Dankzij bloggers, vloggers, Instagrammers en podcastmakers zijn er steeds meer mogelijkheden om ook thuis cultuur tot je te nemen én wordt het ook toegankelijker gemaakt voor een breed publiek. Voor MEST is deze periode waarin we vooral thuis moeten blijven, theater, musea en poppodia dicht zijn én we toch verlangen naar een dosis cultuur hét uitgelezen moment om met een aantal van hen in gesprek te gaan.
Kunst laagdrempeliger maken
Onder jongeren heerst vaak de opvatting dat musea stoffig en elitair zijn. Eén van de initiatieven die het tegendeel wil bewijzen is De Kunstmeisjes. Oprichters Mirjam Kooiman, Nathalie Maciesza en Renee Schuiten-Kniepstra begonnen drie jaar geleden met hun blog waarop ze wekelijks recensies plaatsen van de nieuwste tentoonstellingen. Inmiddels hebben ze een eigen boek uitgebracht, hebben ze een succesvol Instagram-account met 26,6 duizend volgers en zijn er veertien redacteuren die artikelen schrijven voor hun blog. Eén daarvan is de Tilburgse Julia Fidder (22), die de opleiding volgde voor Docent Beeldende Kunst en Vormgeving aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten. Naast dat ze gemiddeld één keer per maand een blog schrijft voor de Kunstmeisjes werkt ze als kunstdocent en geeft ze als freelancer rondleidingen bij het Eindhovense MU en vanuit de Museumdocent.
Experimentele exposities in Brabant
Omdat de meeste Kunstmeisjes in Amsterdam wonen en Fidder in Brabant, is zij juist diegene die schrijft over de exposities in dat gebied, in het bijzonder over exposities die gericht zijn op experimentele en hedendaagse kunst. Lachend: “Waar ik het liefst kom? Moeilijk… Ik ben fan van De Pont maar ik houd ook juist van kleine presentatie-instellingen als het MU en Kunstpodium T. Ik vind het leuk dat zij zich richten op de minder bekende kunstenaars en ik merk dat het daar vaak wat hipper is. Zo was er onlangs een expositie over het digitale tijdperk.
Bij diezelfde expositie was ook een groot decor met objecten in een zwart-witprint, “een selfieheaven voor bezoekers,” noemt Fidder het. “Laatst hoorde ik van een collega, die een rondleiding gaf bij het Van Abbe dat een groep 16-jarigen van alle werken de twee meest fotogenieke het leukst vond.” Volgens Fidder moet ‘Instagrammabele’ kunst niet het uitgangspunt zijn van musea, ook al ziet ze dat er steeds vaker exposities zijn die hierover gaan. “Ik wil juist vertellen over de inhoud, het verhaal erachter.”
Blik op de toekomst
Fidder ziet een paar ontwikkelingen bij musea: ze richten zich meer op inclusiviteit en diversiteit en hebben een toenemende interesse in andere doelgroepen dan alleen ouderen. Al mag dat laatste volgens haar nog veel meer. Eén van die suggesties die ze noemt is om als museum actief te zijn op Instagram, net zoals De Kunstmeisjes. “Maar ik begrijp dat het voor instellingen moeilijk is om jongeren te targetten. Ik denk dat er ook kansen liggen bij hogescholen en universiteiten. Veel jongeren hebben wel de interesse in kunst alleen moeten ze weten wat er speelt.”
Op het Instagram-account van De Kunstmeisjes worden er onder de noemer #isolatieinspiratie nu wekelijks foto’s gedeeld van mooie kunstwerken. Sinds deze week delen de redacteuren daar ook om beurten hun vier favoriete werken uit de vaste collectie van een Nederlands museum. Ook verschijnt er als alternatief voor de vaste rubriek ‘GO | NO GO’ – waarin er normaal gesproken twee keer er week een expositie wordt getipt – een aantal artikelen in het kader van highlights. Hierin wordt een onderwerp besproken aan de hand van een werk uit de collectie van een Nederlands museum.
Cultuurvloggers meets culturele instellingen
Cultuurliefhebber Jip Heijmerink merkte dat culturele instellingen als musea het lastig vinden om jongeren te bereiken. Daarnaast ontdekte zij dat beginnende makers een platform misten waarop ze zichzelf online kunnen promoten. Om al deze mensen samen te brengen, startte ze in 2016 het platform My Daily Shot of Culture, waarop voornamelijk cultuurvlogs te zien zijn die in opdracht worden gemaakt. In de jaren is het team uitgebreid met cultuurvloggers, bloggers en podcast- en filmmakers. Ook Lieke van den Boogaard (25) maakt sinds november 2018 onderdeel uit van het team.
Inmiddels gaat ze gemiddeld twee keer in de maand op pad met haar camera. Ook werkt ze als projectmedewerker bij de culturele stichting Hart Haarlem en als kassamedewerker bij de Toneelschuur. “Naast cultuurvlogs, maak ik voor MDSoC ook Facebook-live-video’s en stories voor Instagram of ik schrijf een blog. “Met opdrachtgevers bespreek ik altijd hoe we de video’s invullen. Vervolgens ga ik op pad met een script. Het is leuk omdat ik vaak een kijkje achter de schermen krijg en nieuwe mensen ontmoet.”
Thuismuseum
Oprichtster Heijmerink vindt het zo zonde dat alle musea gesloten zijn én daarmee allerlei prachtige kunst nu niet te zien is, daarom lanceerde ze vorige week Thuismuseum.nl. Het concept: één vlogger maakt een video vanuit een leeg museum. Hierbij is er ook de mogelijkheid om vervolgens een donatie te doen aan het museum. Toen Van den Boogaard hierover hoorde was ze gelijk enthousiast. “Het is een unieke kans!” Al bleek het ook een uitdaging.
Het helpt vooral dat ze vooraf een privérondleiding krijgt van een conservator. “Zij kunnen zo mooi vertellen. Ik let goed op want daarna mogen wij het als ‘externe’ partij ook doen in onze woorden.” Hoe is het om als enige bezoeker in een museum te zijn? “Heel bijzonder! Al heeft een leeg museum tegelijkertijd ook iets treurigs…”
Vorige week vlogde Van den Boogaard voor de eerste keer voor Thuismuseum.nl vanuit Museum Arnhem. Inmiddels staan er meer opdrachten op de planning, ook in Brabant, bijvoorbeeld in Helmond en Nuenen. “Het zou leuk zijn als ik ook naar plekken kan gaan waar ik ben opgegroeid zoals de Biesbosch of waar ik vaak ben uitgegaan zoals in Tilburg en Breda. Ik verwacht dat ik daar ook weer veel nieuwe culturele plekken ontdek. Uiteindelijk hoop ik de mensen die de video’s zien zo een lijstje te geven met tentoonstellingen en culturele plekken waar ze na de coronacrisis allemaal naartoe willen gaan.”