Trends & Ontwikkelingen

Terwijl Europa wordt geconfronteerd met een waterval van crises, van de erosie van zijn fundamentele waarden tot een gevoel van machtsverlies en gedeelde identiteit, rijst de vraag: “Wat kunnen we doen om de gevaarlijke koers van ons continent te veranderen?” En aangezien de meeste van deze uitdagingen een diep culturele dimensie hebben, is de volgende vraag: “Wat kan cultuur doen?” Dit is geen retorische vraag; het is absoluut noodzakelijk.

Om deze vragen te beantwoorden en de koers uit te zetten voor het volgende hoofdstuk, kondigt Culture Action Europe het jaarlijkse beleidsgesprek van de Cultural Deal for Europe-campagne aan: “Cultuur: het kompas voor de toekomst van Europa.” Dit vindt plaats op 4 februari. 

Wil je datagedreven werken, maar weet je niet wat de investering oplevert? Een business case maakt de voordelen concreet en helpt je een goed onderbouwde beslissing te nemen. Door campagnes te personaliseren en bezoekers te benaderen met op maat gemaakte aanbiedingen, kun je niet alleen de bezoekersbeleving verbeteren, maar ook: meer nieuwe bezoekers aantrekken, herhaalbezoeken stimuleren en aanbevelingen door bezoekers vergroten.

Het opstellen van een business case bestaat uit vier belangrijke stappen: 1. Bepaal de waarde van een ticket. 2. Bereken de omzet van de campagnes. 3. Breng de tijdsinvestering in kaart. 4. Bereken de Return on Investment (ROI). Met een duidelijke business case kun je niet alleen de meerwaarde van datagedreven marketing aantonen, maar ook intern draagvlak creëren.  Cultuur Marketing geeft een uitleg van de vier stappen. 

Cultuur + Ondernemen heeft twee mentoringsprogramma's: voor kunstpodia en voor zakelijk leiders. Daphne Verberg verruilde een grote kunstinstelling voor een klein, experimenteel kunstinitiatief waar ze aantreedt als co-directeur. Dankzij de tandem met haar collega directeur, landt ze zacht op een rijdende trein. Maar het blijkt ook een uitdaging, zo’n gedeelde verantwoordelijkheid. Binnen het programma Mentoring voor Kunstpodia, onderdeel van Mentoring voor Culturele Organisaties, werd Daphne gekoppeld aan een ervaren mentor om mee te sparren en van te leren. Beiden vertellen over hun ervaring. 

De selectieprocedure voor de Prix de Rome Beeldende Kunst 2025 is vernieuwd. Voor deze editie heeft een vijfkoppige jury het afgelopen jaar veel tentoonstellingen bezocht en zo kunstenaars gescout. In maart 2025 beraadt de jury zich over de selectie en stelt ze een shortlist samen. In april wordt de shortlist bekendgemaakt. In het najaar van 2025 zal de tentoonstelling met nieuw werk te zien zijn in het Stedelijk Museum Amsterdam.  

De Prix de Rome Beeldende Kunst is de stimuleringsprijs voor talentvolle beeldend kunstenaars in Nederland en het Caribisch deel van het Koninkrijk. De 4 genomineerden ontvangen een werkbudget om nieuw werk te maken. Dit werk is vanaf november 2025 te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam. Op basis van het nieuwe werk zal de jury de uiteindelijke winnaar kiezen. De winnende kunstenaar ontvangt een bedrag van € 40.000,- en de mogelijkheid om deel te nemen aan een residency programma naar keuze. Het doel van de Prix de Rome is de ontwikkeling van bijzonder getalenteerde beeldend kunstenaars te stimuleren en daarmee het beeldende kunstveld te blijven actualiseren en vernieuwen. 

Achter elke theatervoorstelling, elk dansoptreden of concert schuilt een wereld van intellectueel eigendom. DEN werpt in een artikel licht op het auteursrecht en de naburige rechten in de podiumkunsten. Podiumkunsten zijn er in allerlei disciplines. Voor een overzichtelijk beeld van de betekenis van het auteursrecht en het naburige recht in het kort, is het goed en voldoende om ons te beperken tot de categorieën (muziek)theater, dans en muziek.

Het belangrijkste verschil tussen het auteursrecht en het naburige recht  is het zogeheten ‘voorwerp van bescherming’. Het auteursrecht beschermt de persoonlijke, creatieve schepping. Die schepping noemen we een ‘werk’. Het naburige recht beschermt de creatieve uitvoering van het werk, ook wel aangeduid als de ‘prestatie’. 

In een nieuwe aflevering van de podcast Agendapunt van de Boekmanstichting onderzoeken we hoe we impactgericht werken op de agenda kunnen zetten bij beleidsmakers en binnen de kunst- en cultuursector. Onze gasten zijn Pieter de Rooij (BUAS), Bjorn Uyens (Studio 52nd) en Matthea de Jong (Tolhuistuin).

In drie kwartier bespreken we wat zij precies verstaan onder impact en hoe je dit tastbaar kunt maken. Ook gaan we in op de vraag welke gemeenschappelijke taal we nodig hebben om de waarde en impact van kunst en cultuur beter te kunnen communiceren. Onze gasten delen inzichten uit hun eigen werkpraktijk en laten zien hoe impact in de praktijk vorm krijgt. Ze vertellen hoe ze impact plannen, meten en sturen, en reflecteren op de verschillen en overeenkomsten in hun aanpak. Daarnaast beantwoorden ze een persoonlijke vraag: wat heeft hen recent geraakt op cultureel vlak?

De Raad voor Cultuur bezocht op donderdag 16 en vrijdag 17 januari Eurosonic Noorderslag (ESNS) in Groningen. ESNS biedt een podium aan opkomend talent en fungeert tegelijkertijd als ontmoetingsplek voor muziekprofessionals, beleidsmakers en internationale vertegenwoordigers. Dit jaar was Italië het focusland.

Voorzitter Kristel Baele nam deel aan een paneldiscussie over de toekomst van lokale cultuur en de creatieve economie in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. Een belangrijk thema was de strategische positie van cultuur binnen gemeentelijk beleid en de rol van cultuurprofessionals en instellingen bij het versterken van hun positie. Raadslid Wilbert Mutsaers deel aan een paneldiscussie over de verdeling van cultuursubsidies binnen de popsector en de kansen voor een eerlijker beleid. In de middag woonde een delegatie van de raad de ondertekening van de cultuurconvenanten bij.

Nationale Opera & Ballet en advocatenkantoor Houthoff verlengen hun succesvolle samenwerking voor een periode van drie jaar. Houthoff is sinds 2018 de hoofdsponsor van Nationale Opera & Ballet. Met de continuering van het partnership levert Houthoff een belangrijke bijdrage aan het vergroten van de toegankelijkheid van opera en ballet voor een breed publiek en aan de gezamenlijke ambitie om topkwaliteit te bieden. De verlenging komt bovendien op een cruciaal moment voor de culturele sector, die onder druk staat door bezuinigingen. Houthoff onderstreept met de voortzetting van de samenwerking het belang van private investeringen in kunst en cultuur.

Na ongeveer drie kwart jaar heeft de voormalige selectiecommissie een moment genomen om alle werkzaamheden van de stadskunstenaar te evalueren. Wat heeft de stadskunstenaar allemaal gedaan, is zij zichtbaar geweest is en wat heeft zij voor de stad betekend? Maar ook: wat kunnen we in 2025 van de stadskunstenaar verwachten? De voormalige selectiecommissie heeft een positief advies gegeven over de verlenging van Daisy Roefs als stadskunstenaar. Daarop heeft het college van burgemeester en wethouders ook een positief besluit genomen: Daisy Roefs als stadskunstenaar van Helmond. 

Met het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) werken op gemeentelijk niveau cultuuraanbieders, intermediairs en scholen vier jaar lang samen aan een stevige basis voor cultuureducatie. Het doel is om cultuureducatie in de toekomst een vanzelfsprekend onderdeel te laten zijn van het lesprogramma op scholen. En om een rijke culturele omgeving te stimuleren rondom de school, met activiteiten voor leerlingen die hen uitdagen en boeien. 

Brabantse scholen die deelnemen worden begeleid door een intermediair, die ondersteunt bij de borging van cultuureducatie en als verbinder optreedt tussen de school en cultuuraanbieders. Vanuit de vraag en mogelijkheden van een school kan er worden geïnvesteerd in uiteenlopende activiteiten rondom cultuureducatie. De activiteiten die scholen binnen CmK4 ondernemen, dienen zich te richten zich op één of meerdere uitgangspunten zoals beschreven in de aanvraag CmK4 - Noord-Brabant: curriculumvernieuwing, toegang tot cultuur en professionalisering. 

De KB nationale bibliotheek en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) hebben groen licht gekregen voor de start van de bouw van een nieuw, innovatief magazijn voor de miljoenencollectie boeken, kranten en tijdschriften van de bibliotheek. De gemeente Midden-Delfland heeft de noodzakelijke bouwvergunningen verstrekt. Binnenkort start de bouwcombinatie Visser & Smit Bouw en Kropman met de bouw in de Harnaschpolder in Delft.  

De KB streeft ernaar om haar collectie begin 2029 naar het nieuwe magazijn te hebben verhuisd. Het publieksgebouw van de KB zal in Den Haag blijven. Het voornemen is om in een deel van het huidige pand aan het Prins Willem-Alexanderhof een nieuw onderkomen voor de nationale bibliotheek te ontwikkelen.

Wat barstte de 39ste editie van EurosonicNoorderslag weer van talent. Eerst speelden bands zich afgelopen week voor het voetlicht op Eurosonic, het grootste showcasefestival van Europa. Aansluitend was het plezierige muziekfestijn Noorderslag, dat in de Oosterpoort de nu relevantste en spannendste popmuziek van eigen bodem etaleerde.

Als deze editie van Noorderslag met vijftig Nederlandse optredens iets toonde was het hoe de Nederlandse taal domineert, van top 40-pop tot alternatievere indie. Impressionistisch in de stijl van Spinvis: Astronaut. Rave-punky recht-voor-zijn-raap: Bug. En zoet zorgeloos of juist gepijnigd en introspectief: S10, Zoë Tauran, Bente. Meer dan de helft zong deze editie in moerstaal. Rockband Hiqpy maakte zijn ‘buzz’ waar. In de NRC en de Volkskrant een rapportage. 

Ooit werd Paul Watty (49) uit Tilburg door de politie opgepakt voor het maken van graffitikunst. Maar dat is verleden tijd. Overal in Tilburg zijn inmiddels zijn enorme creaties te bewonderen. Zijn flathoge afbeelding van een bij is zelfs genomineerd voor beste straatkunst van de wereld. “Super mooi die erkenning, dat doet me wel goed.”

Paul begon midden jaren negentig; hij tekende veel, skatete met vrienden en zat in een bandje. En dat kwam samen: “Want voor dat bandje maakte ik de flyers. De jongens met wie ik skatete zeiden: ‘Ga met ons mee, mee schilderen langs het spoor.’ Toch duurde het niet lang tot Paul geld ging verdienen met zijn avontuurlijke hobby. Want hij kreeg opdrachten om straatkunst te maken in Tilburg. Het begon met een skyline van de stad en nu zijn er acht grote werken van hem te zien. En ook in Amsterdam, Maastricht en Heerlen is werk van hem te bewonderen.

Midden in de nacht, in de eerste minuten van dinsdag 21 januari, stond er misschien wel de langste rij ooit voor de kassa’s van boekhandel Van Piere in Eindhoven. Maar liefst 165 liefhebbers wilden zo snel mogelijk een exemplaar van Onyx Storm in bezit hebben. Ze wisten van deze stunt van boekhandel Van Piere via BookTok, een zijpaadje van TikTok waar leesfanaten elkaar ontmoeten.

Het is de tweede keer dat Van Piere een verkoop om middernacht houdt voor één enkel boek. Het initiatief lijkt een goede zet in de strijd die de boekhandels voeren met de online boekenverkoop. ,,We hebben gezocht naar iets dat internet niet kan bieden.” Booktok speelt een belangrijke rol bij de groeiende belangstelling, bevestigt Van Herwaarden. ,,Net als BookTube. Het zijn platforms waar liefhebbers elkaar ontmoeten en vertellen over nieuwe titels.”

In de tombola van jaarlijks wisselende leiders van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest, is ditmaal gitarist Reinier Baas gekozen. In navolging van zijn voorgangers gaat hij als artistiek leider aan de slag om van het talentenorkest een hecht gezelschap te smeden. Reinier Baas (1985) gaat een orkest samen stellen dat het proces van improvisatie leert te verenigen met een breed scala aan invloeden uit andere genres dan jazz en dit tot een samenhangend geheel smeden. Dit alles gekaderd in spannende composities en arrangementen, die de musici tegelijkertijd uitdagen en ruimte gunnen en tevens het publiek betrokken houdt. "Hiermee wil ik laten zien dat jazz een proces is, en geen stijl", aldus Baas bij zijn aanstelling. 

Het Nationaal Jeugd Jazz Orkest wordt jaarlijks opnieuw samengesteld op basis van aanmeldingen van muzikanten niet ouder dan 26 jaar. Zij worden een jaar lang gecoacht wat moet leiden tot optredens en samenwerkingsprojecten. Uitgangspunt is de bevordering van de verdere professionele en artistieke ontwikkeling van de Nederlandse jazzmusici.

Een groot publiek bereiken met een documentaire over dementie of een animatie over autisme. Onmogelijk? Welnee. Pak het groots aan alsof het een James Bond-film is. En denk als je publiek. Zo kaart je met jouw kunst een thema aan en maak je impact op sociaal maatschappelijk vlak. Impactfilms noemen we dit. Kunstloc Brabant neemt dit fenomeen onder de loep aan de hand van twee succesverhalen: de animatie Mind My Mind en de documentaire Human Forever. En bekijkt wat mogelijke ingrediënten zijn om impact te maken. 

Op zaterdagavond werd tijdens Noorderslag de Popprijs uitgereikt aan Roxy Dekker, maar die dag ontving in Groningen nóg een artiest een prijs en een cheque van 10.000 euro. Om precies te zijn: Mula B kreeg het Pop Stipendium 2025 in handen gedrukt. De jury ziet in Mula B ‘een veelbelovende, grensverleggende, intelligente en alsmaar rijzende ster die in staat is bruggen te slaan tussen verschillende genres’, staat in het juryrapport. ‘Iemand die transgressief kapitaal vergaart binnen de wereld van de hiphop en zich blijft doorontwikkelen, maar herkenbaar trouw blijft aan wie hij is en waar hij vandaan komt.’

Auteursrecht: als culturele instelling is het belangrijk om hier goede afspraken over te maken. In een TutoriALL bespreekt Cultuur Loket DigitALL drie manieren waarop je dat kunt doen. Auteursrecht is het recht van makers, uitvoerenden of erfgenamen waarmee wordt bepaald onder welke voorwaarden een werk wordt getoond, gedupliceerd of verkocht. Het beschermt de creatieve inzet van makers en zorgt ervoor dat zij kunnen verdienen aan hun eigen werk. 

Hoe regel je auteursrecht? Je kunt denken aan de volgende drie manieren. 1. Met een overdracht kan de maker zijn auteursrecht (geheel of gedeeltelijk) met een schriftelijk stuk overdragen aan een ander, meestal tegen betaling. 2. De maker behoudt het auteursrecht, maar geeft een ander toestemming voor gebruik. Dat kan een exclusieve licentie zijn (voor 1 partij) of een niet-exclusieve licentie (voor meerdere partijen). 3. Open licentie. Hierbij behoudt de maker al zijn rechten, en geeft hij anderen vooraf toestemming om zijn werk te gebruiken op de manieren die hij kiest. 

De accordeonist Vincent van Amsterdam wint de Nederlandse Muziekprijs (NMP). Dat is een onderscheiding voor Nederlandse musici die succesvol een artistiek ontwikkelingstraject van twee jaar hebben doorlopen, op weg naar een internationale carrière. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap reikt de prijs uit op vrijdag 24 januari bij het Vrijdagavondconcert in TivoliVredenburg. De Volkskrant spreekt winnaar Vincent van Amsterdam over de relatief jonge klassieke accordeontraditie. 

‘De accordeon wordt nog altijd aan volksmuziek verbonden’, zegt Van Amsterdam. Een klassieke accordeontraditie bestaat ook pas relatief kort en is nog aan het rijpen. ‘De eerste serieuze accordeoncompositie is pas in 1927 geschreven.’ Van Amsterdam: ‘Het hedendaagse muziekcircuit neemt de accordeon steeds meer op. Bezoek in Nederland eens de festivals Gaudeamus of November Music, dan merk je het wel. Maar ook internationaal wordt het instrument steeds meer erkend om zowel barok- als hedendaagse muziek op te spelen.’

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een beeld van de Italiaanse kunstenaar Bernini van een particulier permanent in bruikleen gekregen. Het is het enige beeld van de wereldberoemde beeldhouwer in Nederland. "Een historische aanwinst", zegt directeur Taco Dibbits. Het gaat om een terracotta modelbeeld van de Griekse zeegod Triton, staand op een schelp. Het beeld werd in 1653 in opdracht van paus Innocentius X gemaakt voor een fontein op het Piazza Navona in Rome. Het was lang in het bezit van een Italiaanse familie.

Voor de zoveelste keer is het muziekonderwijs slachtoffer van het compleet doorgedraaide marktdenken. In de Volkskrant staat dat interim-directeur Heidy Knol van kunstencentrum SKVR, waar de muziekschool Rotterdam onder valt, het marktdenken als leidend principe omarmt. Knol, aangesteld om de reorganisatie uit te voeren, legt ons haarfijn uit waarom de muzieklessen wel móéten sneuvelen: het businessmodel muziek en zang is namelijk niet kostendekkend te krijgen.

Nee natuurlijk niet, zeggen Michael Nieuwenhuizen en Mirjam Sweijd. Knol zegt het zelf: 'Bij muziek lijden we het meeste verlies (sic!) omdat goede lessen piano of viool niet in grotere groepen te geven zijn.' Ze begrijpt dus heel goed waar de schoen wringt. Juist daarom is er maar één oplossing: er moet voldoende geld naar kwalitatief goed en professioneel muziekonderwijs aan jeugd én volwassenen. En dan betaalt de zo gewenste 'winst' zich later uit: een brede laag van goed opgeleide amateurmusici uit alle lagen van de bevolking die vervolgens van waarde blijkt te zijn in het professionele muziekleven. En daar profiteert de samenleving als geheel van.

Halina Reijn heeft de Rutger Hauer Award van dit jaar gewonnen. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een persoon die of een instituut dat een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling en de promotie van jong filmtalent in Nederland. Reijn krijgt de prijs op 19 januari overhandigd in filmmuseum Eye. "Halina is erin geslaagd om met haar werk de landsgrenzen te overschrijden en is in zeer korte tijd als regisseur een rolmodel geworden voor jonge filmmakers", luidt het juryrapport. "Haar inspirerende werk als filmmaker en bijzondere bijdragen aan de Nederlandse film belichamen de ware essentie van deze prijs."

Kunst als verfraaiing van een gebouw is leuk. Maar als een pand gesloopt wordt, wat moet je dan met die kunst? Samen met het gebouw slopen of proberen te behouden? Dat dilemma speelt nu in Rijswijk, waar de Marimbahal tegen de vlakte gaat. Extra pijnlijk is het dat de gemeente geen rekening heeft gehouden met een kunstwerk van kunstenaar Theo van Amstel op de buitengevel van de sporthal. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft dit baksteenmozaïek uit 1970 op een lijst gezet van belangrijke kunstwerken uit de periode 1965-1990 en ziet graag dat het kunstwerk behouden blijft. Maar de mozaïek gebruiken in de geplande nieuwbouw is niet mogelijk.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, die het kunstwerk op de Rijswijkse Marimbahal dus op een speciale lijst zette en het graag wil behouden, laat desgevraagd weten dat het allerminst zeker is dat dat ook het geval gaat zijn. Een woordvoerder zegt dat de sloopvergunning die de gemeente heeft afgegeven niet zomaar wordt ingetrokken en dat het kunstwerk geen bescherming tegen sloop geniet.

Kunst van de gemeente Sint-Michielsgestel, die al jaren stond te verstoffen op zolder, is zaterdag in de verkoop gegaan. In de raadszaal konden mensen kijken en kopen. En dat was een groot succes want rond het middaguur was bijna alles al verkocht.

"We hadden ongeveer honderd werken te koop. De kunstwerken waren ooit aangekocht voor de verschillende gemeentehuizen, nog voor de gemeentelijke fusie", zegt Dian Langenhuizen van de gemeente Sint-Michielsgestel: "We willen het vooral teruggeven aan de gemeenschap. Kunst is er om gezien te worden en niet om op zolder te zetten." De drukte had zij niet verwacht: "Nee, ik was echt verrast. Er stond een rij om af te rekenen."

De markt voor AI gegenereerde muziek en audiovisuele (AV) content zal de komende jaren explosief groeien, van circa € 3 miljard in 2025 naar € 64 miljard in 2028. Hoewel dit goed nieuws is voor iedereen die met Gen AI geld verdient, is deze prognose een zware domper voor content creators. Ondanks het feit dat ze de ‘creatieve input voor Gen AI content’ leveren, zal het inkomen van menselijke creators met ongeveer een kwart dalen.

Genoemde prognoses staan in een nieuw rapport over een wereldwijd onderzoek naar de impact van Gen AI op de productie van muziek en audiovisuele content, in opdracht van de International Confederation of Societies of Authors and Composers (CISAC). Deze brancheorganisatie vertegenwoordigt zo’n vijf miljoen mensen in de creatieve sector en verwacht dat de totale inkomstenderving de komende vijf jaar € 22 miljard bedraagt.

Tijdens het festival Eurosonic Noorderslag in Groningen worden vrijdag 17 januari 2025 de zogeheten cultuurconvenanten 2025-2028 tussen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en 9 landelijke cultuurregio's getekend. BrabantStad, de 7 grote Brabantse steden en de provincie, is één van de cultuurregio’s. Alhoewel onderlinge afspraken tussen overheden in het belang van de cultuursector worden toegejuicht, uit de provincie Noord-Brabant wel enkele zorgen over het landelijk beleid.

Het ondertekenen van het convenant geeft de cultuursector meer zekerheid dat de bestaande infrastructuur de komende jaren overeind blijft. Tegelijkertijd wijst Brabant op een punt dat de komende jaren moeten worden aangepakt vanwege de beoogde herziening na 2028: de verdeling van het geld. Gedeputeerde Bas Maes (Cultuur): “Het is ons en met ons veel andere regio’s buiten de Randstad, al langer een doorn in het oog dat veel cultuursubsidies van de Rijksoverheid onevenredig over het land worden verdeeld. Het is goed dat we als overheden samenwerken, maar dat wil niet zeggen dat we na het ondertekenen van dit convenant tevreden achterover kunnen leunen. Er is nog veel werk te verzetten de komende jaren zodat ook buiten de Randstad een kwalitatief, breed en toegankelijk kunstaanbod kan blijven bestaan."

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft in 9 cultuurconvenanten afspraken gemaakt met provincies, gemeenten en de cultuurregio’s voor de periode 2025-2028. Voor het eerst zijn alle 12 provincies hierin vertegenwoordigd. In de convenanten staan afspraken tussen het ministerie en de medeoverheden, vanuit het gedeelde belang van cultuur, over de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de cultuursector en de onderlinge samenwerking op cultuurgebied. De convenanten zijn ondertekend tijdens ESNS (Eurosonic Noorderslag), een jaarlijks muziekfestival in Groningen. 

In de convenanten maken het ministerie van OCW en  en de medeoverheden afspraken over gezamenlijke prioriteiten op cultuurgebied. Daarmee wordt de culturele sector in het hele land versterkt. Zo worden in alle convenanten de subsidies aan meerjarig ondersteunde instellingen vastgelegd en afspraken gemaakt over het naleven van de culturele codes, eerlijke beloning voor makers, het belang van talentontwikkeling en de omgang met publieke collecties. Daarnaast worden specifieke afspraken gemaakt die aansluiten op de behoeften van de individuele regio’s. 

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap geeft op verzoek van de Verenigde Staten en de Ysleta del Sur Pueblo uit Texas zeven objecten uit de Rijkscollectie terug. Hij volgt daarmee het advies op van de Commissie Koloniale Collecties. Ysleta del Sur Pueblo is een in de Verenigde Staten federaal erkende natie, die in het verleden is gekoloniseerd, eerst door het Spaanse Rijk in de zeventiende eeuw. 

Aan het einde van de negentiende eeuw zijn deze voorwerpen (onder meer een schild en muziekinstrumenten) die van grote betekenis zijn voor de Ysleta del Sur Pueblo, onterecht naar Nederland meegenomen. De Commissie Koloniale Collecties heeft de minister geadviseerd tot teruggave van deze objecten op basis van herkomstonderzoek van het Wereldmuseum, conform het beleid koloniale collecties.

Heerlen kiest voor cultuur met maatschappelijke betekenis, onder meer door herbestemming van monumenten, muziek en dans op scholen en grote en kleine evenementen voor iedereen. In de Benchmark cultuur (op basis van CBS-onderzoek) is Heerlen gestegen van de derde naar de tweede plek landelijk, waarbij de stad Amsterdam en Rotterdam voorbij is gestreefd.

Wethouder Jordy Clemens: ‘Wij geloven in cultuur als verbinder tussen mensen, als bron van trots en als belangrijke manier om iedereen, jong en oud, mee te laten doen. Dat we duizenden kinderen kennis laten maken met erfgoed en cultuur, één van de grootste theaters van Nederland in onze stad hebben en cultuur onlosmakelijk hebben verbonden met stadsontwikkeling is inmiddels de Heerlense manier van werken geworden. Deze klassering onderstreept het succes daarvan.’ 

Artificial Intelligence biedt kansen. Maar het kan ook een bedreiging zijn. Zoals voor de creatieve sector, zo waarschuwt de Sociaal Economische Raad (SER) in een onlangs gepubliceerd onderzoek. Mariska van Zutven onderschrijft die conclusie in een opinieartikel als het de inkomsten betreft van docenten en studenten die verbonden zijn of waren aan Fontys Academy of the Arts. 

AI vervangt specifieke werkzaamheden die (creatieve) zzp'ers uitvoeren om het - vaak gestapelde - inkomen (m.a.w. opgebouwd uit meerdere inkomstenbronnen) stabiel te houden, door diezelfde taken gegenereerd en digitaal uit te voeren. Half Fontys Academy of the Arts hangt van gestapelde inkomens aan elkaar. Dat geldt voor docenten, en zeker voor onze studenten, die uitstromen in een hybride beroepspraktijk met gestapelde - en dus kwetsbare - inkomens. AI kan eerlijke concurrentie en behoud van inkomsten ondersteunen in de sector, als afspraken over fair pay en wettelijke regels ook in dat domein nageleefd worden.