Een provinciaal museum en een groot landelijk museum gaan vijf jaar lang samenwerken. Het TextielMuseum in Tilburg en het Rijksmuseum in Amsterdam tekenden hiervoor om zo kennis te delen op gebied van beheer, behoud, restauratie en onderzoek. Renee sprak dit voorjaar al met het Textielmuseum over deze unieke samenwerking. Nu is het woord aan het Rijksmuseum, Sara van Dijk om precies te zijn. Zij is junior conservator textiel bij dit grootste museum van Nederland.
Dit artikel is geschreven door Renée de Kruif en is het tweede deel van een tweeluik. Deel 1 lees je hier.
'Het Rijksmuseum is erg groot en kent een grote diversiteit aan collecties,' zegt Sara. 'Textiel is in ons museum maar een klein onderdeel, dus een samenwerking met een museum dat daar helemaal in is gespecialiseerd, is erg leuk voor ons. In de Special Collections van het Rijksmuseum zijn regelmatig tijdelijke mode- en textielpresentaties te zien. Maar door de samenwerking met het Textielmuseum kunnen we de collectie aan een breder publiek tonen.'
Leren van elkaar
Niet alleen voor het Rijksmuseum, maar ook op persoonlijk vlak is Sara blij met de samenwerking. 'Ik heb nu direct contact met collega's die veel weten van textiel, dus is het fijn om soms te kunnen overleggen en van elkaar te kunnen leren. Binnen het Rijksmuseum zijn er weinig directe collega's die zich bezighouden met dezelfde expertise als ik.'
Het vastleggen van linnendamast op een foto is lastig, omdat wanneer het weefsel wit is, je het patroon alleen maar kan zien als de foto vanuit een bepaalde hoek is genomen. Hier hebben wij een speciale methode voor ontwikkeld, die we graag met het Textielmuseum delen.
Een sterk punt van het Rijksmuseum, is het fotograferen van textiel. Dit is namelijk een vak apart. Deze kennis komt voor het Textielmuseum dus goed van pas. Sara legt uit waarom het een vak apart is. 'Het vastleggen van linnendamast op een foto is lastig, omdat wanneer het weefsel wit is, je het patroon alleen maar kan zien als de foto vanuit een bepaalde hoek is genomen. Hier hebben wij een speciale methode voor ontwikkeld, die we graag met het Textielmuseum delen.' Ook andersom kan het Rijksmuseum weer leren van het Textielmuseum als het op fotografie aankomt. 'Het Textielmuseum maakt meer sfeerfoto's, zoals bijvoorbeeld door een gevouwen servet mee vast te leggen. Vanuit het Rijksmuseum zijn we gewend om meer zakelijk te fotograferen.'
Geen keiharde contracten
De samenwerking kwam niet zomaar uit de lucht vallen volgens Sara. 'We streven naar zoveel mogelijk samenwerkingen tussen musea. Deze samenwerkingen zijn met een bepaalde insteek; leren van elkaar en uitwisselen van ideeën en collecties. We hebben ook bewust niet te veel op papier vastgelegd wat betreft deze samenwerking, omdat we graag ruimte laten voor wat er op ons pad komt.' Ook voor op lange termijn zijn initiatieven zoals deze van het Rijksmuseum en het Textielmuseum goed volgens Sara. 'Voor het behoud van het erfgoed is het belangrijk dat musea samenwerken. Omdat ieder museum een ander zwaartepunt voor zijn rekening neemt, zit je ook niet in elkaars vaarwater. Wanneer alle musea hetzelfde zouden verzamelen, komen we natuurlijk niet ver.'
Museumprijs
In mei won het Textielmuseum de prestigieuze Museumprijs en mag zich daarom een jaar lang Museum van het Jaar noemen. Naast deze eervolle titel ontving het Textielmuseum een bedrag van 100.000 euro. Dit geld wil het museum gebruiken voor de aanschaf van een weefmachine waarop bezoekers een eigen theedoek kunnen maken. Dit is volgens Sara ook de kracht van het Textielmuseum. 'Ze zijn heel goed in staat op het publiek bij een onderwerp te betrekken. En daar is de aanschaf van de weefmachine een heel goed voorbeeld van. Als kind bezocht ik het Textielmuseum en ik kan me nog goed herinneren dat ik een breimachine mocht bedienen. Het museum geeft op allerlei verschillende manieren invulling aan hun expertise. Vooral op hele tastbare manieren. Ik vind het ook zeker terecht dat het Textielmuseum de Museumprijs heeft gewonnen. Het is een publieksprijs en ik snap goed dat het publiek de invulling van het Textielmuseum waardeert.
Dit artikel is onderdeel van een tweeluik. Eerder publiceerden we al een interview met het Textielmuseum over deze bijzondere samenwerking.
Renée de Kruif
Freelance journalist, tekstschrijver en fotograaf
