“De jongeren die bij Pauzepunt komen, kunnen hier zichzelf zijn. Ze voelen zich gezien, gehoord en herkennen zich in elkaar. Ze horen ergens bij. Kunst is het middel om ze op hun gemak te stellen en zo kunnen ze hun verhaal kwijt”, vertelt Catalijn van Broekhoven. Ze is de oprichtster van Pauzepunt, een creatief oplaadpunt voor jongeren in Roosendaal. “Hier gaat het om de persoon en waar die voor staat; daar helpt het beeldende vak bij.”
Geschreven door: Simone Vos
Het idee voor Pauzepunt ontstond toen Catalijn docent beeldende kunst was in het middelbaar onderwijs. “Ik merkte dat bepaalde leerlingen bij tekenen en schilderen tot rust kwamen. Ze waren zo vol van de hele dag en konden bij mij even ontladen. Het zijn vaak de jongeren die in een grote groep niet op hun plek zijn, op de achtergrond blijven”, vertelt ze.
Jongeren bereiken
In 2020 stopte ze als kunstvakdocente en startte ze met Pauzepunt in Cultuurhuis Bovendonk. Ze creëerde een plek waar jongeren creatief bezig kunnen zijn en sociaal-emotionele ondersteuning krijgen. Jongeren van 12 tot 19 jaar lopen bij Pauzepunt binnen. Ze hoeven niet op een vast moment te komen, maar moeten wel vooraf aangeven dát ze komen. In 2022 bereikte Catalijn 35 jongeren, in 2023 al 48.
“Er zijn geen doelen, er is geen prestatiedruk. De jongeren die hier komen, voelen zich op hun gemak bij elkaar. Ze openen zich en durven over hun gevoel te praten. En ze zijn met hun handen bezig, gaan letterlijk aan de slag”, vertelt ze. “Ze kiezen zelf een kunstvorm. Meestal hebben ze al een voorkeur of idee, anders help ik ze op weg. Er zijn materialen van goede kwaliteit, dus ze kunnen schilderen, tekenen, aquarellen, kleien; wat ze willen.”
illustratie: Vera Bruijns
Uit de comfortzone
“De meeste jongeren die hier komen, willen verder in de richting van kunst. Maar we zijn niet zozeer bezig met kunst met de grote K. Soms reik ik nieuwe technieken of materialen aan. Zo is er een meisje dat heel perfectionistisch is. Ik heb met haar een hele losse verftechniek geoefend, waarbij ze alles los moest laten. Op een veilige manier hun grenzen verkennen, daar gaat het om. Ik haal ze uit hun comfortzone.”
Inzetten op preventie
Vanuit de gemeente krijgt Pauzepunt twee jaar subsidie, die inmiddels is omgezet in een structurele financiering. “De gemeente zet in op preventie. De jongeren die hier komen, zaten vaak in hun eigen bubbel thuis, te gamen bijvoorbeeld. Ze zijn moeilijk bereikbaar, maar nu komen ze hier. Via onder meer school, jeugdzorg en psychologenpraktijken; ik heb heel hard gewerkt aan een goed netwerk. Dat werpt nu z’n vruchten af. Er is echt veel behoefte aan zo’n plek als Pauzepunt.”
Maak het persoonlijk
“Pauzepunt is heel persoonlijk, dus neem vooral je eigen geschiedenis en vaardigheden mee als je iets vergelijkbaars wilt opzetten. Het werkt zo goed omdat ik herken wat de jongeren doen en hoe ze zijn. Zo was ik zelf ook vroeger. Daardoor kan ik andere vragen stellen en weet ik waar op te letten. Het lijkt me heel mooi als Pauzepunt ook op een andere plek komt, maar dan wel echt vanuit de persoonlijke drijfveer van degene die het opzet.”
Vera Bruijns
Tip: Laat zien wat je doet
“De gemeente Roosendaal is heel erg voorstander van dit concept. Dat is heel fijn, de beleidsmakers onderwijs, gezondheid en inclusie denken mee. En zeker sinds corona is de focus op het welzijn van jongeren meer in beeld gekomen. Dat is voor ons heel goed en belangrijk voor de jongeren. Ik heb nu twee keer een boekje gemaakt over Pauzepunt, waarin de jongeren aan het woord komen en ik laat zien wat ze maken. Dat helpt om te laten zien wat het doet. Ook voor de gemeente.”
Jill Heesbeen
Zo kan het ook! Kunst en cultuur voor iedereen
Kunst in je vrije tijd beoefenen, met theater of dans bezig zijn omdat je het leuk vindt; kunst kan iets teweegbrengen. Het spreekt tot de verbeelding, legt nieuwe verbindingen tussen mensen en kan emoties losmaken. In een reeks interviews, met culturele instellingen of organisaties die kunst toegankelijk maken voor iedereen, wordt dat duidelijk. Dit is het zevende artikel in de reeks. Eerder verscheen een artikel over theatergezelschap Speels Collectief, over dansgezelschap Corpo Máquina, over theater De Lievekamp, Het participatiekoor, De Verwerkplaats en fotofestival Goeikes.
Deze reeks van verhalen staat – met nog vijf andere inspirerende initiatieven- in een kalender die Kunstloc Brabant heeft gemaakt.
Simone Vos
Freelance journalist & schrijver+31 6 22 15 14 30
