Portfolio verbreden met een nieuw werkgebied
Kostuumontwerper en kunstenaar Joost van Wijmen is één van de cultureel ondernemers die sinds afgelopen jaar een subsidiebijdrage uit de impulsgeldenregeling ontvangt om zijn project en beroepspraktijk duurzaam verder te ontwikkelen. Joost: “De toekenning van de subsidie impulsgelden geeft vertrouwen, niet alleen aan mij, maar ook aan mijn partners en opdrachtgevers. Het balletje is gaan rollen.”
- Geschreven door Iris van den Boezem
Duurzame ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem, wat betekent dat eigenlijk? Met het impulsgeldenprogramma zet de provincie Noord-Brabant hier sinds 2013 via verschillende financieringsinstrumenten op in. In een vierdelige artikelenreeks blikken we samen met makers en culturele en maatschappelijke organisaties terug: op welke manier geven de impulsgelden hun carrière, ontwikkeling of samenwerking een boost?
Jarenlang ontwierp Joost van Wijmen kostuums: gedurende zijn carrière kleedde hij artiesten van menig theatervoorstelling, opera-opvoering of dansoptreden aan. En nu is daar iets extra’s bij gekomen: Joost verzamelt littekens. Gewapend met pen en carbonpapier trekt hij littekens van mensen over, die hij daarna op stof borduurt. Joost: "Er is inmiddels een kleine verzameling littekens. Ze tonen kleine en grote persoonlijke verhalen die tegelijkertijd universele thema's blootleggen en bespreekbaar maken. Bijvoorbeeld over intimiteit, kwetsbaarheid, nabijheid, ontmoeten, deelnemen en gezien worden." Het levert nieuwe artistieke producten en diensten op, die ook in andere sectoren ingezet kunnen worden om maatschappelijke vragen of problemen bespreekbaar te maken. Om dit cross-sectorale concept door te kunnen ontwikkelen, zijn nieuwe partnernetwerk te bestendigen en om de benodigde organisatiestructuur goed neer te kunnen zetten, ontvangt Joost een bijdrage uit de impulsgelden voor een periode van twee jaar.
Het contact met een adviseur van Kunstloc Brabant en de adviezen van cultureel ondernemer en coach Marieke Simons – die je kon inschakelen met een kennisvoucher uit het impulsgeldenprogramma – hebben je geholpen je plannen aan te scherpen. Hoe zit dat?
Joost: “Ja, absoluut. Ik wist al wel ongeveer waar ik naartoe wilde, maar de vraag was toen: wat kan en wil ik daarmee? Kernachtig uitleggen wat ik nu precies doe was anderhalf jaar geleden nog een uitdaging. Het kennisvouchertraject met Marieke hielp me om dat te concretiseren. Maar ook zakelijk gaf ze me richting: waar haal je je financiering vandaan, en hoe organiseer je je project verder?”
Foto door: Ben Nienhuis
Waarom heet het project ENCOUNTER?
Joost: “Met ENCOUNTER ensceneer ik ontmoetingen tussen mensen waarbij het lichaam en bewustzijn van het lichaam centraal staan. Dat komt duidelijk voort uit mijn vak als kostuumontwerper. Ik werk dicht op de huid van andere mensen. Je raakt het lichaam van de ander aan, je neemt lichaamsmaten op, dat is heel intiem. Het doet iets met degene die aangeraakt wordt, maar óók met degene die aanraakt. Precies dat spanningsveld - dat vind ik enorm interessant.”
Foto door: Denise Heins en Ben Nienhuis
Waarom vroeg je subsidie impulsgelden aan?
Joost: “Met ENCOUNTER vindt er een verandering plaats binnen mijn beroepspraktijk. Als toegepast kostuumontwerper kreeg ik opdrachten vanuit theatergezelschappen om kostuums te maken. Binnen ENCOUNTER werk ik met nieuwe opdrachtgevers vanuit het maatschappelijke veld, de zorgsector, maar ook het bedrijfsleven of het onderwijs.
Deze nieuwe ontwikkeling wordt ondersteund door de subsidiebijdrage uit de impulsgeldenregeling. Dat geeft mij, maar zeker ook partners en opdrachtgevers, vertrouwen. Inmiddels dragen verschillende partners bij aan het realiseren van ENCOUNTER, bijvoorbeeld ziekenhuizen en zorginstellingen, en zijn er aanvullende subsidies vanuit andere fondsen. Met andere woorden: het balletje is echt gaan rollen. Als je mij over twee jaar weer spreekt hoop ik dat ik nog meer geworteld ben in dat maatschappelijke veld.”
Wat is het mooiste dat je tot nu toe hebt bereikt met ENCOUNTER?
Joost: “Natuurlijk is het hartstikke fijn dat al die partijen hun vertrouwen uitspreken, maar wat ik nog belangrijker vind, is dat deelnemers en toeschouwers geraakt worden door ENCOUNTER. Letterlijk en figuurlijk. De ervaring doet iets met ze. Het geeft deelnemers enerzijds een podium voor hun eigen ervaringen en aan de andere kant houdt het project mensen een spiegel voor. Als ik vertel over ENCOUNTER#6 - dat draait om het opnemen en borduren van littekens - beginnen mensen als vanzelf over hun eigen littekens te vertellen. Hoe dat precies komt, wat daarachter zit? Dat is nu nog onderwerp van onderzoek. Maar om te merken dat deelnemers zo geraakt worden en die impact ook te kunnen ontsluiten, sterkt me in de gedachte dat ik inderdaad iets krachtigs in handen heb.”
De impulsgelden zijn beschikbaar gesteld door de Provinciale Staten van Noord-Brabant en zijn bestemd voor duurzame ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem. Cultureel ondernemerschap is een belangrijk element van deze provinciale regeling: het ondersteunen van projecten waarmee makers en culturele instellingen groter zakelijk en artistiek succes behalen op de lange termijn. Door de culturele sector structureel te versterken en/of door verbindingen tussen de culturele sector en andere domeinen te stimuleren. Verbinding met niet-culturele organisaties draagt bij aan het draagvlak voor cultuur en aan nieuwe opdrachten voor makers en culturele instellingen.
In 2018 werden er 33 aanvragen voor de subsidie impulsgelden gehonoreerd, maakten 18 makers en culturele instellingen gebruik van kennisvouchers en maar liefst 38 crowdfunding-projecten behaalden hun streefbedrag. In totaal werd er in 2018 ruim 2,2 miljoen geïnvesteerd ten behoeve van de duurzame ontwikkeling van de Brabantse kunst- en cultuursector.
18 makers en culturele instellingen ontvingen in 2018 een bijdrage voor een kennisvoucher-traject om met begeleiding van een coach doelgericht te kunnen werken aan hun cultureel ondernemerschap om zo de organisatie de versterken en/of beroepspraktijk van beter fundament te voorzien. Kunstloc Brabant biedt advies en begeleiding bij een kennisvoucher-aanvraag. In totaal bedroeg de bijdrage uit de impulsgelden voor de kennisvouchers in 2018 ruim €100.000.
Kunstloc Brabant is in opdracht van de provincie onder meer verantwoordelijk voor de uitvoering van het impulsgeldenprogramma. Meer weten over het impulsgeldenprogramma? Kijk op de website en neem contact op met een van de adviseurs van Kunstloc Brabant.
Benieuwd naar wat Kunstloc Brabant nog meer doet? Kijk op www.kunstlocbrabant.nl voor meer informatie over hun dienstverlening.
Dit is het tweede deel uit de serie: Wat kun je met impulsgelden? Benieuwd naar deel 1? Je leest hem hier.
Iris van den Boezem
Freelance redacteur en tekstschrijver
