Gezelschappen en culturele organisaties die een goede balans kennen in hun zakelijke en artistieke leiding, floreren vaak op alle fronten. Daar is ruimte om te groeien en vernieuwen. Om op je eigen én elkaars intuïtie af te gaan. Wat is het geheim van enkele succesvolle Brabantse duo’s die de dagelijkse leiding hebben over artiesten, productiemedewerkers en kantoorcollega’s? MATZER Theaterproducties denkt er het hunne van. Samenwerken heeft met magie niets te maken. Het is ongeveer net als met inspiratie: zo’n tien procent gaat vanzelf en de rest is gewoon hard werken. Soms schuurt het, soms heb je aan een half woord genoeg. Hoort er allemaal bij. Maar als een samenwerking klopt, stijgt iedereen boven zichzelf uit. En dat is wel degelijk magisch.
Geschreven door: Danielle Linders
Werken vanuit dezelfde drive
“Er is nu ruimte om woeste ideeën te volgen.” Zakelijk leider Agnes Bolwiender van MATZER Theaterproducties denkt dat het misschien wel de belangrijkste factor in hun samenwerking is: “We werken allemaal vanuit dezelfde drive. We maken bovendien geregeld ruimte om te reflecteren op wat we doen en willen. En Madeleine kan goed loslaten, dat is voor een artistiek leider niet vanzelfsprekend.”
Hart & brein
De zakelijk-artistieke leiding van MATZER Theaterproducties wordt aangevuld door Marieke Simons, die de specifieke portefeuille business development voor haar rekening neemt. Artistiek leider Madeleine Matzer: “Ons driemanschap is een fijn werkende constructie. Dat is best wonderlijk, want we zijn heel verschillende mensen, met ieder een eigen expertise. Ik voelde al heel lang dat er in de traditionele verdeling tussen zakelijk en artistiek leiderschap nóg iets moest zitten. Er was te weinig ruimte om woeste ideeën op te volgen en naar een hoger niveau te tillen. Dat kan ook niet iedereen. Marieke heeft hart voor theater én een ondernemend brein.”
Bouwen aan een netwerk
Bij MATZER vond Marieke Simons inderdaad de plek waar haar achtergrond (Hogere Hotelschool en Drama Academie) helemaal tot zijn recht komt: “Bij MATZER heb ik de afgelopen jaren enorm kunnen bouwen aan een heel nieuw netwerk. We vinden onze partners precies op de onderwerpen die er voor beide partijen toe doen.” Simons gelooft in naar doelgroepen toe bewegen, ook – juist! – als die jou nog niet kennen. “Door samen te werken met bedrijven, gemeentes, welzijnsorganisaties, theaters en allerlei andere instellingen, ontstaan er dwarsverbanden en bereiken we een heel nieuw, inclusief publiek. Zo speelden we een voorstelling bij een bouwbedrijf, een groep die je met theater anders niet zo snel bereikt. In het nagesprek ontstond een verrassend gesprek over het belang van kwetsbaarheid. Het is heel bijzonder hoe theater de handvatten kan aanreiken voor verbinding.”
Ontmoetingen
Bolwiender: “Omdat we lange tijd niet konden spelen, gaf Madeleine online lezingen op basis van de theatertekst van Je kunt me gerust een geheim vertellen, onze voorstelling over dementie. Als we zien hoeveel dat al doet met mensen, wat kunnen die voorstellingen dan straks doen? We hebben als MATZER de principiële beslissing genomen om altijd een nagesprek te organiseren. Die verdiepende laag heeft een enorme impact; we merken in die lezingen al dat mensen anders over zo’n onderwerp gaan nadenken.”
“Ontmoetingen met publiek zijn cruciaal”, zegt Matzer. “Dan horen we wezenlijk terug wat een voorstelling met iemand gedaan heeft. Dat verrijkt mij als regisseur en geeft acteurs nieuwe inspiratie. Er komen ook nieuwe voorstellingen voort uit de gesprekken die we voeren. Als sector zaten we lange tijd vast in dezelfde groef, daarom moeten we echt naar een heel nieuwe manier van produceren. Dat betekent dat je aan de voorkant nadenkt over: ‘Met welke partners bereik ik welk publiek?’ We hebben mede dankzij Brabant C de kans gekregen om het spoor waar wij in geloven handen en voeten te geven.”
Bijzonder drievrouwschap
Bolwiender: “We zijn op weg, maar dat het succesvol kan en gaat zijn, dat is nu al duidelijk.” Matzer vult aan: “Om terug te komen op onze samenwerking: daar spelen wij alle drie op een andere manier een rol in. Ik ben heel trots op ons bijzondere drievrouwschap, waarin er ruimte is voor ieders kwaliteiten en we vanuit een groot wederzijds vertrouwen samenwerken. Het is dankzij deze twee geweldige dames dat ik als artistiek leider kan vliegen.”
Onderzoek naar impact
MATZER Theaterproducties voert met Tranzo Tilburg, Fontys Hogeschool (Toegepaste Psychologie) en Zorgbelang Brabant kwalitatief onderzoek uit naar de impact van theater; op dit moment naar de online lezingen en straks ook naar de voor- en na-ontmoetingen bij voorstellingen. Marieke Simons: “We weten bijvoorbeeld al dat mensen door de lezingen juist nóg nieuwsgieriger zijn naar de hele voorstelling straks, wat een mooie bevestiging is.”
Brabant C
Dit artikel is oorspronkelijk geschreven voor Brabant C en verscheen in fanzine #4. Het Brabant C fonds is een investeringsfonds waar initiatiefnemers van culturele projecten een aanvraag in kunnen dienen voor financiering. Brabant C streeft met het fonds naar een duurzame versterking van het cultuursysteem door op vernieuwende wijze te investeren in cultuurprojecten.