Kunstenaars betrekken bij het proces van gebiedsontwikkeling
Het project Kunst aan de Groene Corridor ontvangt sinds afgelopen jaar een subsidiebijdrage uit de impulsgeldenregeling. “Voor gebiedsontwikkelingsprojecten moet je een lange adem hebben,” legt Rob Voets (Gemeente Oirschot en projectleider Kunst aan de Groene Corridor) uit. “Steeds weer overleggen met alle partijen en afstemmen en zorgen dat stakeholders zich betrokken voelen is aan de orde van de dag. Met de subsidie impulsgelden kunnen we de eerste stappen zetten om het gebied de Groene Corridor samen met kunstenaars in te richten.”
- Geschreven door Iris van den Boezem
Duurzame ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem, wat betekent dat eigenlijk? Met het impulsgeldenprogramma zet de provincie Noord-Brabant hier sinds 2013 via verschillende financieringsinstrumenten op in. In een vierdelige artikelenreeks blikken we samen met makers en culturele en maatschappelijke organisaties terug: op welke manier geven de impulsgelden hun carrière, ontwikkeling of samenwerking een boost?
De Groene Corridor is een aantrekkelijke groene verbinding tussen hartje Eindhoven, de historische markt in Oirschot en het Groene Woud. Of althans, dat moet het worden. In samenwerking met kunstenaars verfraaien Brabants Landschap en de gemeentes Eindhoven en Oirschot de 14 kilometer lange Groene Corridor de komende jaren verder. Zo wordt het gebied aantrekkelijker: voor ondernemers om zich te vestigen, voor woon-werkverkeer om er doorheen te rijden en voor toeristen en omwonenden om er hun vrije tijd door te brengen. In co-creatie met de gebruikers van het gebied en door middel van de werkmethode ‘design thinking’ worden diverse kunsttoepassingen geïntegreerd. Bijzonder aan dit project is dat uiteenlopende (niet-culturele) partijen gezamenlijk aan de slag zijn om kunst in het publieke domein een belangrijke rol te laten spelen bij verbetering van omgevingskwaliteit in hun regio. Zo wordt opdrachtgeverschap aan de culturele sector gestimuleerd.
De Groene Corridor
Voor de ontwikkeling van dit gebied werken jullie intensief samen met kunstenaars. Kun je uitleggen waarom?
Rob: “Die veertien kilometer lange weg tussen Oirschot en Eindhoven: wat is daar nou eigenlijk zo uniek aan? Met het project ‘Kunst aan de Groene Corridor’ leggen we - de gemeenten Eindhoven en Oirschot en Brabants Landschap - die vraag bij kunstenaars en ontwerpers neer. Logisch, voor ons, want we zijn op zoek naar de identiteit van de Groene Corridor. En precies dat, het beeldend vormgeven van een verhaal of een identiteit, aan wie kun je dat beter vragen dan aan kunstenaars?”
Hoe bevalt de samenwerking tot nu toe?
Rob: “Samenwerken met de kunst- en cultuursector doet de gemeente Oirschot wel vaker, maar dan meestal voor kleinschaliger projecten. Bij de Groene Corridor gaat het om de ontwikkeling van een zeer omvangrijk en divers gebied. Hoe geef je zo’n langdurige samenwerking met de kunst- en cultuursector nu het beste vorm? We zijn redelijk snel met Kunstloc Brabant om de tafel gegaan voor advies.
We vinden het belangrijk dat stakeholders uit de omgeving van de Groene Corridor steeds betrokken blijven bij het project. Daarom hebben we samen met Kunstloc Brabant drie werkateliers georganiseerd: stakeholders konden tijdens de werkateliers vragen stellen aan de ontwerpers en andersom. Tijdens de werkateliers ontstond echt een goede chemie die het project uiteindelijk naar een hoger plan heeft gebracht.”
Hoe zetten jullie de subsidiebijdrage uit de impulsgeldenregeling in?
Rob: “Voor gebiedsontwikkelingsprojecten moet je een lange adem hebben. Steeds weer overleggen en afstemmen en zorgen dat stakeholders zich betrokken voelen is aan de orde van de dag. Met de subsidie impulsgelden kunnen we de eerste stappen zetten: uit zeven ontwerpers zijn nu drie plannen geselecteerd waarmee we een schetsfase ingaan. Eind 2019 moeten toch wel de eerste kunstwerken in het landschap kunnen staan. En als er eenmaal iets is, dan haken andere organisaties en bedrijven ook sneller aan. Dat geeft vertrouwen, dat zien we nu al. DPD, een bedrijf dat in het gebied rond de Groene Corridor is gevestigd, heeft een investering toegezegd. Dat is belangrijk voor het project: niet alleen vanwege het geld, maar ook of misschien wel vooral vanwege het draagvlak. Dit gebied is niet van ons, de gemeenten, maar toch vooral van de mensen die zich verbonden voelen met de Groene Corridor.”
De impulsgelden zijn beschikbaar gesteld door de Provinciale Staten van Noord-Brabant en zijn bestemd voor duurzame ontwikkeling van het Brabantse cultuursysteem. Cultureel ondernemerschap is een belangrijk element van deze provinciale regeling: het ondersteunen van projecten waarmee makers en culturele instellingen groter zakelijk en artistiek succes behalen op de lange termijn. Door de culturele sector structureel te versterken en/of door verbindingen tussen de culturele sector en andere domeinen te stimuleren. Verbinding met niet-culturele organisaties draagt bij aan het draagvlak voor cultuur en aan nieuwe opdrachten voor makers en culturele instellingen.
In 2018 werden er 33 aanvragen voor de subsidie impulsgelden gehonoreerd, maakten 18 makers en culturele instellingen gebruik van kennisvouchers en maar liefst 38 crowdfunding-projecten behaalden hun streefbedrag. In totaal werd er in 2018 ruim 2,2 miljoen geïnvesteerd ten behoeve van de duurzame ontwikkeling van de Brabantse kunst- en cultuursector.
Kunstloc Brabant is in opdracht van de provincie onder meer verantwoordelijk voor de uitvoering van het impulsgeldenprogramma. Meer weten over het impulsgeldenprogramma? Kijk op de website en neem contact op met een van de adviseurs van Kunstloc Brabant.
Benieuwd naar wat Kunstloc Brabant nog meer doet? Kijk op www.kunstlocbrabant.nl voor meer informatie over hun dienstverlening.
Dit is het tweede deel uit de serie: Wat kun je met impulsgelden? Eerder verscheen deel 1 en deel 2.
Iris van den Boezem
Freelance redacteur en tekstschrijver
