Op 1 juli is in Tilburg tijdens de herdenking van de Nederlandse afschaffing van de slavernij het eerste Brabantse slavernijmonument onthuld. Een prachtig resultaat van een paar jaar hard werken door een bevlogen commissie die werd ondersteund door onze adviseur Liesbeth Jans.
Hoe het begon
Het monument symboliseert de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 in de toenmalige koloniën Suriname en de Nederlandse Antillen. Burgemeester Theo Weterings kondigde het monument aan tijdens de eerste officiële herdenking in Tilburg, op 1 juli 2018. Vervolgens hebben de Tilburgse stichtingen Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst en Comité 30 juni-1 juli een commissie gevormd. Deze commissie is begeleid door Kunstloc Brabant. De commissie heeft de uitgangspunten voor het monument benoemd en drie kunstenaars gevraagd om ideeën uit te werken. Nadat het publiek een voorkeur mocht uitspreken, is de keuze gevallen op het ontwerp van Dedden & Keizer.
Hoopvolle toekomst
Het bronzen monument, dat sinds 1 juli bewonderd kan worden, toont twee opengebroken schakels die de verbroken ketenen om de handen en voeten van de tot slaaf gemaakte mensen verbeelden. Op de verbroken ketenen zit een realistisch vormgegeven jong meisje, met een rechte rug en schouders. Ogen gesloten, hand op de schakel, in een moment van bezinning en in contact met het verleden. De bolletjes op haar hoofd en lichaam verwijzen naar glazen kralen, die indertijd gebruikt werden als betaalmiddel. Het jonge meisje verbeeldt een hoopvolle toekomst.
Foto: Pieter Bon
Begrip en erkenning
De vraag naar een herdenkingsmonument leefde al enige tijd bij een deel van de voornamelijk Surinaamse en Antilliaanse Tilburgers. Zij zien het monument als een blijk van begrip en erkenning en als een plek voor herbezinning en kennismaking. Het monument roept op tot een brede dialoog over kolonialisme en slavernij, en de doorwerking daarvan in de hedendaagse samenleving. Want nog steeds is er sprake van racisme, discriminatie en achterstelling van zwarte medeburgers. Er moet nog steeds hard gewerkt worden aan een inclusieve samenleving.
En toen
De onthulling van het monument was onderdeel van de viering van Keti Koti (de verbroken ketenen). De stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst Tilburg had een indrukwekkend programma samengesteld met zang, dans en bijzondere toespraken. Een impressie van de avond en de onthulling van het monument kun je terugzien via Omroep Tilburg.
Meer weten over kunst in de openbare ruimte?
Neem contact met mij op.