Gezelschappen en culturele organisaties die een goede balans kennen in hun zakelijke en artistieke leiding, floreren vaak op alle fronten. Daar is ruimte om te groeien en vernieuwen. Om op je eigen én elkaars intuïtie af te gaan. Wat is het geheim van enkele succesvolle Brabantse duo’s die de dagelijkse leiding hebben over een verscheidenheid aan artiesten, productiemedewerkers en collega’s? Bosch Parade denkt er het hunne van. Samenwerken heeft met magie niets te maken. Het is ongeveer net als met inspiratie: zo’n tien procent gaat vanzelf en de rest is gewoon hard werken. Soms schuurt het, soms heb je aan een half woord genoeg. Hoort er allemaal bij. Maar als een samenwerking klopt, stijgt iedereen boven zichzelf uit. En dat is wel degelijk magisch.
Geschreven door: Danielle Linders
Dochter van Brabantse Dag
“Ik ben geboren en getogen in Heeze en dus opgegroeid met de Brabantse Dag”, vertelt Miesjel van Gerwen, medeoprichter en artistiek leider van Bosch Parade. “Daar komt mijn liefde voor optochten én voor werken met vrijwilligers vandaan. Bosch Parade kun je gerust zien als een volbloed dochter van de Brabantse Dag, maar dan wel eentje die het huis uit is.” Hij was al wagenbouwer, kunstenaar, cartoonist, illustrator, organisator en nog duizend-en-één dingen meer, maar bij Bosch Parade kwam het allemaal bij elkaar. Van Gerwen werkte aan van alles, overal en nergens. “Als ik iets interessant vind, dan doe ik het. Maar alles wat ik ooit gedaan heb, is als je het naast elkaar zet precies wat diepte geeft aan mijn rol als artistiek leider van Bosch Parade.”
Mensen bij elkaar brengen
Zakelijk leider Erik de Jong werd in 1985 geboren, 35 jaar na Van Gerwen, aan de andere kant van het land in Sneek. “Ik kwam voor mijn studie Architectuur naar Eindhoven. In die studie komt veel bij elkaar, al blijk ik meer van de mensen bij elkaar brengen te zijn dan van de gebouwen. Na mijn studie organiseerde ik onder andere het drijvende concert Muziek op de Dommel. Vlak daarna werkte ik voor het eerst met Miesjel samen, aan een kunstproject voor The Art of Impact.”
'Yes, perfect'
“Of ik meteen dacht: die moet ik hebben? Nee, dat dacht ik helemaal niet”, zegt Van Gerwen droogjes. “Op dat moment had ik vooral geen idee hoe ik zonder medeoprichter Marc Eysink Smeets verder moest, die het fantastisch had gedaan. Ik wist wel dat ik het niet alleen kon, maar als we het los zouden laten dan zou het weg zijn en nooit meer terugkomen. De voornaamste factor is uiteindelijk toeval. Ik kwam Erik tegen op een festival, waar hij vertelde dat hij wegging bij Muziek op de Dommel. Ik zei tegen Marc: ‘Erik is vrij’ en Marc antwoordde: ‘Yes, perfect.’ Dat was het.”
Rollen
Van Gerwen: “Erik en ik zijn heel complementair aan elkaar en kunnen elkaar de ruimte geven. Er is een groot wederzijds vertrouwen en we hoeven dan ook zelden een gesprek voor te bereiden. We hebben een heldere verdeling van de rollen, maar begrijpen elkaars expertise wel. Ik heb – zonder verstand van geld en met een gat in mijn hand – toch organisatorisch wel het een en ander voor elkaar gekregen. En ik ben blij dat Erik een creatieve opleiding heeft gedaan en liefde heeft voor muziek, waardoor hij een enorme feeling heeft voor de kunsten.”
Nooit ruzie maken
De Jong: “Weet je wat het is? Gevoel kan óók zakelijk zijn. Op basis daarvan kiezen we waaraan en met wie we wel en niet samenwerken. Maar ik kan met Miesjel ook een hele avond bierdrinken en het niet één keer over Bosch Parade hebben, maar dat er dan toch een of twee dingen gezegd zijn waar we later op terugpakken. We kunnen het gewoon ook goed met elkaar vinden. We hebben bijvoorbeeld nooit ruzie.”
“Daar hebben we geen tijd voor”, lacht Van Gerwen. “Natuurlijk verschillen we wel eens van inzicht en dan schuurt het tussen ons. Dat moet je dan even kunnen laten. Het heeft geen enkele zin om dan tegen elkaar te gaan schreeuwen. Het is ook niet alsof iemand op voorhand alles weet. Je moet altijd je verhaal durven en mogen bijstellen. Ik had bijvoorbeeld niet kunnen bevroeden dat Erik het zó goed zou doen. Zonder hem waren we met Bosch Parade nooit gekomen waar we nu zijn, en we zijn nog lang niet klaar.”
Bosch Parade uitgesteld tot 2022
Op 16, 17, 18 en 19 juni 2022 vaart Bosch Parade in het historische hart van ’s-Hertogenbosch. Bosch Parade is een wereldwijd unieke kunstmanifestatie te water met Jheronimus Bosch (1450-1516) als inspiratiebron. Zijn wereldberoemde kunstwerken zitten vol symboliek, fantasieën en absurditeiten die blijven oproepen tot nieuwe hedendaagse creaties.
Brabant C
Dit artikel is oorspronkelijk geschreven voor Brabant C en verscheen in fanzine #4. Het Brabant C fonds is een investeringsfonds waar initiatiefnemers van culturele projecten een aanvraag in kunnen dienen voor financiering. Brabant C streeft met het fonds naar een duurzame versterking van het cultuursysteem door op vernieuwende wijze te investeren in cultuurprojecten.