Kinderen, tieners en jong volwassenen worstelen toenemend met stress en zwaarmoedigheid. Waarom is cultuur voor jonge mensen zo’n goed antigif tegen angst, onzekerheid en gebrek aan hoop? En hoe kunnen we gezamenlijk drempels wegnemen zodat alle kinderen en jongeren kunnen deelnemen aan cultuur? Daar zijn we op 8 december 2022 tijdens de Inspiratiedag Cultuur voor alle Brabantse Jeugd mee aan de slag gegaan. Op deze pagina verzamelen we de belangrijkste inzichten, verwijzen we door naar projecten én kun je foto's en een videoverslag terugkijken.
Fotoverslag van Inspiratiedag door Ben Nienhuis
School en Omgeving
Hoe ontwikkelen we een rijke schooldag voor alle kinderen? Op dit vraagstuk beten Emma Staals en Max van Alphen van het LKCA zich vast tijdens de sessie School en Omgeving. Hun presentatie werd aangevuld met een praktijkvoorbeeld van SLC De Wijde Wereld in Uden door Jos van Zutphen.
De belangrijke opbrengsten:
- De voorlopers, doorgroeiers en starters zijn geselecteerd. Je kunt je jaarlijks aanmelden als starter bij het Programma School en Omgeving voor een eenmalige impuls.
- Cultuur is bij veel coalities niet aangesloten. Hier liggen kansen voor penvoerders CmK.
- Voor verandering is lef nodig. Als we een rijke schooldag willen creëren voor álle leerlingen, moeten we niet afwachten, maar actie ondernemen.
Wil je meer lezen over de rijke schooldag en de regeling School en Omgeving? In dit artikel van het LKCA lees je meer over de rol van CmK-penvoerders. Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen gaat in op de regeling. Op gelijk-kansen.nl kun je de deelnemende coalities vinden. Dit is alleen nog niet up-to-date, maar is wel handige informatie als je opzoek wilt waar er coalities gestart zijn als voorloper.
Uit je hoofd
door Petra Levert
In de sessie Uit je hoofd vertelden de initiatiefnemers van dit project over de totstandkoming en opzet van deze interventie voor jongeren in het voortgezet onderwijs. In een caravan, gestald op het schoolplein, krijgen de jongeren -individueel- een 3 minuten durende ‘beleving’. Daarna volgt een klassengesprek onder begeleiding van deskundigen. Deze interventie is bedoeld om jongeren te laten ervaren dat ‘donkere gedachten’ iedereen kan treffen. En dat het dan de kunst is, als de gedachten nog ‘klein’ zijn, iemand in vertrouwen te nemen om het bespreekbaar te maken.
In de sessie werd na het delen van ervaringen aan de deelnemers gevraagd hoe zij aankeken tegen de verwerking in de vorm van een groepsgesprek. En of zij wellicht andere ideeën hiervoor hadden.
Tips die hieruit voortkwamen:
- Zorg voor een veilige basis en juiste timing van het gesprek (‘ijzer smeden als het koud is’)
- Eerst individuele verwerking door (anoniem) vragen te beantwoorden over hetgeen ze mee hebben gemaakt in de caravan.
- Daarna in groepsgesprek ingaan op de (anonieme) antwoorden die hieruit voortkomen. Eerst alleen met mentor, daarna aangevuld met deskundigen.
- Een zelfportret laten maken
- Interactieve workshop i.p.v. een gesprek
- Andere locatie dan de klas
- In caravan een selfie maken en eventueel een spraakbericht
De deelnemers waren enthousiast en gaven aan de problematieken te herkennen en geïnteresseerd te zijn in een dergelijke interventie voor scholen. Zowel de Kwekerij als de GGD zijn te benaderen voor vragen.
In de sessie Ready to Rock heerste een echte Rocksfeer
door Monique Koolen
We kregen een kijkje in de keuken, waarbij vier kinderen onder begeleiding van twee docenten een rocknummer aan het repeteren waren. Dat deden ze onder begeleiding van twee muziekdocenten. Zo werden de drums en de zang geoefend. En werd de gitaristen begeleid in het spelen van het juiste akkoord. Het werd een kakofonie aan geluiden, de beleving van de kinderen als echte rockers was er niet minder om. Op een andere plek in de ruimte waren kinderen bezig met het maken van een rapnummer over de aarde. ‘Wij hebben power jongen, het komt goed. Wij hebben power jongen kijk ons gaan. Wordt toch vrienden met de aarde. Ja dan komt het wel goed’. Dit nummer werd kort na het schrijven gepresenteerd aan het publiek.
Ik was onder de indruk van de creativiteit, de onbevangenheid en snelheid waarmee ze dit als een tweede natuur tot stand wisten te brengen. Bijzonder aan al deze projecten is dat dit in samenspraak met de school tot stand komt. En lukt het om een programma te bieden dat aansluit. Op dit moment wordt de impact van dit project op de ontwikkeling van kinderen onderzocht, om de voortzetting van een dergelijk initiatief mogelijk te kunnen verduurzamen.
Presentaties Mark Mieras & Nina Hoek van Dijke
De presentaties Adolescent en Kunst en Jong & Je Wil Wat zijn aan te vragen voor deelnemers aan de Inspiratiedag. Vul hieronder je mailadres in als je deze wilt ontvangen.
Mazzy Even Niet Op Straat
Bekijk hier het videoverslag dat Omroep KUUR maakte op de Inspiratiedag
Mazzy Even Niet Op Straat (Omroep KUUR)
Jongeren aan het woord over kunst en cultuur
In deze roerige tijden komt er steeds meer aandacht voor de jongeren in onze samenleving. De coronapandemie heeft benadrukt dat verschillen in kansen om een eigen leven op te bouwen alleen maar groter zijn. Jongeren staan onder druk in onze prestatiemaatschappij en de zorgen om hun mentale gezondheid en fysieke gezondheid zijn groot. Kijk maar naar de lange wachtlijsten in de GGZ, de Jeugdzorg die sterk onder druk staat, de woningmarkt, enzovoort.
Toegang tot en deelname aan kunst en cultuur is niet voor ieder mens een gegeven en dat zou het wel moeten zijn. Want kunst en cultuur dragen bij aan identiteitsvorming, cognitieve ontwikkeling, stressreductie, zingeving en sociale contacten. Daarom werken wij als Kunstloc Brabant aan de toegankelijkheid van kunst en cultuur in het onderwijs en in de vrije tijd. Dat doen we in samenwerking met het onderwijs en kunst- en cultuuraanbieders. Maar het is erg belangrijk dat we dat ook doen met de nieuwe generatie zelf. Daarom brengen we deze publicatie uit waarin vier jongeren aan het woord zijn en vertellen wat kunst en cultuur voor hen betekent.
Wil jij drempels wegnemen voor cultuurdeelname onder jongeren?
Neem contact met ons op.
