een muzikale opleiding: het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Zijn passie voor muziek kreeg hij van huis uit mee. Zijn moeder speelt piano en zingt in koren. “Toen ik klein was lagen er bij ons thuis instrumenten voor het grijpen. Vanaf mijn vijfde begon ik een fascinatie te kweken voor viool. Ik nam de vioolkist altijd mee naar een zetel, legde het daarin en streek gefascineerd over de snaren. Waarop mijn ouders met mij naar een leerkracht stapten.”
Viool spelen ervaart hij nooit als verplichting. “Ik doe het heel graag. Hoe langer ik het doe, hoe fijner het is om op zoek te gaan naar nieuwe elementen in de muziek waaraan ik werk, om te knoeien met kleine nuances, waar steeds andere ideeën uit voortkomen. Die bijdragen aan zowel de continuïteit van de zoektocht in kwestie als aan mijn eigen artistieke smaak.”
Merlijn treedt regelmatig op voor zijn opleiding en het Euregio Orkest. “Het leukste is om in een orkest of een klein kamermuziekensemble op te treden, omdat je daar samen speelt, elkaar kunt inspireren en er een schat aan repertoire is dat geweldig boeiend is om van binnenuit te leren kennen. Mijn grootste toekomstdroom is om van mijn kunst mijn beroep te maken.”
Belang van muziek
Brabant telt 851 muziekverenigingen. Wat is volgens bestuursleden Leonie Heezemans en Ingrid Diender van de Brabantse Bond van Muziekverenigingen (BBM) het belang van muziek voor jongeren? “Muziek stimuleert je creativiteit, werkt op emoties en traint je brein. In een orkest ontwikkel je sociale vaardigheden.” Antonette Sanders, bestuurslid van Orkest Zuid, beaamt dat muziek essentieel is voor de ontwikkeling: “Jongeren onderzoeken hun eigen stijl en ontwikkelen hun eigen voorkeur.”
Muziekexamens Brabant
Jaarlijks legt Kunstloc Brabant in samenwerking met de Brabantse Bond van Muziekverenigingen en de Federatie van Amateur Symfonie- en Strijkorkesten (FASO) 1500 tot 1800 examens af onder Brabanders van overwegend negen tot zesentwintig jaar. De provincie Noord-Brabant verzorgt per jaar tien theorie- en twintig praktijkexamens voor blaas-, slag- en strijkinstrumenten. Het niveau begint bij A en eindigt bij D. Degenen die hier geen genoegen mee nemen, kunnen naar het Conservatorium.
Frank de Jong, senior adviseur bij Kunstloc Brabant, vertelt over het belang van muziekexamens. “De afgelopen jaren verdwenen veel kunstinstellingen en kwamen er meer zelfstandige muziekdocenten en instituten. Om de kwaliteit te waarborgen zijn er speciale examenplaatsen gekomen, zodat iedereen die wil examen kan afleggen. Het niveau is de laatste twintig jaren enorm gestegen, vooral bij de slagwerkensembles en de daarbij behorende opleiding. Met Slagwerk Opleiding Modulair komen er meer keuzevariaties. De laatste jaren groeit ook het aantal examenkandidaten.
Ontwikkelingen
BBM ziet op het gebied van ontwikkelingen een keerpunt. “Het werven van jongeren wordt lastiger. Mede door de achteruitgang van financiële middelen bij verenigingen en de verschraling van het muziekonderwijs.” Er is ook een positief geluid. “Op verschillende plaatsen zijn verenigingen volop bezig met nieuwe initiatieven om aansluiting te zoeken met de jeugd. Wij stimuleren deze ontwikkelingen. Een recent voorbeeld is het Brabants Jeugd Project Orkest.”
Volgens Antonette Sanders neemt de interesse in klassieke muziek en het concertbezoek af en het aanbod van festivals groeit. In samenwerking met de Stichting Young Talent en de Young Musician Academy van Hogeschool Fontys organiseert Orkest Zuid projecten zoals het solistenconcours. “Onze tip voor deelnemers: grijp elke kans aan om podiumervaring op te doen.”
