Trends & Ontwikkelingen

In Den Bosch is er al een tijdje iets bijzonders gaande op het gebied van streetart. Denk aan de gigantische kunstwerken op de silo’s van de Tramkade, of de grote muurschilderingen her en der in de stad. Kings of Colors, de organisatie hierachter, gaat een eigen Academy of Colors starten en deelt nu de gedachte hierachter.

De Academy of Colors draait om meer dan alleen het zetten van een handtekening op een muur. Voorzitter Roos Giethoorn: „Het idee is dat kunstenaars leren wat er écht bij komt kijken om grootformaat kunstwerken te maken. Een hele academie hiervoor is uniek. Er zijn wel cursussen in Nederland die mensen introduceren in deze kunstvorm, maar vaak gaat dat niet verder dan één les. Onze academie zal echte verdieping brengen.” Op die manier wordt streetart volgens Giethoorn professioneler zonder af te wijken van de traditionele kunstvorm. Giethoorn geeft aan dat ze willen beginnen met een zomerschool en daarna steeds meer willen uitbreiden.

Op woensdag 27 november organiseert de Vereniging de Kunst van Brabant een discussie-middag over de vraag of er geen grenzen zijn aan de door politiek en beleid opgelegde maatschappelijke opdracht aan de kunsten. Kunstenaars en culturele instellingen worden genoodzaakt om beleidsvoornemens en regelvoorschriften volledig in hun activiteiten en programma's te absorberen. Terwijl de artistieke waarde van de kunst inherent maatschappelijk is. Overheden en fondsen, de ambtenaren en medewerkers, blijven voorbijgaan aan die eigenlijke bestaansgrond van de kunsten en culturele activiteiten. 

Aan het voorstel voor de ‘Wet versterking auteurscontractenrecht’ is een nieuwe toevoeging gedaan, die de positie van nabestaanden van overleden (beeld)makers versterkt. Dit is gedaan door te bepalen dat bij overlijden van de maker de ‘persoonlijkheidsrechten’ aan de nabestaanden toekomen, tenzij iets anders is geregeld. Dit betekent dat nabestaanden nu makkelijker kunnen optreden tegen o.a. verminking of aantasting van het werk van een overleden kunstenaar. Pictoright verwelkomt deze wijziging, zeker in het tijdperk van kunstmatige intelligentie.

Job van Dooren startte in 1984 met het begeleiden van (culturele) organisaties voor fondsenwervende campagnes. Geleidelijk groeide het bedrijf Van Dooren Advies (VDA) als toonaangevend bureau. Het Vakblad fondsenwerving beschrijft de geschiedenis van het bureau. 

Bart Cordemeijer over de redenen om te stoppen “” De belangrijkste reden om te stoppen was dat een bureau verdiencapaciteit nodig heeft om de vaste lasten te kunnen betalen (management, kantoor, etc.). We stuitten na het vertrek van vier medewerkers op een arbeidsmarkt waar we geen geschikte mensen konden vinden, zeker niet op senior niveau. Ook ondervonden wij dat organisaties meer moeite hebben om te investeren in fondsenwerving maar tegelijkertijd (te) hoge verwachtingen hadden. Onze marges stonden onder druk de afgelopen drie jaar, een periode dat het salarishuis alleen maar steeg terwijl onze uurtarieven nauwelijks konden meestijgen. ZZP'ers boden juist veel lagere tarieven aan én na corona werden meer freelancers actief."

Het Stimuleringsfonds opent op 31 oktober de regeling Experiment. De regeling is bedoeld voor kleinschalige, experimentgedreven projecten op het gebied van vormgeving, architectuur en digitale cultuur. Het maximale aanvraagbedrag bedraagt € 10.000 en er is in deze ronde € 125.000 beschikbaar. Aanvragen worden behandeld op volgorde van indienen. Hierbij geldt het moment waarop de aanvraag compleet is.

Inmiddels zijn we aardig gewend aan online live-uitzendingen. Wat is de potentie van interactieve live-uitzendingen voor de culturele sector? Het Smithsonian American Art Museum biedt interactieve video-uitzendingen aan. Zo maken ze hun collectie toegankelijk voor een andere en bredere doelgroep. "Artful Connections is een programma dat gratis interactieve videoconferenties biedt aan een publiek van leerlingen vanaf groep drie tot volwassenen," legt Allie Knight uit, die het programma leidt en de presentatoren traint. De presentatoren nemen je in maximaal een uur mee langs de uitgebreide digitale collectie van het museum. De voordelen: toegankelijk, interactief, flexibel en kostenbesparend. 

Er wordt in de sector al voorzichtig geëxperimenteerd met AI. Maar om processen te optimaliseren, efficiënter te maken. Wat gebeurt er als AI niet alleen een hulpmiddel is, maar een rol aan de tekentafel krijgt? In de theatervoorstelling ‘Sh4dow’ krijgt een live AI een hoofdrol. Volgens de Deense regisseur en producent Mikael Fock zet deze voorstelling niet alleen de traditionele grenzen van theater op scherp, maar laat ons ook nadenken over de rol van AI in ons eigen leven.

Veel organisaties zullen het herkennen: je weet dat je een digitale strategie nodig hebt om verder te komen, maar dat blijkt in de praktijk toch lastiger dan gedacht. Ook het Zilvermuseum zat lange tijd in dat schuitje. Binnen de organisatie leefden al allerlei ideeën om met digitaal aan de slag te gaan. Een incompany workshop bij (de Academie van) DEN bleek de oplossing. Het activeren van de collega’s begon al bij de digitale transformatie-scan die alle deelnemers vooraf moesten invullen, plus een korte vragenlijst over wat zij graag wilden behouden, ontwikkelen of afbouwen op digitaal gebied. De workshop hielp om verschillende ideeën samen te brengen in één strategie. 

De milieu-impact van IT in een organisatie wordt vaak over het hoofd gezien of onderschat. Het kost veel energie om digitale data en collecties te maken, op te slaan, te gebruiken en te tonen. Alleen al de opslag van data op servers die continu draaien en de websites en sociale media, hebben hun de CO2-voetafdruk. En dan is er nog AI, dat door de enorme hoeveelheid benodigde data en hardware grote milieu-impact heeft. De netwerkgroep Green IT heeft een gids samengesteld om je te helpen de CO2-impact van digitale data en IT in je organisatie te verminderen.

De Parade is een rondreizend theaterfestival dat zich in de zomermaanden vestigt in stadsparken in Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Amsterdam. Volgens Eefje Colsen, hoofd communicatie, zijn er in de afgelopen jaren twee opvallende verschuivingen in het bezoekersgedrag te zien. Sinds corona komen mensen eerder op de dag. Daarnaast is het aanbod bij de Parade zo breed dat sommige mensen niet goed weten waar ze moeten beginnen. Op dit veranderd gedrag heeft de Parade geanticipeerd door middel van matinees en het aanbieden van pakketten. 

Om specifieke groepen klanten te benaderen via e-mail, ging er de afgelopen jaren relatief veel tijd verloren aan handmatige exports en analyse omdat er gewerkt wordt in verschillende systemen voor website, kaartverkoop en e-mailmarketing. De Parade is gaan samenwerken met MarketingEngine: een platform, uitsluitend gericht op culturele instellingen, dat bezoekersdata, analyses en rapportages centraliseert. De eerste datagedreven campagnes bij de Parade lieten zien dat de conversie gemiddeld 2,3% hoger lag dan bij niet-datagedreven campagnes. Dit heeft geleid tot een ROI van 153% op de totale investering. “Door deze nieuwe datagedreven aanpak kunnen we ons publiek nu beter bedienen - het werkt als een tierelier.” 

Na ruim honderd jaar cinemageschiedenis mogen filmposters vandaag de dag gerust als eigen kunstvorm worden gezien. De strijd tussen kunstzinnigheid en commercie leverde beelden op die deel zijn geworden van ons collectieve bewustzijn. Hoe verhoudt de kunstzinnige kant van het affiche zich tot dat doel om mensen naar de bioscoop te lokken? Sander Brouwer, veelgevraagd Nederlands filmposterontwerper, zegt daarover: ‘Je kunt cinema verdelen in commerciële cinema en onafhankelijke of arthousecinema. Een commerciële filmposter moet je in twee seconden de specifieke beeldtaal van het genre laten zien. Wellicht heb je als kijker zin in een scifiblockbuster, een nare horror, een romantische komedie, of gewoon even een lekker avondje janken. Om dat direct duidelijk over te brengen wordt het genre vrijwel altijd op dezelfde ongenuanceerde manier verbeeld.’

Een poster voor arthousecinema, legt Brouwer uit, baseert zich meer op de thematiek en toon van de film. ‘Die stelt je eerder vragen dan dat-ie veel uitlegt. Posterontwerp voor arthousecinema is in die zin wat uitdagender, meer een vertaling van de stijl en toon van de film naar grafisch ontwerp.’

Met een opwarmende planeet groeit het bewustzijn over duurzaamheid, ook binnen de cultuursector. Nieuwe duurzame fysieke en digitale opties bieden marketing- en communicatieprofessionals meer mogelijkheden om hun werk milieuvriendelijk te maken. Met deze vier acties kun je vandaag nog aan de slag om je bijdrage te leveren aan een duurzamere toekomst. 1. Minimaliseer je digitale voetafdruk. 2. Duurzaam drukwerk. 3. Kies voor verantwoorde merchandise. 4. Kies groene website hosting. 

Cultuur en kunst maken het mensen mogelijk elkaar te begrijpen, en dat is precies wat dit kabinet niet wil, schrijft Mees Koningswijk: ‘Sinds er sprake is van het verhogen van de btw op cultuur, boeken en sport, zie ik veel discussies tussen cultuurliefhebbers en tegenstanders van cultuursubsidies. Dan gaat het vaak over de vraag of kunst en cultuur primaire levensbehoeften zijn. De btw-verhoging op kunst en cultuur gaat iedereen aan. 

In mijn beleving is kunst, cultuur en creativiteit precies wat op dit moment nodig is om nader tot elkaar te komen. Ik denk dat dit kabinet er veel baat bij heeft de kunst- en cultuursector dwars te zitten, want dit kabinet heeft alleen bestaansrecht door de wig die is gedreven tussen burgers. Het heeft er geen belang bij ons dichter bij elkaar te brengen. Ik geloof ook niet dat dit kabinet de cultuur van ons land wil beschermen door vluchtelingen te weren, want dan zouden ze de sector niet verder benadelen door haar minder toegankelijk te maken voor iedereen. Het kabinet is een veel groter gevaar voor onze cultuur dan de vluchteling. Als er één ding is wat we kunnen leren van kunst, cultuur en creativiteit, is het dat we op een magisch mooie wijze kunnen ontdekken dat we niet zoveel van elkaar verschillen als we denken.'

De Boekmanstichting heeft de drie genomineerden voor de 6e Boekman Dissertatieprijs bekendgemaakt. De jury heeft uit 25 inzendingen eerst een longlist samengesteld van tien proefschriften, uit deze longlist zijn nu nog drie genomineerde werken over die kans maken op de prestigieuze prijs. Deze wordt in het voorjaar van 2025 uitgereikt. 

De volgende drie titels maken nog kans. Pieter Bots: Een waardevol oordeel. Artistieke kwaliteit in het Nederlandse cultuurbeleid. Esther Hammelburg: Being there live : how liveness is realized through media use at contemporary cultural events. Kirsten Schipper: Architectuur als culturele daad : een architectuurhistorisch onderzoek naar het architectuurbeleid van de rijksoverheid

In zijn nieuwe boek Met de stroming mee beschrijft Patrick van Thiel vijf merkstromingen die houvast bieden bij het bouwen van sterke merken en stevige reputaties. Deze stromingen zijn niet alleen relevant voor het bedrijfsleven, maar ook voor de culturele sector. Het bouwen van een merk of reputatie is tegenwoordig te zien als één vakgebied. Eén vakgebied met nog steeds twee ‘bloedgroepen’. Juist omdat er sprake is van één vakgebied is het noodzakelijk dat deze twee bloedgroepen, maar ook al die andere mensen die een bijdrage leveren aan het merk en de reputatie, goed met elkaar samenwerken. Een expliciete keuze voor merkstromingen, de manier waarop een organisatie aan merkenbouw doet, zoals vanuit positionering, purpose of partners, helpt daarbij. 

VSB Fonds geeft drie voorbeelden van initiatieven die een belangrijke bijdrage leveren aan toegankelijke kunst en cultuur. Het Sencity Festival, waar je kunst, wetenschap en verhalen met ál je zintuigen ervaart. De nieuwe lift in het Landbouwmuseum De Laarman in Overijssel. En No Limits! Art Castle, een initiatief van Stichting Captain Hoek dat sinds 2018 verschillende soorten makers samenbrengt. 

Dutch Dutch Design Week (DDW) verwelkomt smart EV-merk XPENG als officiële mobiliteitspartner voor 2024. De samenwerking heeft als doel bij te dragen aan een slimmere, duurzamere wereld en biedt een kijkje in de toekomst van vervoer. Zowel XPENG als DDW gelooft in de kracht van ontwerp en technologie om een betere, duurzamere wereld vorm te geven. Tijdens DDW24 stelt XPENG 35 voertuigen ter beschikking, waaronder de P7 sedan en de G6 en G9 SUV's, als onderdeel van de voor tickethouders gratis Design Rides.

Kelderman en Van Noort, Tarek Beshta en Frino zijn de winnaars van de Eindhoven Cultuurprijs 2024. Dat heeft Cultuur Eindhoven tijdens een feestelijke uitreiking op maandagavond 28 oktober bekend gemaakt in de Effenaar. Kelderman en Van Noort won de  Waarderingsprijs Organisatie, Tarek Beshta won de Waarderingsprijs Individu en Frino won de Stimuleringsprijs. De cultuurprijs wordt ieder jaar uitgereikt aan een kunstenaar of instelling die een prestatie op het gebied van cultuur heeft geleverd die van uitzonderlijke meerwaarde is voor de stad. 

Al bijna 12 jaar lang is er, dankzij de landelijke regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK), aandacht voor de rol van cultuureducatie binnen het primair en voortgezet onderwijs. Cultuureducatie binnen het mbo is in de afgelopen CmK-periodes echter onderbelicht geweest. Terwijl we juist veel kansen zien om met cultuureducatie bij te dragen aan de ontwikkeling van mbo-studenten. Op deze kennispagina verkennen we de mogelijkheden voor cultuureducatie binnen het mbo in Noord-Brabant. We gaan onder meer in op hoe het mbo is opgebouwd, welke financieringsmogelijkheden er zijn voor cultuureducatie in het mbo en welke plek cultuureducatie binnen het mbo kan innemen. 

Brabant C in gesprek met Lambert de Pater, Senior Relatiemanager Kunst & Cultuur bij Triodos Bank. De bank is nadrukkelijk bezig met het financieren van de creatieve sector en speelt een cruciale rol in het leggen van de financiële puzzel die nodig is om culturele projecten te realiseren. 

“Als je de creatieve sector wilt stimuleren moet je het hele ecosysteem bedienen, van  grotere culturele instellingen als musea, filmhuizen en theaters, tot broedplaatsen en individuele makers. Van gevestigde namen tot beginnende makers. Wij geloven dat kunst en cultuur onmisbare onderdelen zijn van een welvarende maatschappij.” Lambert ziet verbeeldingskracht als de sleutel voor het overwinnen van de vele crises waarmee we vandaag de dag geconfronteerd worden. "Als we de culturele sector dichter bij het bedrijfsleven brengen, kunnen bedrijven daar enorm van profiteren.” 

Cultuurtraject Brabant is hét vertrekpunt van waaruit intermediairs met scholen werken aan een stevige basis voor cultuureducatie. Bij het traject horen diverse instrumenten en een eigen taal en visie. Cultuurtraject Brabant is ontwikkeld door Kunstloc Brabant, Erfgoed Brabant en de organisaties voor cultuureducatie uit zes grote Brabantse steden. Cultuurtraject Brabant is de vervanger van de De Cultuur Loper en De Culturele Ladekast. De beste elementen uit beide programma's zijn samengevoegd. 

Het was een drukte van jewelste afgelopen weekend in Den Bosch tijdens De Week van Ons Eten. Een scala van activiteiten, zoals open dagen, proeverijen, congressen en markten, werden georganiseerd. Om te laten zien wat er allemaal gebeurt op het gebied van ons voedsel. Zo ook op het Koning Willem 1 college in Den Bosch, waar vrijdagmiddag De Bordenbakkerij, een installatie van ontwerpster Marijke Remmers, werd gelanceerd. Het eerste, speciaal ontworpen bordje van papierpulp en lokale reststromen, werd hier door Marijke ‘gebakken’. De amuse van studenten die meededen aan de finale van de Brabantse Meesterchef bij het KW-1-college, werd op deze eerste officiële BrabanDISH geserveerd.

150 jaar geleden opende in Amsterdam de allereerste Tooneelschool van Nederland, waarmee het formele vakonderwijs in theater en dans begint. Ter ere van dit jubileum verdiept het Theaterjaarboek van 2023/2024 zich in oude en nieuwe curricula. Daarnaast blikt het magazine traditiegetrouw terug op het afgelopen seizoen. Het Jaarboek, inclusief critici-lijstjes en de keuze van de fotografen over het afgelopen seizoen, is vanaf deze week verkrijgbaar.

Covoorzitter Anne Breure neemt op de ledenvergadering van 28 november afscheid van het bestuur van Kunsten ’92, de belangenorganisatie voor de culturele en creatieve sector.

Als vertegenwoordiger van een nieuwe generatie betrokken makers, kwam Anne Breure in 2016 in het bestuur van Kunsten ’92. Ze zette zich er onder meer in voor de invoering van de Fair Practice Code, een gedragscode voor de kunstensector op basis van de waarden solidariteit, diversiteit, vertrouwen, duurzaamheid en transparantie. In 2022 werd Breure samen met Jeroen Bartelse covoorzitter.

Danser Tim Persent, ‘al decennialang een van de boegbeelden van de Nederlandse hedendaagse dans’, ontvangt dit jaar de Prijs van Verdienste van Stichting Dansersfonds ’79. Het dansersfonds van Alexandra Radius en Han Ebbelaar maakte vandaag de winnaars bekend van zijn jaarlijkse dansprijzen. Timothy van Poucke, de eerste Nederlandse danser sinds 1995 in de rang van mannelijke solist bij Het Nationale Ballet, krijgt een zogeheten Speciale Prijs. De aanmoedigingsprijzen gaan dit jaar naar Demi Bawon en Nova Valkenhoff, die beiden vorig seizoen bij juniorengezelschap NDT 2 ‘volledig losgekomen zijn’.

De Dansersfondsprijzen zijn de langst bestaande dansprijzen van Nederland. Ze werden in 1979 ingesteld op initiatief van de oprichters van het fonds: Alexandra Radius en Han Ebbelaar.

De afstand tot podiumkunsten is het grootst als je aan de rand van onze provincie woont en de meerderheid van de cultuurlocaties ligt in de vier grote Brabantse steden. Daarbij is de Brabantse culturele infrastructuur, in vergelijking met andere provincies, bescheiden. Dit blijkt uit het tweejaarlijkse onderzoek Waarde van cultuur. Door slim samen te werken versterken verschillende theaters en gezelschappen in Noord-Brabant het aanbod in de stad, maar zeker ook in de dorpen buiten de grote steden. Dries Floris, directeur van theater Kattendans, vertelt over het samenwerkingsverband Wonka Podia. Ananda Reinen vertelt over het Brabant Menu, een samenwerkingsverband tussen verschillende podiumkunstinstellingen voor cultuureducatie op scholen. 

Tijdens de regiobijeenkomst gezondheid op maandag 21 oktober 2024 kwamen gemeenten en verschillende disciplines van de provincie samen om na te denken over de toekomst van gezondheid in onze provincie. De bijeenkomst werd georganiseerd door de provincie Noord-Brabant en vond plaats tijdens de Dutch Design Week.

Het centrale thema was de expositie bij de Embassy of Health: 'The Currency of Health', die inspireerde om gezondheid als ons grootste goed te zien. Vanuit ontwerpkracht en nieuwe samenwerkingen zochten de bezoekers een antwoord op de vraag: "Hoe helpt verbeeldingskracht om de onmeetbare aspecten van gezondheid goed mee te nemen in hoe we onze samenleving vormgeven?" De creatieve installaties en innovaties lieten bezoekers op een frisse manier nadenken over hoe gezondheid verbonden is met duurzaamheid, leefbaarheid en sociale gelijkheid.

Deelnemen aan cultuur staat in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) als één van de manieren om een actief leven te stimuleren en de sociale basis te versterken. Maar welke impact heeft kunst en cultuur op de gezondheid van inwoners en hoe ga je hiermee aan de slag als gemeente?

Deelname aan kunst- en cultuuractiviteiten spelen een belangrijke rol in het versterken van de sociale basis. Kunst- en cultuuractiviteiten vergroten de leefbaarheid in wijken. Onderzoek laat zien dat kunst en cultuur een positieve impact hebben op de gezondheid. Deze positieve relatie is zichtbaar over alle zes domeinen van het gezondheidsconcept Positieve Gezondheid; door cultuurparticipatie voelen mensen zich fitter, gezonder en vrolijker, hun zelfvertrouwen neemt toe, er is een afname van emotionele eenzaamheid en een gevoel van verbondenheid. Kortom: de verbinding tussen mensen neemt toe, zij ontwikkelen zichzelf en hun (mentale) veerkracht neemt toe. Dat blijkt ook uit dit en dit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Dat maakt dat kunst en cultuur een onmisbare schakel vormen in het verbinden van mensen. Deze verbondenheid tussen inwoners versterkt de sociale basis. 

Amsterdam heeft onlangs een nieuwe mijlpaal bereikt met de wereldwijde lancering van het Institute for Night Culture (INC), een nieuwe culturele instelling die volledig gewijd is aan de nachtelijke cultuur.

Op 17 oktober werd het INC officieel gelanceerd tijdens een gezamenlijk programma met het Stedelijk Museum Amsterdam en het Amsterdam Dance Event (ADE) Arts & Culture. Het is de eerste publieke en private instelling in de wereld die zich exclusief richt op nachtcultuur. Deze lancering is tevens onderdeel van de vieringen rondom de 750ste verjaardag van de stad Amsterdam. Van 2025 tot 2027 zal het INC zijn vaste locatie krijgen in het hart van Amsterdam.

Op maandag 11 november 2024 vindt het wetgevingsoverleg Cultuur plaats. Vanuit de provincies en gemeenten vragen IPO en VNG aandacht voor het toegankelijk houden van cultuur voor alle inwoners. Om ervoor te zorgen dat overal een stevige lokale en regionale culturele infrastructuur ontstaat of blijft, is het noodzakelijk dat het Rijk, provincies en gemeenten samen de verantwoordelijkheid nemen voor de culturele sector als geheel. Drie punten worden naar voren gebracht. 1. Gestructureerd overleg tussen kabinet en medeoverheden over cultuur. Houdt vaart in het proces om te komen tot vernieuwing in het cultuurstelsel. 2. Het tegengaan van de stapeling van lastenverzwaring voor de cultuursector.  De opeenstapeling van aangekondigde fiscale maatregelen, in samenspel met de generieke korting op subsidies, zet de bijdrage van de cultuursector aan de economie onder druk. 3. Een landelijke regeling voor een gestructureerde aanpak van grote monumenten.