Zoek bijvoorbeeld naar een activiteit of pagina

‘Waarom durf je niet Hans?’ roept een van de kinderen vanuit de theaterzaal van Muzelinck naar Hans. Hans, de musicus van het dansgezelschap De Dansers, wil niet springen en vooral niet vallen. De andere drie dansers bewegen zich tijdens de voorstelling ‘Lepeltje Lepeltje’ met een acrobatische dans over het podium. Ze springen, vallen, struikelen en staan weer op. Soms doen ze zelfs een handstand of salto. Hans niet, hij durft niet. De kinderen uit groep 4 van diverse basisscholen uit de gemeente Oss zitten op het puntje van hun stoel en applaudisseren gretig naar het aanstekelijke en komische dansgezelschap. Toch is de voorstelling niet alleen plezierig, maar bevat het ook wijze levenslessen: want durf jij te vallen?

Deze interactieve dansvoorstelling is onderdeel van de Osse Kunstinstellingen Voor het Onderwijs, afgekort OKVO. Een uniek samenwerkingsverband tussen de Osse kunstinstellingen en het basisonderwijs in de gemeente Oss dat jaarlijks ruim 8000 leerlingen in contact brengt met muziek, film, dans, beeldende kunst, cultureel erfgoed, literatuur en drama. Zoals bij vele culturele instellingen hebben ook een aantal activiteiten van OKVO door de verspreiding van het COVID-19 virus niet door kunnen gaan. Coördinator Janne Pisters kijkt terug naar de mooie momenten die ze had dit schooljaar en blijft luisteren naar de behoeftes en vragen van de leerkrachten in het onderwijs. Meedenken met de scholen en zoeken naar oplossingen zijn nu dagelijkse kost.

Fundering

Het programma van OKVO bestaat uit een Basis- en Plus menu. Het Basismenu faciliteert de fundering van cultuureducatie. Op deze manier komen kinderen gedurende hun gehele basisschoolperiode in aanraking met diverse kunst- en cultuurdisciplines en bezoeken ze alle culturele instellingen in Oss. Zo bezoekt de kleuterklas het theater De Lievekamp, gaat groep 7 naar Museum Jan Cunen en kijkt groep 8 bij Cultuurpodium de Groene Engel verschillende audiovisuele animatiefilms. Met als doel: zo veel mogelijk kinderen enthousiasmeren voor kunst en cultuur en kennis laten maken met de culturele instellingen. OKVO brengt kunst en cultuur voor de kinderen uit de gemeente Oss tot leven.

Scholen ontvangen een handleiding met daarin opdrachten voor in de klas, informatie over het bezoek en een evaluatie. De lessen zijn vaak praktisch en laten de kinderen kunst en cultuur echt ervaren. Inhoudelijk sluit OKVO aan bij de landelijke kerndoelen voor kunst en cultuur en de drie vermogens van de Cultuurloper.

Het mooie is dat iedere basisschoolleerling jaarlijks iets van kunst of cultuur ziet en kennis maakt met de culturele instellingen. Dit maakt OKVO de basis van de cultuureducatie voor het primaire onderwijs in de Gemeente Oss. Janne Pisters, coördinator OKVO

Verdiepen of verbreden

Naast het Basismenu biedt OKVO scholen ook de mogelijkheid om zichzelf verder te verdiepen of verbreden door middel van een Plusmenu. Zo kan een klas dat jaar nog een extra culturele instelling bezoeken en kan de culturele instelling het bezoek zelfs op maat maken en koppelen aan thematieken waarmee scholen op dat moment bezig zijn.

Iedere discipline heeft een unieke kijk op thematieken. Zo ontstaat er soms ook een samenwerking tussen disciplines en onderwerpen. Dit jaar stond er een mooie samenwerking tussen het Stadsarchief en de Bibliotheek Oss op het programma. Het boek Prutje geschreven door Pieter Koolwijk, vormde de inspiratiebron. Het verhaal gaat over twee kinderen die iedere ochtend met hun vader mee moeten om in de stoffige, lawaaierige textielfabriek te werken. Het verhaal Prutje is gekoppeld aan foto’s van het Stadsarchief en de industriële geschiedenis van Oss, waardoor fictie en realiteit samen komen. Aan de kinderen op school de taak om zelf een verhaal te schrijven, waarin zij degene zijn die iedere dag in de fabriek aan het werk gaan. Een gegeven dat voor een grote groep kinderen uit Oss in de negentiende eeuw dagelijks realiteit was, maar nu wellicht lastig voor te stellen.

Rondleiding door Museum Jan Cunen | foto: Vera Kuijpers

Wisselwerking

De kracht van OKVO zit volgens Pisters in de samenwerking tussen de scholen en culturele instellingen. Door een compleet pakket aan te leveren poogt de instelling de leerkracht zo veel mogelijk te ontlasten. Eenmaal geïnspireerd kunnen leerkrachten tijdens het bezoek gemakkelijker connecties maken en relaties leggen met de culturele instellingen. Doordat OKVO diepgeworteld zit in de Osse samenleving weet vrijwel iedere Ossenaar wat het programma inhoudt. OKVO vormde in 1978 een van de eerste verbindende initiatieven in de kunst en cultuursector. Generaties hebben het Basismenu op school genoten en dat zorgt voor betrokkenheid met het programma.

Het is een wisselwerking waarbij scholen en culturele instellingen elkaar proberen te helpen en van elkaar leren. Jan Pisters
Rondleiding door Museum Jan Cunen | foto: Vera Kuijpers

OKVO faciliteert al bijna 25 jaar voor ruim 8000 kinderen en 35 scholen een ontmoeting met kunst en cultuur, maar de stichting heeft ook grote ambities voor de komende jaren. Up to date blijven is voor Pisters het allerbelangrijkste. De kwaliteit van het programma mag niet verloren gaan en daarvoor moet je meegaan met het scholensysteem en de ontwikkelingen in het onderwijs, verklaart Pisters. Momenteel werken ze druk aan een onderzoek naar programma’s voor het voortgezet onderwijs. Zodat nog meer kinderen, hopelijk weer snel, kennis kunnen maken met alle waardevolle kunst en cultuur die in de gemeente Oss te ontdekken is.

Oss neemt als gemeente deel aan De CultuurLoper, een programma dat bestaat uit scholing, coaching en een digitaal platform waarmee scholen de kwaliteit van de eigen cultuureducatie kunnen verbeteren. Het programma helpt de scholen om vanuit hun eigen visie een samenhangend en doorlopend activiteitenprogramma te maken. Zo worden kinderen in het primair onderwijs en jongeren in het voortgezet onderwijs optimaal gestimuleerd in hun culturele groei. De Cultuur Loper werd ontwikkeld door Kunstloc Brabant, in samenwerking met Erfgoed Brabant, lokale intermediairs, cultuuraanbieders en basisscholen in Noord-Brabant. Lees meer over de CultuurLoper.

Ilse Traa

Tekstschrijver

cultuureducatie

Pionieren in het gespecialiseerd onderwijs

Hoe kunnen leerlingen van het gespecialiseerd onderwijs kunst en cultuur buiten school ontdekken? Pioniers delen hun succesmomenten.

11 maart 2025
Pionieren in het gespecialiseerd onderwijs

Cultuureducatie en gespecialiseerd onderwijs

Wat kan cultuureducatie betekenen voor leerlingen van het gespecialiseerd onderwijs (SO, VSO, SBO en PRO)? Welk aanbod is er voor hen?

6 maart 2025
Cultuureducatie en gespecialiseerd onderwijs

Cultuureducatie geborgd op De Boemerang

Op basisschool De Boemerang in Zevenbergen is cultuureducatie geen losse activiteit, maar een stevig verankerd onderdeel van het onderwijs.

6 maart 2025
Cultuureducatie geborgd op De Boemerang

Financiering voor cultuureducatie binnen het mbo

Goed nieuws voor cultuureducatie binnen het mbo. Er komt structureel meer geld voor educatie beschikbaar.

26 februari 2025
Financiering voor cultuureducatie binnen het mbo

Open Call voor kunstenaars: (Je) Kunst in School 2025

Wij zoeken een beeldend kunstenaar die een reizende tentoonstelling wil ontwikkelen voor basisscholen.

4 februari 2025
Open Call voor kunstenaars: (Je) Kunst in School 2025

Blog | Burgerschap met een kunstzinnige bril

Adviseur Masha Meegdes blogt over haar ervaringen als 'vreemde (kunst)vogel' op een conferentie over burgerschap.

28 januari 2025
Blog | Burgerschap met een kunstzinnige bril

Hoe kunst kan bijdragen aan burgerschap (en andersom)

Op deze kennispagina onderzoeken we betekenisvolle verbindingen tussen burgerschap en cultuureducatie.

22 januari 2025
Hoe kunst kan bijdragen aan burgerschap (en andersom)

Informatie over CmK4 voor scholen

Wat houdt de regeling CmK4 in? Wat betekent deelname voor mijn school?

15 januari 2025
Informatie over CmK4 voor scholen

De donderwolk die BTW heet maar óók culturele lichtpuntjes: het jaar 2024

Jaaroverzicht 2024 met opvallend kunst- en cultuurnieuws én culturele lichtpuntjes.

30 december 2024
De donderwolk die BTW heet maar óók culturele lichtpuntjes: het jaar 2024

Cultuur als sleutel tot mentaal welzijn: het onderwijs aan het woord

In onze snelle, prestatiegerichte wereld wordt cultuuronderwijs steeds belangrijker voor het mentale welzijn van jongeren.

10 december 2024
Cultuur als sleutel tot mentaal welzijn: het onderwijs aan het woord

Blog | Dansen tussen chaos en orde

Adviseur Masha Meegdes blogt over haar ervaringen met Art of Hosting.

6 december 2024
Blog | Dansen tussen chaos en orde

CmK4 gaat van start!

De aanvraag Cultuureducatie met Kwaliteit 4 Noord-Brabant is toegekend! Dit betekent 12,2 miljoen voor cultuureducatie in Brabant tussen 2025 en 2028.

19 november 2024
CmK4 gaat van start!