Subsidieregeling voor startende makers: tips van twee succesvolle aanvragers

Subsidieregeling Hedendaagse Cultuur - hoe zat het ook alweer?

Eerst een korte inleiding. Want hoe zat die regeling nu ook alweer in elkaar? De provincie Noord-Brabant investeert in, wat zij zelf noemt, een toekomstbestendige Brabantse culturele infrastructuur. Dat doet de provincie met de subsidieregeling Hedendaagse Cultuur. Vanuit deze regeling worden vooral meerjarige subsidies verstrekt. Geld dat uit dit potje komt, moeten organisaties inzetten voor professionalisering, hun voortbestaan/continuïteit en ontwikkeling. Met andere woorden: het geld wordt altijd ingezet voor wat de provincie omschrijft als ‘structurele activiteiten’.

Hoe deden anderen het?

In 2016 werd voor het eerst geld toegekend vanuit paragraaf 3 van subsidieregeling Hedendaagse Cultuur. Zeven startende makers ontvingen toen geld vanuit de regeling. Hoe deden zij dat en wat hebben ze met de financiering bereikt? We vroegen het aan Stichting Watershed en aan Jelena Kostić.

Stichting Watershed

Sinds haar oprichting in 2015 heeft de Zuid-Nederlandse literaire organisatie Watershed een aantal flinke stappen gezet: de literaire ‘bootcamp’ Camp Cushy groeide van twee naar vijf dagen, elk jaar is er een groot publieksprogramma, Slik Live, waar gerenommeerde schrijvers en jonge talenten elkaar ontmoeten en Watershed haalde de banden met partners nog verder aan. De ambities van de organisatie liegen er niet om: uiteindelijk wil de stichting landelijk of zelfs internationaal werken. Artistiek leider Juliet Gagnon: “We hebben een duidelijke visie op talentontwikkeling. Onze aanpak is uniek in de zin dat we ons niet richten op literair schrijverschap alleen. Hoe is je podiumpresentatie? Hoe fluister je als schrijver de tekst in het oor van je podcast-luisteraar? In onze intensieve begeleiding van schrijvers is literatuur naast doel ook vooral een middel.”

Om een stap in de richting van hun ambities te zetten, vroeg Watershed subsidie aan vanuit paragraaf 3 van de subsidieregeling Hedendaagse Cultuur. De aanvraag en het traject daarnaartoe verliepen verrassend soepel, herinnert zakelijk leider Stan van Herpen zich: “Een subsidieaanvraag dien je op papier in, maar we zijn natuurlijk veel meer dan een papieren werkelijkheid alleen. En daarom was het ook zo prettig dat de adviescommissieleden de tijd namen om ons, de mensen achter de organisatie, te leren kennen.”

“Echt, petje af voor de provincie. Er zijn maar weinig andere subsidieverstrekkers die dat op deze manier doen.” – Stan van Herpen

Maar, waarschuwt Juliet, dat de aanvraag zo soepel verliep betekent niet dat je zomaar wat kunt aanvragen. “Voordat wij van start gingen keek ik eerst eens goed in de spiegel: is het écht zo uniek wat we doen? Dat is hard nodig, want de artistiek-inhoudelijke lat van de provincie ligt hoog.” Naar eigen zeggen is er veel vraag naar de trajecten die Watershed biedt. Maar volledig zelfstandig redden ze het nog niet. Van bezoekers van literaire evenementen wordt je niet bepaald rijk. “Toch willen we op termijn vijftig procent van onze inkomsten zelf genereren via educatie, zoals Camp Cushy”, zegt Stan. “Dat doen we onder meer door onze scope te verbreden. Vanaf dit najaar richten we ons naast professionele schrijvers ook op amateurschrijvers. We zijn ervan overtuigd dat we met onze manier van werken echt iets fundamenteels kunnen toevoegen aan het literaire landschap in Nederland.”

Jelena Kostić

“De aanvraag bij de provincie deed ik niet zomaar”, steekt Jelena Kostić van wal. “Al met al kostte het me tien jaar voor de nodige voorbereidingen. Als je me vijf jaar geleden had gevraagd of ik subsidie bij de provincie wilde aanvragen, dan had ik nee gezegd. Maar nu was ik er op artistiek vlak klaar voor.” Als je zo’n meerjarige subsidie aanvraagt, meent de Servisch-Nederlandse choreografe, dan moet je ook daadwerkelijk iets toe te voegen hebben. Dat is trouwens ook een belangrijk criterium dat de provincie Noord-Brabant aan aanvragers stelt: met hun werk moeten ze bijdragen aan de Brabantse culturele infrastructuur.

“Ik koos heel bewust voor een tweejarige subsidie”, legt Jelena uit. “Ik had meer stabiliteit nodig dan alleen projectsubsidies. Maar financiering voor langer dan twee jaar paste dan ook weer niet bij mij. Ik moet flexibel kunnen zijn. Ik wil niet heel snel achter geld aanrennen en aan allerlei zware verwachtingen moeten voldoen. Ik vraag mezelf steeds af: hoe kan ik aan mijn ontwikkeling werken op een manier waarbij ik zelf steeds eager en happy blijf? Met geld voor twee jaar kan ik beter bij mijn eigen ambities en ontwikkelingen stilstaan. Dit is hoe ik moet werken, ik doe het stap voor stap.”

“Ik moet flexibel kunnen zijn. Ik wil niet heel snel achter geld aanrennen en aan allerlei zware verwachtingen moeten voldoen.” - Jelena Kostić

Met haar hedendaagse producties appelleert Jelena aan dingen die ze zelf meemaakt, zaken die haar bezighouden. Ze koppelt dans daarbij aan andere disciplines, zoals film en fashion. Daarnaast werkt ze graag samen met studenten van de dansopleiding in Tilburg waar ze zelf ook studeerde. “In het afgelopen jaar heb ik steeds meer helderheid gekregen over waar ik heen wil en hoe ik daar kan komen. Langzaam maar zeker kristalliseert zich dat steeds verder uit. Ik merk nu dat het goed kan zijn om een zakelijk leider in te zetten, zodat ik me puur op de artistieke kant kan richten. Ik ben daarin nog zoekende: hoe krijg ik de juiste balans? Hoe zorg ik dat het werkt?”

Het aanvragen van de subsidie was uiteindelijk best spannend. Je moet aan veel criteria voldoen en bovendien stelden medewerkers van de provincie behoorlijk kritische vragen. Dat was overigens niet erg, vindt Jelena, want het hielp haar om haar plannen nog scherper te krijgen. “De belangrijkste tip die ik voor nieuwe aanvragers heb is: vraag niet te veel aan. Meer geld klinkt misschien leuk, maar als het niet past bij jouw tempo, je plannen en je ambities veroorzaakt het alleen een heleboel stress.”