Wat heeft een oeuvre tegenwoordig nog te betekenen, in een tijd waarin er een constante rush op het nieuwe plaatsvindt? Dat vraagt Laura van Grinsven zich af in het laatste nummer van beeldend kunst tijdschrift Metropolis M. Wikipedia noteert: “Niet bij iedere schrijver, beeldend kunstenaar of componist kan van een oeuvre worden gesproken. Het begrip is pas van toepassing als de productie van de kunstenaar een zekere samenhang laat zien, die wellicht nog in het geheel niet compleet is, maar toch een bepaalde eenheid, samenhang, richting of lijn aangeeft, zodanig dat de kunstenaar op grond van dit samenhangend geheel kan worden gekarakteriseerd.” Kort aandacht voor 3 Brabantse makers die werken aan een oeuvre.
Geschreven door: Ton van der Linden
Henk Visch
Kunstenaar Henk Visch opende in maart 2019 in Eindhoven een tentoonstellingsruimte waar hij werk van hemzelf combineert met werk van collega's die hij bewondert. Tot 6 maart is ‘Not in Exile (3), op afspraak op vrijdag en zaterdag, te zien. Met werk van o.m. Lucassen, Jimmie Durham, Guillaume Bijl en Aaron van Erp. De stichting Huis Henk Visch heeft tot doel “de collectie kunstwerken die gedurende het leven van de kunstenaar Henk Visch gemaakt én verzameld zijn, te presenteren.”
In februari 1981 opende Henk Visch zijn eerste tentoonstelling. Hij heeft tot de dag van vandaag van zijn kunstenaarschap kunnen leven. Hij heeft de kunstwereld zien veranderen. “Als jonge kunstenaars nu een tentoonstelling hebben, zijn ze nerveus of er wel verzamelaars komen, of mensen die goed zijn voor hun netwerk. Ons ging het alleen om de kunst zelf.” Zijn werk is opgenomen in belangrijke musea en particuliere collecties.
Gedurende zijn veertigjarige loopbaan als kunstenaar exposeerde hij in binnen- en buitenland. In Noord-Brabant o.m. in Eindhoven, Schijndel, Veghel, Gemert, Vught en Helmond. Rob Schoonen sprak met Visch in november jl. Elk jaar komt Visch in Helmond even kijken hoe zijn werk, de vier meter hoge aluminium Fontein uit 2009 erbij staat. Hij is blij dat er goed gezorgd wordt voor het beeld. ‘In de zomer een fontein, in de winter een sculptuur’, luidt het onderschrift bij de foto van het beeld op zijn website. Visch denkt bij dit beeld altijd aan een ander beeld, namelijk aan het Marathon-beeld dat in Rotterdam staat. Schoonen reageert verbaasd op de opmerking van Visch. Het bestaat uit zo'n twintig vlakken in verschillende kleuren. Dat verwijst naar de veelkleurigheid van de stad, zeker, maar - zo bezweert Visch - je kunt het ook zien als een boeket bloemen. “Aha, dus dan heb je in Helmond de vaas en in Rotterdam de bloemen?” “Precies, grinnikt Visch.”
Henk van Straten
Katja de Bruin omschrijft ‘Ernest Hemingway is gecanceld’, van Henk van Straten, als een roman die de tijdgeest van 2020 vol op z’n staart trapt. Een spannend en geestig verhaal waarin alles wat de linkse culturele elite dit jaar bezighield ter discussie wordt gesteld; en passant noemt ze dakdekker Ronnie uit tot een van de beste romanpersonages uit 2020. Op zijn website schrijft van Straten dat dit boek behoort tot een thematische trilogie over de echte dan wel ingebeelde val van de man.
Zijn vorige boek ‘Kwaad bloed’, een novelle die eerder gepubliceerd als ‘Van Gogh sneed hier nooit een oor af’, in de vorm van het eerste Brabantse Boek Present, was het eerste deel. Dat boek gaat over een welgesteld, links liberaal echtpaar uit Nuenen dat wordt gegijzeld. "Ik wilde dit extreme geweld erin hebben, want dit impliceert de intense woede tegen de liberale en cultureel vrije maatschappij. Het echtpaar begrijpt niet waarom de dader die zo haat. Dat moet je als lezer ook gaan voelen.”
Van Straten twijfelde vaak over zijn schrijverschap. In een interview met Dieter van den Bergh zegt hij: “In een staat van verlamming en depressie kan ik niet schrijven. Ik kan alleen schrijven als ik me goed voel. Natuurlijk, ik krijg nog steeds overal stress van.” Toen hij een lekkend dak had, kwamen er dakdekkers langs, een vader en een zoon. “Hun praktische en pragmatische kijk op de wereld vormde een enorm contrast met mijn neuroses, depressies en verwarring, en vooral met mijn twee linkerhanden. Zij hadden alles in zich wat een man in conventionele zin tot een man maakt.” Peter van Vlerken merkt in zijn bespreking op. “Is hij – gescheiden vader, en voor zijn gevoel dus gefaald als geliefde en als ouder – wel een echte man, een strijder en een jager, en durft hij dat wel te zijn? Of beter nog: mag hij dat wel zijn? Is er in deze tijd van #MeToo en Social Justice Warriors nog plaats voor de macho?”
Frank van Osch
Documentairemaker Frank van Osch kwam afgelopen zomer in het nieuws vanwege een project over Donald Trump. Hij ontmoette de van oorsprong Amerikaanse David Grover en raakte met hem in gesprek over president Donald Trump. Ze namen zich voor om een documentaire te maken over muzikanten die ten strijden trekken tegen Donald Trump in aanloop naar de verkiezingen. Het duo wilde eigenlijk een roadtrip maken door Amerika en langsgaan bij allerlei muzikanten die een muzikaal protest tegen Trump hadden geschreven. Helaas zorgde de coronapandemie ervoor dat ze die documentaire moesten omvormen tot een online reeks losse video’s. Het duo ging crowdfunden, het project is niet af. De PVV wilde van het provinciebestuur en van B en W van ’s-Hertogenbosch weten of 'Trumped by Music' financiële steun krijgt van de provincie of de gemeente.
Links: Frank van Osch, rechts: David Grover
Frank van Osch “had altijd gitarist in een band willen worden”, maar besloot in 1989 van het filmen zijn beroep te maken. En niet zonder succes. Van Osch beschouwt zich als een primair op de sociale werkelijkheid georiënteerde cineast, op zoek naar kleine dingen die de deur openen naar iets groters. “Mijn films moeten voor een groot publiek toegankelijk zijn. Het zijn levensliederen! Ze hebben afwisselend een sociale en politieke inslag. Maar ook mijn liefde voor muziek komt erin terug. Je kunt zeggen dat er een zekere nostalgie uit spreekt naar de overzichtelijke tijd van mijn jeugd. Misschien is dat ook wel de reden dat ik nu, op deze leeftijd aangekomen, denk dat het filmen dicht bij huis beter bij me past dan die verre reizen.”
Van Osch heeft diverse projecten op stapel staan. “De onderwerpen liggen voor het oprapen, en de motivatie is er nog volop”, zegt hij. In voorbereiding is Het Verdriet van Carnaval, over carnaval tijdens corona. “Ik beschouw dit als een ideaal gegeven om een mix aan stemmingen en emoties te registreren en mensen in hun menselijkheid naar voren te halen.”
Maandelijkse column
Ton van der Linden (documentalist Kunstloc Brabant) signaleert in zijn maandelijkse column actuele ontwikkelingen bij Brabantse makers.
Al het cultuurnieuws uit Brabant en de rest van Nederland op een rijtje, vind je in Trends & Ontwikkelingen op Kunstloc Brabant.
