Modellen zélf aan zet in foto-expositie Power to the models

Voor zijn project Power to the models vroeg Jan tien mensen met uiteenlopende achtergronden om zichzelf te laten fotograferen op een manier zoals zij dat zelf willen. De regie van de shoot en keuzes voor de fotograaf, locatie, aankleding en presentatievorm liggen volledig bij het model. Jan is curator van het project, maar de ideeën van de modellen zijn leidend en bepalend. Power to the models is onderdeel van BredaPhoto 2020 en wordt gepresenteerd door Stedelijk Museum Breda en BredaPhoto.

Nieuwe blik op fotografie

“Er zijn twee bewegingen gaande in de (fotografie)wereld. Steeds meer minderheden komen op voor de manier waarop ze in beeld komen. Een groot deel van de fotografen is namelijk: Westers, wit, man en van middelbare leeftijd. Ik merk dat meer communities hun eigen wereld willen vastleggen vanuit hun blik. Bijvoorbeeld mensen in niet-Westerse landen. Ze willen niet geframed worden vanuit de westerse blik”, vertelt Jan.

“Daarnaast hebben we tegenwoordig meer mogelijkheden om te fotograferen. We maken foto’s met onze telefoon en slingeren die de wereld in. Het beeld dat we willen laten zien, is zichtbaar voor een groter publiek. Zo krijgen we meer erkenning van anderen”, gaat Jan verder.

Ook DJ Tiësto is één van de modellen die in de tentoonstelling te zien is. “Ik wilde graag een grote superster erbij hebben. Hij heeft zelf natuurlijk veel macht, maar voor zijn beeldvorming is hij afhankelijk van fotografen. Hoe hij op de foto staat, daar hangt zijn reputatie vanaf”, zegt Jan. “Ik was benieuwd wat hij wilde vertellen. Hij heeft het altijd afgehouden om zichzelf in beeld te laten brengen. Hij heeft vaak aanbiedingen gehad voor documentaires, maar ging daar niet op in. Nu hij zelf de regie had, wilde hij dat wel.”

“Hij heeft een striptekenaar, Jorg de Vries, zijn verhaal laten optekenen. Daarin vertelt hij hoe je als simpele jongen uit Brabant je dromen kunt bereiken. In het verhaal komt zijn moeder ook voor. Doordat hij de regie in eigen handen had, durfde hij ook meer te delen over zijn leven”, aldus Jan.

Curator voor de modellen

Voor deze tentoonstelling legde Jan zijn rol als fotograaf naast zich neer en was hij alleen curator. “De modellen mochten iedereen vragen als fotograaf, behalve mij”, lacht Jan. “Ik ben vooral overlegpartner geweest. Met Mohan Verstegen, queeractivist binnen het leger, heb ik veel samen gezeten. Hij had weinig ervaring met de museumwereld, dus met hem besprak ik veel over de beeldvorming, welke stijl hij mooi vindt en welke fotograaf bij hem past. Anderen hadden minder advies nodig, dat was verschillend per model.”

Correctie op het heersende beeld

“Het werk is heel interessant. Iedereen heeft een correctie op het beeld dat er heerst neergezet. Daarnaast is het mooi om te zien dat er diverse fotografen in het museum hangen. Veel makers zouden normaal gesproken nooit op een fotofestival terecht komen, maar dat maakt het juist leuk”, vertelt Jan.

In totaal hangen er elf werken in de expositie, één extra die via een open call binnenkwam. “Deze elf verhalen vertellen één groot verhaal. De beelden zien er esthetisch heel verschillend uit en hebben een ander inhoudelijk verhaal, maar ze hebben één boodschap. Het is een reis door verschillende werelden, die weer samenkomen”, aldus Jan. “Alle modellen hebben binnen de tentoonstelling een mooie plek gekregen en ik hoop dat deze lijn doorzet. Dat die verandering van de macht van de fotograaf over de hele wereld te zien is.”