Slingerpad zwart, Mortelse oker en Boekels grijs. Diep in de bodem bevindt zich meer kleur dan je in eerste instantie verwacht. Voor Lisa Beckers (1989) is de Brabantse bodem niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk een inspiratiebron. Met een grondboor en schep zocht ze in het 2400 hectare grote natuurgebied de Maashorst naar grond die ze verwerkte tot pigmenten als basis voor caseïne verf.
- Geschreven door Ilse Traa
Verslaafd aan pigment
In samenwerking met de galerie Atelier Anders ontstond het idee om in de omgeving van Schaijk op zoek te gaan naar pigmenten. Beckers zocht eerder al in Schotland en Kroatië, maar had eigenlijk niet verwacht dat onze Nederlandse bodem zo veel kleur in zich had. Niets bleek minder waar. Daar waar ongeveer 125.000 jaar geleden de Maas nog stroomde, vond ze een rijk palet aan kleuren.
Vanaf het moment dat Beckers haar eerste pigment zelf maakte, raakte ze er verslaafd aan. Haar atelier staat vol met potjes pigment. Zowel gekocht als gevonden. Naast het maken van de pigmenten werkt ze ook met andere materialen zoals kleurpotlood. Het enige wat ze niet heeft: tubes. Wat maakt het zelf maken van pigment nu zo speciaal? De tijd die in het maken van het pigment zit, zorgt ervoor dat Beckers echt opgaat in de kleur en de kleur leert kennen. Sommige pigmenten zijn transparant, terwijl andere korrelig opdrogen of verbleken na lange blootstelling aan licht.
No. 10 Boekels Roze
Daar waar bij gekochte pigmenten de reactie vaak op voorhand bekend is, kreeg Beckers bij de gevonden pigmenten de primeur om van ieder pigment zijn eigenschappen volledig te ontdekken. Het resultaat daarvan: maar liefst 125 kwaststreken, waarin diverse pigmenten gevonden in de Maashorst over elkaar geschilderd werden. Er ontstond een krachtig spel door de reactie van het pigment op pigment. Beckers experimenteerde verder door. Ze ontdekte namelijk dat door het verhitten of branden van de grond nieuwe kleuren ontstonden met zelfs roze en paarse tinten. Het gehele onderzoek werd gearchiveerd en genummerd, zodat geen enkele tint verloren ging.
Grond met grond
Naast kwaststreken, werkte Beckers ook aan een serie schilderijen. Terwijl ze op zoek gaat naar het pigment, vindt ze ook inspiratie in het natuurgebied. Gretig flaneert ze met een fotocamera door de omgeving. De gefotografeerde vormen van natuur dienen als de basis voor haar schilderijen. Wat maakt dat de Brabantse grond geschilderd wordt, met het pigment gehaald uit diezelfde grond.
Beckers omschrijft zichzelf als een echte ‘grondkijker’. Als ze loopt is haar blik altijd naar de grond gericht. De verdorde stukken, de berm en het onkruid fascineren haar het meest. Zo is ze altijd op zoek naar de schoonheid in het verdorde, vervallen en vergane.
In dit project staat de verf centraal. Beckers werkt vaak vanuit een uitsnede, waardoor het gefotografeerde landschap niet direct een op een te herkennen is. Voor haar is het namelijk belangrijk dat allereerst de verf gezien wordt. Ze hoopt dat de toeschouwer net zo kan genieten van de reactie van de verf op het doek en de kracht die verschillende tinten in zich hebben.
Paarsgrijs
Als een romanticus zoekt Beckers naar verstilling en rust in de krachtige natuur. De natuur brengt haar de ultieme schoonheid van het vergankelijke. Geprikkeld door een wereld waarin je dagelijks overdonderd wordt met felle kleuren, poogt ze juist zo veel mogelijk nuance te vinden in kleur. Grijs is niet gewoon grijs, verklaart ze. In vergrijsde kleuren zit ook al zo veel kleur.
Zoektocht naar imperfectie
Om deze nuances te vinden in een wereld met overvloed aan kleur heb je zoals Beckers een bijzondere kijk op de omgeving nodig. Beckers hoopt dat de toeschouwers, zoals bij bijvoorbeeld de Japanse levensfilosofie: Wabi Sabi, de kracht van het imperfecte en onvolmaakte zien. Geen zoektocht naar een perfect lichaam of de perfecte baan, maar juist het vinden van schoonheid in het vergankelijke hier en nu. Een levenshouding waar we wellicht met de omvangrijke hedendaagse stroom van informatie allemaal wat van kunnen leren.
Zelf op zoek naar pigmenten? Op www.lisabeckers.nl vertelt Beckers hoe de pigmenten gemaakt worden en waar je ze kan vinden. Op zondag 15 maart is Project Maashorst te zien tijdens de open dag van het natuurcentrum de Perekker in Boekel.